مفتاح: درسنامه عمومی معارف نماز صفحه 123

1- امام خمینی(ره)، آداب الصلاه، ص 366

فصل دوم: تفسیر نماز

مقدمه

یکی از نکاتی که باعث انس با نماز میشود، آشنایی با معنای کلماتی است که انسان در اثنای نماز و سخن گفتن با خدا بر زبان میراند. واکنش مناسب، احساس مثبت و لذت بردن از هم نشینی و هم سخنی با مخاطب، هنگامی ایجاد می شود که با زبان مأنوس و آشنا ارتباط برقرار شود و دو طرف، معنای کلام یک دیگر را درک نمایند. درک معنای گفتار، ترجمانی دیگر از واژه تفسیر است که در پرتو آشنایی با اذکار و جملات نماز، انسان به مراحل عبودیت نزدیکتر و اثربخشی نماز مضاعف خواهد شد.

لغت شناسان گفته اند: کلمه تفسیر از کلمه «فسر» اشتقاق یافته، در لغت به معنای «روشن نمودن، کشف و برداشتن پرده و پوشش»(1) می باشد. مانند: «والصّبحِ إذا أسْفَر»؛ سوگند به صبح، وقتی که روشن شده باشد(2)نیز مانند: «اسفرت المرأه عن وجه ها»؛ یعنی زن، روی باز نمود و صورتش نمایان گردید. بنابراین برخی آیات و اذکار در نماز را تفسیر و معنایش را مقداری روشن کنیم. چون بنای این نوشتار تفسیر کلمات نماز است، مبنای تقسیم همان کلمات ارکان نماز بر اساس ترتیب نمازی آن است.

یک. الله اکبر

«الله» اسم خاص برای خداوند است و در همین یک کلمه، به تمام صفات جلال و جمال او اشاره شده است. به همین جهت، اسم اعظم الهی نامیده شده است. این نام جز بر خدا اطلاق نمیشود؛ در حالی که نام های دیگر خداوند معمولاً اشاره به یکی از صفات جمال و جلال او است؛ مانند عالم، خالق و رازق و غالباً