- پیش گفتار 3
- اشاره 5
- بخش اول:کلیّات 5
- عبادت هدف آفرینش 5
- اشاره 6
- 1. اهمیّت و ضرورت 6
- اشاره 6
- عبادت فطری است 6
- اهمیّت نماز و نمازگزاری 7
- نماز در قرآن 8
- نماز و شیطان 9
- نماز و گناه 9
- نماز در قیامت 11
- نماز؛ وجه اشتراک شرایع آسمانی 11
- مسجد؛ مکانی ویژه نمازگزاران 12
- نماز؛ عبادتی همیشگی 12
- ضرورت نمازگزاری (چرا نماز بخوانیم؟) 13
- تکرار و تنوع 13
- تأمین نیاز درونی و روانی انسان 14
- پرورش تمرکز ذهن 16
- دست یابی به وقارِ اخلاقی و شخصیتی 18
- برقراری عدالت اجتماعی 18
- قبول نظم و انضباط 19
- همسویی با هستی 19
- ضرورت و اهمیت انس با نماز 20
- انس با نماز شرط قبولی همه اعمال 21
- انس با نماز و اهمیت حضور قلب در روایات 21
- انس با نماز و آثار واقعی نماز 22
- انس، ارتباط برتر 23
- 2. مفهوم شناسی 24
- ریشه واژه نماز 24
- اشاره 24
- ریشه واژه «صلوه» معانی و کاربردهای آن 26
- واژه «انس» 29
- اشاره 30
- 3. پیشینه تاریخی 30
- اشاره 32
- نمازگزاری در آیین زرتشت 32
- نماز در ادیان وحیانی 32
- نمازگزاری در آیین یهود 33
- نمازگزاری در آیین مسیحیت 36
- نمازگزاری در قاموس کتاب مقدس 37
- نماز و ادیان غیر وحیانی 39
- اسرار نماز 40
- اشاره 40
- 4. نمازگزاری و انس با نماز از نگاه روایات 40
- ترک نماز 41
- آداب و مستحبات نماز 42
- نمازگزاری خردسالان و جوانان 43
- نماز شب 44
- نماز مستحبی 44
- نماز از نگاه قرآن 45
- پی آمدهای نماز 46
- پی آمدهای ترک و سهل انگاری در برپایی نماز 47
- آداب نماز 47
- اشاره 49
- 5. نماز از دیدگاه اندیشمندان مسلمان و غربی 49
- اندیشمندان مسلمان 51
- نماز از دیدگاه میرزا جواد آقا ملکی تبریزی 51
- اشاره 51
- نماز از دیدگاه مرحوم امام خمینی رحمهم الله 51
- نماز از دیدگاه فیض کاشانی 52
- نماز از دیدگاه اندیشمندان غربی 52
- اشاره 56
- اشاره 56
- بخش دوم:عوامل انس با نماز 56
- عوامل انس با نماز 56
- 1. حضور قلب 57
- اشاره 57
- نظری بر واژه قلب 57
- دلایل اخلاقی _ عرفانی انس با نماز 57
- اشاره 57
- عوامل حضور قلب در نماز 59
- نماز، راحت ترین ارتباط با خداوند 61
- روح و کالبد نماز 61
- نماز در فضای بندگی 62
- اشاره 64
- 1. تأثیر عام (اثر غیر مستقیم) 65
- طمأنینه 66
- 2. تأثیر خاص آداب نماز 66
- اشاره 66
- نشاط نمازگزار 67
- صوت نمازگزار 68
- اشاره 76
- موانع حضور قلب 76
- اشاره 77
- 1. وسوسه شیطان 77
- عوامل درونی 77
- 2. پرخوری 78
- الف) لذّتِ خوردن و لذّتِ نماز 78
- اشاره 78
- ب) آثار پرخوری 79
- 3. شتاب در قرائت نماز 81
- 4. خواب آلودگی دایمی یا پرخوابی 82
- 6. خودداری از دفع ادرار 84
- 5. سستی و خستگی 84
- 1. بیهوده گویی یا سخنِ لغو 85
- اشاره 85
- عوامل بیرونی 85
- 2. چشم چرانی 87
- 3. مکان شلوغ و پرهیاهو 88
- 4. شرکت در مجالس آلوده به گناه 89
- 5. بی توجهی به احکام فقهی و آداب ظاهری 90
- 6. حواس ظاهری و امور خارجی 92
- اشاره 101
- 2. روحیه نیایش 101
- عبادت، خط سیری از ماده به معنا 102
- نماز و نیایش 102
- الف) عوامل شناختی 104
- اشاره 104
- اشاره 104
- 2. احساس نیاز 105
- 1. درک عظمت خدا 105
- اشاره 106
- 3. توجه به آثار روانی، تربیتی نیایش 106
- امّید 106
- اعتماد به نفس 107
- امنیت روانی 108
- 4. هنر در نیایش 108
- اختیار انسان در برابر اراده الهی 109
- اشاره 109
- 5. اعتقاد به اختیار و دو برداشت نادرست از آن 109
- نیایش نمادی از دوران طفولیت بشر 110
- 6. معارف نیایش 111
- 7. مطالعه شرح حا ل نیایشگران 112
- اشاره 113
- 1. زهد 113
- ب) عوامل عملی 113
- 2. پرهیز از حرام خوری 114
- 3. تواضع 115
- 4. تقوا، ورع 116
- 5. حضور در مجالس نیایش 117
- 6. برقراری رابطه عاطفی 117
- 3. درکِ لذّت در عبادت 118
- اشاره 118
- آسیب شناسی منطق لّذت در مورد نماز 121
- نماز، لّذت برتر 122
- اشاره 123
- 4. درک زیبایی های نماز 123
- زیبایی شناسی نماز 125
- نماز، کلید ملاقات 126
- رو به خانه دوست 127
- اذان، ترنّم رویش 127
- محراب 128
- نیّت از آغاز تا پایان 128
- نخستین تکبیر 128
- سخن دل 129
- سر تسلیم فرود آوردن 129
- خواستی عاجزانه، نیازی دلنشین 131
- تجدیدباورها 132
- دعای سلامت 132
- اسرار نماز و زیباشناسی نماز 133
- 5. پیش نیازهای عبادت 138
- اشاره 138
- الف) پیش نیازهای شناختی 140
- ب) پیش نیازهای رفتاری 143
- 6. شناخت نسبت به نماز 147
- اشاره 147
- سه رکن اصلی عبادت 148
- اشاره 150
- علل رفتاری انس با نماز 150
- 1. تکرار و تداوم عبادت 150
- 3. نماز اولِ وقت 153
- 4. الگوهای رفتاری _ شخصیتی 155
- 5. خاطراتِ نماز 157
- دلایل اجتماعی انس با نماز 158
- 1. امام جماعت 158
- اشاره 158
- 2. مسجد 159
- 3. نماز جماعت 163
- 4. تجربه های مثبت نمازگزاران 165
- اشاره 168
- بخش سوم:مراحل و تفاوت ها 168
- اشاره 168
- مراحل نمازگزاری تا انس با نماز 168
- الف) انس اجمالی 170
- ب) انس تفصیلی 171
- اشاره 171
- 1. توجه به معنای الفاظ در قرائت 171
- 2. تصحیح صورت افعال نماز 172
- درک حقیقت عبادت با برهان عقلی 172
- 3. درک حقیقت عبادت 172
- اشاره 172
- درک حقیقت عبادت با ادراک قلبی 173
- تفاوت های نمازگزاری و انس با نماز 174
- عوامل انس 174
- ویژگی های انس 174
- بخش چهارم:آثار انس با نماز 176
- اشاره 176
- اشاره 176
- آثار فردی 176
- الف) آثار اخلاقی 176
- اشاره 176
- 1. تکامل و خودسازی 177
- 2. اخلاص 178
- 3. تواضع 179
- 4. صبر 180
- ب) آثار تربیتی 182
- اشاره 182
- 1. ثبات شخصیت 183
- 2. نظم و انضباط 184
- 3. احساس قدرت و عزّت 184
- تواضع 185
- خوش زبانی 185
- اشاره 185
- 4. ادبِ برخاسته از نماز 185
- رعایت آداب خاص 186
- متانت و وقار 186
- نظافت 186
- 5. تمرکز ذهن 186
- ج) آثار بهداشتی نماز 187
- اشاره 189
- آثار اجتماعی 189
- الف) مسایل اجتماعی نماز در سطح خُرد 189
- اشاره 189
- تعامل اجتماعی برآمده از نماز 190
- اشاره 191
- نماز به عنوان نظام 191
- ب) مسایل اجتماعی نماز در سطح کلان 191
- تعمیم ساختاری 192
- تنظیم سیاسی 192
- تنظیم اجتماعی 193
- تفاهم نمادین 194
- آثار اقتصادی 194
- اشاره 197
- آثار سیاسی 197
- نماز عامل تحکیم وحدت سیاسی 198
- اشاره 200
- الف) نقش عمومی نماز در خانواده 200
- فضای معنوی 200
- اشاره 200
- آثار خانوادگی 200
- محبّت 201
- باروری شخصیت 201
- اشاره 202
- ب) نقش نماز در زندگی زوج های جوان 202
- 1. تغییر بینش زوج های جوان نسبت به زندگی 202
- 2. حفظ کیان خانواده 203
- 3. زوج های جوان و تجربه محدود زندگی 204
- 4. نماز، مهار کننده هیجان جوانی 205
- 5. نماز و نیازهای واقعی زوج جوان 206
- 7. تربیت فرزندان 211
- 6. تأثیر بلندمدّت دوران آغازین زندگی 211
- آثار تحصیلی 213
- نتیجه 214
- کتاب نامه 216
نماز در قیامت
نماز در قیامت
نماز توشه، آخرت(1) و کلید بهشت است(2) که سبب ورود انسان در بهشت(3) و نجات او از آتش و عذاب است.(4) نمازگزار به سبب وضو بی حساب وارد بهشت می شود(5) و در خانه های بهشتی جای می گیرد.(6) نماز حایلی بین نمازگزار و آتش است و سبب دوری جسم نمازگزار از آتش می شود.(7)
نماز؛ وجه اشتراک شرایع آسمانی
نماز؛ وجه اشتراک شرایع آسمانی
ادیان آسمانی که همگی در دعوت به عبادت خدا و دوری از طاغوت قول مشترک دارند، با آن که در مجموعه تکالیف تعریف شده خود، وظایف گوناگونی را برای بندگان قایل بوده اند، ولی قدر مشترک تمامی آن ها، اقامه نماز بوده است. بدین جهت، جایگاه خاص نماز در فرهنگ همه ادیان، می تواند بهترین دلیل در اثبات اهمیت آن باشد. همان گونه
1- قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله : «الصلاه زادٌ للمؤمن من الدنیا الی آخره؛ نماز توشه ای برای مؤمن از دنیا به سوی آخرت است.» بحار الانوار، ج 82، ص 232.
2- قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله : «الصلاه مفتاح الجنه؛ نماز کلید بهشت است». نهج الفصاحه، شماره 1588؛ بحارالانوار، ج 82، ص 231.
3- قال الصادق (ع): «ان العبد لیصلّی الرکعتین یرید بها وجه اللّه فیدخله اللّه به الجنه؛ بنده دو رکعت نماز برای رضای خدا می خواند و خداوند او را وارد بهشت می کند.» اصول کافی ج 2، ص 61 ؛ وسائل الشیعه ج 3، ص 30؛ مستدرک الوسائل ج 3، ص 316.
4- اصول کافی، ج 2، ص 499، حدیث 3؛ وسایل الشیعه، ج 3، ص 30.
5- کنزالعمال، ج 7، ح 19036.
6- بحارالانوار، ج 2، ص231.
7- جامع احادیث شیعه، ج 4، ص 27.