- دیباچه 1
- واژه شناسی نماز 5
- نماز پیش از اسلام 6
- نماز در اندیشه دیگران 10
- اشاره 13
- 2. پشتوانه محکم 16
- 3. تقرب به پروردگار 19
- 4. کبرزدایی 22
- 5. آرامش روح و روان 25
- 6. آمرزش گناهان 30
- 7. دوری از گناه 32
- 1. وضو، زمینه سازی برای یک سفر روحانی 36
- 2. اذان، موسیقی آسمانی 40
- اشاره 40
- الف) اللّه اکبر 42
- ب) اشهد ان لا اله الا اللّه 43
- ج) اشهد ان محمدا رسول اللّه 44
- ز) حی علی خیرالعمل 45
- د) اشهد ان علیا ولی الله 45
- و) حی علی الفلاح 45
- ح) الله اکبر و لا اله الا الله 45
- ه) حی علی الصلوه 45
- 3. نیت؛ روح عمل 46
- اشاره 46
- الف) دل نبستن به دنیا 48
- 4. تکبیره الاحرام 50
- ب) یقین، مایه اخلاص 50
- اشاره 51
- 5. سوره حمد؛ قرآن مجمل 51
- الف) بسم الله الرحمن الرحیم 53
- ب) الرحمن الرحیم 57
- ج) الحمدلله رب العالمین 59
- د) الرحمن الرحیم 66
- ه_) مالک یوم الدین 67
- و) إِیّاکَ نَعْبُدُ وَ إِیّاکَ نَسْتَعینُ 69
- ح) اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقیمَ 74
- ط) صِراطَ الَّذینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ 78
- ی) غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ 80
- ک) وَ لاَ الضّالِّینَ 81
- 6. رکوع 83
- اشاره 86
- الف) حقیقت سجده و سجده کننده حقیقی 87
- ب) اسرار سجده 88
- ج) سجده دوم؛ تعمیق، نه تکرار 89
- د) سِر سجده طولانی 89
- 8 . قنوت 90
- اشاره 91
- 9. تسبیحات اربعه 91
- الف) سبحان الله 92
- ب) وَ الحمدللّه 92
- ج) لا اله الا الله 92
- اشاره 93
- د) و الله اکبر 93
- 10. تشهد 93
- الف) سِر تقدم عبودیت بر رسالت 95
- ب) صلوات 95
- 11. سلام؛ امان نامه 96
- اشاره 96
- الف) السَّلامُ عَلَیَکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَهَ اللّه وَ بَرَکاُتهُ 97
- ج) السَّلامُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَهُ اللّه ِ وَ بَرَکاتُهُ 98
- ب) السَّلامُ عَلَیْنا وَ عَلی عِبادِاللّه ِ الصّالِحین 98
- اشاره 99
- پیشنهادهای برنامه ای 101
- کتاب شناسی 106
7. سجده
اشاره
سجود، مصدر سَجَد به معنای به رو بر زمین افتادن و پیشانی یا چانه را بر زمین نهادن است. همچنان که قرآن درباره برادران یوسف می فرماید: «و خَرّوا لَهُ سُجّدا.» (یوسف:100) نیز فرموده است: «یَخّرون لِلأذقان سُجّدا؛ سجده کنان به روی در می افتند». (اسراء: 107)(1)
نمازگزار در سجده، شریف ترین قسمت بدن خویش را به نشانه بندگی بر خاک می ساید و بدین ترتیب، مراتب خواری و حقارت خود را در برابر بزرگی خدا به نمایش می گذارد.
امام علی علیه السلاممی فرماید:
هنگامی که انسان نماز می خواند، ساییدن گونه ها به خاک نشانه تواضع و گذاردن اعضای شریف بر زمین دلیل کوچکی و حقارت اوست.(2)
سجده، عالی ترین نمود و درجه فروتنی نمازگزار است. سجده، نزدیک ترین حالت انسان به حضرت ربوبیت است. امام صادق علیه السلاممی فرماید: «نزدیک ترین حال بنده به خدا، حالت سجود است».(3)
سجده بهترین عبادت است و سبب نزدیکی به ذات باری تعالی است. سجده بازگشت به اصل خویش و اظهار ادب نسبت به معبود حقیقی است. سجده مایه رستگاری و نجات انسان هاست؛ گذرنامه ورود به بهشت و سبب
1- [1] . پرورش روح نماز و عبادت در المیزان، ص 18.
2- [2] . نهج البلاغه، خطبه 193.
3- [3] . بحارالانوار، ج 82، ص 161.