- پیشگفتار 1
- اشاره 5
- الف)صلاه 6
- یک. تعریف مفاهیم و اصطلاحات 6
- اشاره 6
- ب) نماز 7
- ج) اقامه 7
- دو. اهمیت و ضرورت پرداختن به موضوع نماز 8
- اشاره 8
- 1. نماز؛ رکن دین 9
- اشاره 9
- 2. تکرار معنادار واژه »صلاه» در قرآن و روایات 9
- 3. اقامه نماز، اولین فعالیت فرهنگی صالحان 10
- 4. محوریت نماز در سیره و سفارش انبیا ؟(ع)و اهل بیت (ع) 11
- اشاره 12
- ب) معیار و شاخص بودن نماز 12
- 1. شاخص ایمان 12
- 2. اولین نشانه مؤمنان 13
- 3. شاخص قبولی اعمال 13
- ب) تأکید خاص به نماز در بین دیگر عبادات 13
- پرسشنامه 15
- اشاره 16
- اشاره 16
- دو. نمازهای ما ناقص است 16
- یک. نماز برای ما کار مهمی نیست 16
- اشاره 16
- آسیب شناسی نماز 16
- الف) نماز ما با غفلت همراه است 16
- راه درمان این آسیبها 17
- یک. چه کنیم نماز برای ما مهم باشد؟ 17
- ب) نماز ما بازدارنده از گناه نیست 17
- اشاره 17
- الف) توجه به اینکه نماز، همسخن شدن با پروردگار 17
- ج) شناخت جایگاه نماز 18
- د. آشنایی با پیامدهای سبک شمردن نماز 18
- ب) توجه به آثار و ثواب نماز 18
- ه) توجه به عنایات ویژه خداوند 21
- و) توجه به حالات پیغمبر(ص) و ائمه(ع)و اهتمام ایشان به نماز 22
- اشاره 25
- ز) تقویت اعتقاد به قیامت 25
- الف) فراگیری احکام نماز 25
- دو. چه کنیم نمازی کامل بخوانیم 25
- ج) توجه به معانی و اسرار نماز 26
- ب) رعایت آداب ظاهری و باطنی نماز 26
- د) اقامه نماز در اول وقت 27
- ه) اقامه نماز به جماعت 29
- و) اهتمام به تعقیبات 30
- تسیبح حضرت زهرا 31
- ز) اهتمام به نوافل 32
- پرسشنامه 33
- 1. وضو 34
- الف) آداب مقدمات نماز 34
- اشاره 34
- 1. خواندن دعاهای مخصوص هنگام وضو 34
- اشاره 34
- 4. استنشاق 36
- 2. مسواک زدن 36
- 8. خواندن آیه الکرسی بعد از وضو. 36
- 3. مضمضه کردن 36
- 7. خواندن سوره قدر در حال وضو. 36
- 2. لباس نمازگزار 37
- 3. مکان نمازگزار 38
- اشاره 38
- ب) آداب مقارنات نماز 38
- 1. آداب تکبیرهالاحرام 40
- 2. برخی از آداب قیام و قرائت 41
- 3. آداب رکوع 42
- 4. آداب سجود 42
- 6. آداب سلام نماز 44
- 7. آداب قنوت 44
- اشاره 45
- دو. آداب باطنی نماز 45
- الف) اخلاص و نیت قربت 45
- اشاره 45
- مراتب اخلاص 46
- ب) تفهّم نماز 47
- ج) تعظیم مقام پروردگار در نماز 49
- اشاره 49
- خشوع اولیای خدا در نماز 50
- د) حضور قلب در نماز 50
- پرسشنامه 51
- اشاره 52
- یک. اهمیّت حضورقلب در نماز 52
- دو. تأثیرعبادت همراه با حضور قلب 53
- الف) بزرگ شمردن امر خدا و رعایت حریم آن 55
- چهار. عوامل مؤثر در تحصیل حضور قلب 55
- اشاره 55
- سه. مقدمات به دست آوردن حضور قلب 55
- ب) ترس ازعظمت و بزرگی خدا 57
- ه) شرمساری از تقصیرها و گناهان در برابر خداوند 60
- پنج. راههای تحصیل حضور قلب 60
- اشاره 62
- الف) عوامل خارجی 62
- اشاره 62
- شش. موانع حضور قلب در نماز 62
- راه درمان 63
- اشاره 63
- ب) عوامل داخلی 63
- راه نجات از حبّ دنیا 65
- داروی هرزه گردی خیال 66
- آیا نمازِ بدون حضور قلب، باطل است؟ 68
- انواع حضور قلب و کاملترین نوع آن 69
- نکته اساسی در حضور قلب 69
- ج) پرهیز از حرکتهای اضافی 70
- د) پرهیز از نماز در حالت کسالت 71
- ه) توجه نکردن به اطراف 71
- اشاره 71
- چند تذکر 72
- پرسشنامه 73
- اشاره 74
- مقدمه 74
- اشاره 75
- الف) مداومت بر نماز 75
- اشاره 75
- یک. در ارتباط با خدای متعال 75
- مداومت امام خمینی(ره) بر نماز شب 76
- ب) محافظت بر نماز 77
- اشاره 77
- نتیجه پایداری بر نماز 78
- ج) کسب روزی حلال و دوری از حرام خواری 79
- اشاره 79
- الف) امدادگرِ محرومان 79
- دو. در ارتباط با خلق خدا 79
- اشاره 79
- نکته 80
- ب) عفیف در غرائز 81
- نمونه ای از انفاق امام صادق(ع) 81
- اشاره 81
- پناه جویی از شهوت، به پیامبر رحمت(ص) 82
- ج) امانتدار 83
- اشاره 83
- امانتداری بر سه نوع عهد 84
- د) استوار در شهادت 86
- اشاره 87
- ز) دوری از غیبت 87
- و) رعایت حق همسر 87
- اثر غیبت در عبادت 88
- ح) خیرخواهی و ارتباط با برادر دینی 89
- سه. در ارتباط با عالم غیب 90
- الف) یقین به قیامت 90
- اشاره 90
- اشاره 90
- ب) هراس از عذاب الهی 93
- پرسشنامه 95
- اشاره 96
- مقدمه 97
- سر در لغت و اصطلاح 97
- اشاره 97
- منابع شناخت اسرار 98
- راه رسیدن به اسرار نماز 98
- سیر تکمیل نمازهای واجب 99
- الف) طهارت باطنی انسان 101
- اشاره 101
- یک. سر الصلاه 101
- اشاره 101
- بیان اسرار نماز 101
- ب) به فعلیت رسیدن انسان 102
- اشاره 103
- الف) اسرار مقدمات نماز 103
- دو. اسرار الصلاه 103
- ب) اسرار مقارنات نماز 110
- اشاره 118
- قیام بعد از دو سجده 119
- تأویل دو سجده 119
- پرسشنامه 122
- مقدمه 123
- یک. الله اکبر 123
- دو. أعوذ بالله من الشیطان الرجیم 125
- الف) سوره حمد 126
- ویژگیها 126
- سه. قرائت 126
- چرا سوره حمد؟ 127
- بِسْمِ اللَّهِ 128
- الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ 129
- الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ 130
- تفاوت حمد با مدح و شکر 130
- رَبِّ الْعَالَمِین 131
- الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ 132
- إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَإِیَّاکَ نَسْتَعِین 133
- یک سؤال 134
- حقیقت صراط مستقیم 135
- اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیم 135
- صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ 136
- وَلَا الضَّالِّین 137
- غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ 137
- اشاره 138
- ب) سوره (بعد از حمد) 138
- سوره توحید 139
- ج) تسبیحات اربعه 140
- چهار. رکوع 141
- سُبْحانَ رَبِّیَ الْعَظیمِ وَ بِحَمْدِهِ 141
- بحمده 142
- چرا عظیم، چرا اعلی؟ 142
- پنج) سجده 142
- سُبْحانَ رَبِّیَ الأعلَی وَ بِحَمْدِهِ 142
- شش. قنوت 143
- هفت. تشهد 144
- هشت. سلام 145
- پرسشنامه 146
- اشاره 147
- مقدمه: آثار نماز و تربیت انسان 147
- چند نکته مهم 147
- اشاره 148
- بررسی آثار فردی نماز 148
- الف) آثار اعتقادی 149
- یک. آثار شناختی 149
- اشاره 149
- ب) آثار عقلی و علمی 151
- اشاره 156
- نماز را با لذت معنوی گره نزنید! 156
- دو. آثار عبادی - معنوی 156
- اشاره 160
- سه. آثار عاطفی - روانی 160
- ب) بالابردن سطح تحمل و رهایی از غم و اندوه 162
- ب) ابهت یافتن خدا در دل 163
- الف) نماز، تمرین ادب عبودیت و مبارزه با نفس 163
- ج) پیشگیری از گناه 164
- د) گناه زدایی 165
- ه) درمان حرص و طمع 166
- ز) درمان کبر و غرور 167
- و) تربیت روحیه حق شناسی 167
- پنج) آثار زیستی - بهداشتی 168
- پرسشنامه 170
- اشاره 171
- مقدمه: نماز به مثابه یک امر اجتماعی 171
- الف) برنامه ریزی و تدبیر منزل 172
- یک. نماز و خانواده 172
- ب) بهبود روابط خویشاوندی 173
- اشاره 175
- الف) کاهش جرائم و تقویت کنترل اجتماعی 175
- دو. نماز و جامعه 175
- اشاره 175
- 1. مکانیسم حیا 176
- 3. مکانیسم معرفت و هدایت بخشی 177
- 2. مکانیسم تعدیل 177
- ب) تألیف قلوب و ایجاد همدلی و برادری 178
- د) تسهیل روابط اجتماعی 179
- ه) توجه به حقوق دیگران 180
- سه. نماز و فرهنگ 181
- الف) تثبیت نظام توحیدی 181
- اشاره 181
- ب) فرهنگ پذیری 182
- ج) تبلیغ جهانی فرهنگ اسلامی 183
- ب) ایجاد اقتدار و تحول در معادلات سیاسی 184
- اشاره 184
- الف)وحدت و همدلی 184
- چهار. نماز و سیاست 184
- ج) تعمیق بصیرت سیاسی 185
- اشاره 187
- الف) فعال سازی روحیه تعاون و همیاری 187
- پنج) نماز و اقتصاد 187
- ب) بهبود رابطه کارگر و کارفرما 188
- ج) نزول برکات الهی 189
- نقش فراگیر 190
- د) تحکیم برابری و رفع اختلاف طبقاتی 190
- اشاره 190
- نماز بخوان تا آدم شوی 191
- پرسشنامه 193
- اشاره 194
- یک. وضو 195
- اشاره 195
- اشاره 195
- مقدمه 195
- منشأ اختلاف 195
- موارد اختلافی در وضو 196
- الف: شستن دستها 196
- پاسخهای شیعه 196
- دلیل اهل سنت 196
- ب: مسح سر 198
- ج: مسح یا غَسل پاها 199
- الف: قرآن 199
- ب: روایات 200
- الف) کیفیت تشریع اذان 201
- اشاره 201
- دو. اذان و اقامه 201
- بررسی موارد اختلافی 201
- ب) تثویب در اذان صبح 202
- ج) حیّ علی خیرالعمل 204
- د) شهادت ثالثه 206
- رمزگشایی از علت اصلی 208
- نقد و بررسی جمع بین صلاتین 208
- سه. اوقات نماز 208
- حنبلیه 209
- چهار. ارکان و واجبات نماز 209
- حنفیه 209
- اشاره 209
- واجبات نماز از نگاه مذاهب اسلامی 209
- شافعیه 210
- بررسی برخی موارد اختلافی 210
- الف( حکم بسمله 210
- مالکیه 210
- ب) دست بسته نماز خواندن 211
- ج) آمین گفتن پس از حمد 213
- پرسش اول 214
- ه) صلوات و سلام پیامبر بر خودشان! 216
- پرسش دوم 216
- پرسشنامه 218
- مقدمه 219
- اشاره 219
- ب) نماز اسماعیل(ع)و اسحاق(ع)و یعقوب (ع) 220
- الف) نماز حضرت ابراهیم(ع) 220
- یک. نماز پیامبران الهی(ع) 220
- ج) نماز حضرت شعیب(ع) 221
- د) نماز حضرت موسی(ع) 221
- ه) نماز حضرت داود(ع) 222
- و) نماز حضرت سلیمان(ع) 224
- ز) نماز حضرت زکریا(ع) 224
- ح) نماز حضرت عیسی(ع) 226
- اشاره 227
- دو. یهودیت 227
- 1. وجوب نماز 228
- الف) نماز در یهودیت 228
- 2. مقدمات نماز 229
- 3. نمازهای روزانه 231
- اشاره 232
- سه. مسیحیت 232
- ١. حواریون یا رسولان مسیح 233
- ٢. فرقه های مسیحی 233
- ٣. کتاب مقدس مسیحیان 235
- ٤. شعائر و عبادات 235
- ٥. نماز حضرت عیسی(ع) 236
- ٦. جدایی از یهودیان 237
- ٧. نمازهای روزانه مسیحیان 237
- اشاره 238
- چهار. آیین زردشت 238
- ١. زندگی و رسالت زردشت 239
- ٢. نماز در آیین زردشت 240
- ٤. نماز روزانه 241
- ٣. آمادگی برای نماز 241
- پرسشنامه 243
- یک. آیین هندو 244
- اشاره 244
- اشاره 244
- مقدمه 244
- فصل سوم: نماز در ادیان غیر الهی 244
- ١. اعتقادات اصلی 245
- 2. عبادت در آیین هندو 246
- ٣. نماز در آیین هندو 247
- اشاره 249
- دو. آیین بودا 249
- کتب مقدس بودایی 251
- عبادت بوداییها 251
- عبادات روزانه 252
- پرسشنامه 254
- اشاره 255
- بخش چهارم: دعوت به نماز 255
- مقدمه 256
- به گیتی نیست آرامش، از این رو 257
- اشاره 260
- یک. شروع از خود 260
- اشاره 260
- فصل اول: اصول و شیوه های هدایت و دعوت دیگران به نماز 260
- الف) اصول هدایت و دعوت دیگران به نماز 260
- چهار. اصل تدریج 261
- دو. اصل زمینه سازی 261
- سه. اصل جامعیت 261
- پنج) اصل اعتدال 262
- شش. اصل تداوم و استقامت 263
- هفت. اصل کرامت 263
- اشاره 264
- ب) روشهای عام در هدایت و دعوت دیگران به نماز 264
- یک. اعطای بینش و پاسخ به شبهات 264
- اشاره 264
- نمونهای از شبهات 265
- دو. انداز و تبیشیر 267
- سه. تشویق و تنبیه 268
- اشاره 268
- ب) شرایط تشویق و تنبیه 269
- الف) اشارهای به انواع تشویق و تنبیه 269
- ح) شیوه های تنبیه 270
- ج) تناسب با عمل 270
- اشاره 272
- چهار. معرفی الگوهای اهل نماز 272
- یک. دوره کودکی اول 273
- ج( روش ها و نکته های دعوت به نماز بر اساس سن مخاطب 273
- اشاره 273
- الف) ویژگیهای روانشناختی دوره کودکی اول (کمتر از 7سال) 273
- ب) روشهای ویژه دوره کودکی اول: فراهم آوردن زمینه مساعد 274
- دو. دوره کودکی دوم 276
- الف) ویژگیهای روانشناختی دوره کودکی دوم (7 تا 12سال) 276
- ب) روشهای ویژه دوره کودکی دوم: آموزش و درونی کردن 279
- الف) ویژگیهای روانشناختی دوره نوجوانی (12 تا 18سال) 279
- سه. دوره دوره نوجوانی 279
- ب) روشهای ویژه دوره نوجوانی 280
- اشاره 280
- اشاره 281
- اهداف تحکیم و تعمیق بنیانهای اعتقادی 281
- دوم. تدوین برنامه مطالعاتی 282
- ترغیب و ترهیب، انذار و تبشیر، تشویق و تنبیه 282
- روش اول. تشکیل جلسات بحث و گفتگو 282
- اشاره 283
- نکات مهم 284
- پرسشنامه 285
- یک. عوامل درونی ترک نماز 286
- فصل دوم: بررسی علل ترک نماز و راههای درمان آن 286
- مقدمه 286
- اشاره 286
- الف) بینشی 286
- اشاره 286
- اشاره 286
- عوامل ترک نماز 286
- اشاره 287
- عوامل ضعف ایمان به خدا 287
- درمان ضعف ایمان به خدا 288
- اشاره 289
- دوست ناباب 290
- اشتغال افراطی به بهرههای دنیایی 290
- . 290
- دنیاطلبی 290
- شیطان 290
- عوامل غفلت 290
- درمان غفلت 291
- اشاره 291
- اشاره 292
- انواع جهل 292
- الف) جهل به احکام 292
- اشاره 293
- ب) جهل به اسرار، آثار و اهمیت نماز 293
- ج) جهل به عواقب بی نمازی 293
- درمان جهل 293
- ب) گرایشی 294
- عوامل ضعف اراده 296
- اشاره 296
- درمان ضعف اراده 297
- ج) کنشی 299
- اشاره 300
- اشاره 300
- 1. کثرت گناه و شهوت رانی 300
- 2. افراط و تفریط 301
- اشاره 301
- درمان افراط و تفریط 301
- درمان کثرت گناه و شهو ترانی 301
- اشاره 301
- 3. خجالت 301
- دو. عوامل بیرونی ترک نماز 302
- ب) دوست نامناسب 302
- درمان خجالت 302
- الف) اعضای خانواده 302
- ج) شیطان 303
- د) بد عمل کردن برخی دینداران 304
- ه) محیط 305
- اشاره 305
- 2. گروه همساان 305
- 1. محیط خانواده 305
- 3. محیط مدرسه و مربیان 306
- 4. بازار و خیابان 306
- 6. رسانه 307
- 5. ورزشگا هها 307
- 7. حکومت 308
- 8. فعالیت های دشمنان 309
- پرسشنامه 310
- منابع 311
- Judaism, , USA:1985. P.83 317
7 - وِسپِرز(Vespers)، نماز مغرب، حدود 6 بعد از ظهر هنگامی که هوا به تاریکی میگراید، خوانده می شود.
8 - کامپلاین (Compline)، نماز شامگاه که پیش از خواب حدود 9 شب خوانده می شود.
این نظام در نمازهای روزانه مسیحی را به بندیکت مقدس (قرن ششم) نسبت میدهند، اما ایشان نیز مطالب خود را درباره نمازهای روزانه، از اعمال رهبانی آباء بیابان که در مصر زندگی میکردند، گرفته است.(1)
لازم به توضیح است که پس از شورای دوم واتیکان، پاپ پل ششم در 1964 یک نسخه جدید از نمازهای روزانه مسیحی را منتشر کرد که به آن «نیایش ساعات»(2) گفته می شد که در آن ساختار نمازها، توزیع مزامیر در نماز و خود نمازها جرح و تعدیل شده بودند. سومین نماز به طور کامل حذف شده بود و در مجموع، از مقدار محتوای نمازها کاسته شده بود. در نسخه پاپ پل ششم، دو نوع نماز معرفی شد: اصلی و فرعی. نمازهای متینز، لودز، وسپرز و کامپلاین نمازهای اصلی شمرده شدند و نمازهای ترسه، سِکت و نون، نمازهای فرعی.
راهبان می بایست نمازهای اصلی را انجام دهند، اما از نمازهای فرعی فقط انجام یک نماز واجب است و می توانند آن یک نماز را به دلخواه خود انتخاب کنند. البته میتوانند همه را به جا آورند، اما فقط ادای یکی از آنها واجب است. به این ترتیب، با اصلاح پاپ پل ششم، عملاً نمازهای هشتگانه به پنج نماز تقلیل پیدا کرد؛ اما مردم عادی تنها توصیه به نماز شدهاند و نمازی برایشان واجب نیست.
چهار. آیین زردشت
اشاره
اسناد تاریخی بسیاری وجود دارد که ثابت می کند هنگامی که ایران در صدر اسلام توسط مسلمانان فتح شد، ساکنان آن که «مجوس» نام داشت، اهل کتاب شمرده می شدند.