از نمازگزاری تا انس با نماز (1) صفحه 81

فضیلت گرسنگی وارد شده است،(1) آن را تا حدّی مجاز می داند که موجب اختلال در کارکردهای طبیعی روح و جسم انسان نشود.

3. شتاب در قرائت نماز

از موانع حضور قلب در نماز تندخواندن و شتاب در به پایان بردن نماز است که نشانه توجه نداشتن نمازگزار به نماز است. این دسته از نمازگزاران، نماز را فقط برای رفع تکلیف می خوانند، از این رو با اکراهی ناخود آگاه به نماز می ایستند و در نتیجه نیازی به تمرکز در خود احساس نمی کنند. نماز گزاردن آن گاه که با شتاب توأم می شود، از حضور قلب فاصله می گیرد، زیرا فکر، خیال و قلب آدمی همواره در اندیشه اتمام نماز و کارهای بعد از آن است. ما از اهمیت طمأنینه در نماز سخن گفتیم که نقطه مقابل آن شتاب زدگی نمازگزار است؛ امری که نمازگزار را از تمرکز باز می دارد و او را وادار می کند هر چه سریعتر نمازش را به پایان ببرد. ذهن چنین فردی در حال نماز مشوّش است و حواس پرتی او به طور دایم تکرار می شود، تا آن جا که در پایان نماز نمی تواند به یاد آورد که چه چیزهایی را بر زبان رانده است و از چه فرازهایی عبور کرده است. در پایان می توان گفت حضور قلب بدون طمأنینه و تفکر حاصل نمی شود و شتاب زدگی نیز با این عوامل متناسب نیست. از این رو پرهیز از خواندن شتاب زده نماز، زمینه آن را فراهم می کند که نمازگزار قلب خود را معطوف به محبوب واقعی نماید.