مفتاح: درسنامه عمومی معارف نماز صفحه 210

1- سید محمدکاظم طباطبائی یزدی، العروهالوثقی، ج 2، ص 433.

2. اموری که داخل نماز است، مانند: ایقاع قرائت در قیام، رکوع بعد از قیام، سجود بعد از رکوع. اینها شرایط نماز است که از آن به «فرایض» هم تعبیر میکنند؛ اما نشستن آخر به اندازه تشهد را، فرض میدانند و برخی آن را رکن می شمرند. خروج از نماز با سلام و مانند آن، فرض نیست؛ بلکه واجب است.

شافعیه

بزرگان شافعی معتقدند که فرایض نماز سیزده چیز است: پنج فریضه قولی و هشت فریضه فعلی:

1. تکبیره الاحرام، 2. قرائت فاتحه، 3. تشهد آخر، 4. صلوات بر پیامبر؟ص؟، 5. سلام اول، 6. نیت، 7. قیام، 8. رکوع، 9. اعتدال از رکوع، 10. سجده اول و دوم، 11. نشستن میان دو سجده، 12. نشستن آخر، 13. ترتیب) اما طمأنینه، شرط محقق رکوع و اعتدال و سجده و جلوس است.

مالکیه

در مذهب مالکیه، فرایض نماز پانزده تا است: 1. نیت، 2. تکبیره الاحرام، 3. قیام برای تکبیره الاحرام، 4. قرائت فاتحه، 5. قیام برای قرائت، 6 و 7. رکوع و بلند شدن از آن، 8 و 9. سجده و سر بلند کردن از آن، 10. سلام، 11. جلوس به اندازه سلام، 12. طمأنینه، 13. اعتدال در رکوع و سجده و سر برداشتن از آنها، 14. ترتیب ادا و 15. نیت اقتدای مأموم.(1)

بررسی برخی موارد اختلافی

الف( حکم بسمله

گفتن "بسم الله»، نماد باورهای دینی مسلمانان است و آنان کاری انجام نمیدهند، مگر پس از گفتن "بسم الله الرحمن الرحیم» که آیه توحید و سبب طرد مشرکان است.