از نمازگزاری تا انس با نماز (1) صفحه 118

منحصر می دانند. در حالی که ایجاد یک رابطه عاطفی بین انسان و خدا فراتر از این گونه آداب است و خداوند آن چنان مهربان و بخشنده است که انسانِ نیازمند را در هر شرایطی پناه می دهد.

وقتی انسان با خدا رابطه عاطفی و احساسی برقرار کرد و نیایش را منحصر به زمان و مکان و گفتار خاصی نکرد، آن گاه با خداوند مثل یک دوست ارتباط برقرار خواهد کرد و با او به نجوا می پردازد. این گونه نیایش ها و ارتباط ها که در طول شبانه روز در تمام مکان ها ممکن است، زمینه را برای مناجات های عارفانه که با آداب خاصی انجام می شود، فراهم می کند و فرد را در جرگه نیایشگران قرار می دهد.

درخواست از خداوند و دعا برای توفیق عبادت و نیایش، نشاط، اختصاص دادن وقتی خاص، دوستان و محیط و... . هر کدام از عوامل عملی و رفتاری در بحث نیایش هستند که جهت پرهیز از طولانی شدن کلام تنها به ذکر عنوان آن ها اکتفا شد.

3. درکِ لذّت در عبادت

اشاره

3. درکِ لذّت در عبادت

یکی از مسایل مهمّی که سبب انس با نماز می شود، لذّت بردن از عبادت است. کسی که از نماز لذّت نمی برد، نمی تواند با نماز انس بگیرد. مکتب لذّت گرایی یکی از مکتب های توصیفی اخلاقی است(1) که لذّت گروی را غایت مطلوب هر کاری می داند.(2) تمامی انسان ها در این نکته یکسانند که لذت جو هستند، ولی مصادیق لذّت در نزد انسان ها،