شکست تنهایی صفحه 211

پیوند با بحث

در نماز، علاوه بر ذکر رکوع و سجود، در رکعت سوم و چهارم نیز تسبیحات اربعه آم-ده اس-ت که طبق روایات شیعه و س-نی م-راد از باقی-ات الص-الحات در آی-ه 64 س-ور ه که-ف، هم-ین تسبیحات اربعه است.(1)چنانکه به فرموده علی(ع) ذکر حضرت ابراهیم(ع) به هنگ-ام س-اختن خانه کعبه ،سبحان ﷲ والحمد لله ولا اله الا ﷲ وﷲ اکبر بوده است.(2)

همه هستی، از آسمان های هفتگانه و زمین و آنچه بین آنهاست، تسبیحگوی خدایند.(3) چه جاندار چون پرنده و چه بی جان چون کوه(4) و رعد و برق،(5) آنه-م تس-بیحی آگاهان-ه و ازروی شعور! "کلٌّ ُ قَدْ عَلِمَ صَلاتَهُ وَ تَسْبیحَه "؛(6) همه آنها از نماز و تسبیح خود، آگاه و باخبرند.

تسبیح فرشتگان به قدری گسترده است که پیامبر(ص) می فرمود: در آسمان ها یک وج-ب نیست، مگر آنکه فرشت های در حال نماز و تسبیح است.(7)

امام صادق(ع) می فرماید: هرگاه حضرت داود(ع)، زبور می خواند کوه و س-نگ و پرن-ده ای نبود جزآنکه هم آوای او می شدند.(8)

گر تو را از غیب چشمی ب-از ش-دبا ت-و ذرات جه-ان ه-مراز ش-د

نطق آب و نطق خاک و نطق گل هست محسوس حواس اهل دل

جمل---ه ذرات ع---الم در نه---ان با تو م-ی گوین-د روزان و ش-بان

ما س-میعیم و بص-یریم و هش-یم با شما نامحرمان م-ا خامش-یم(9)

1- سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج13، ص540.
2- شیخ حر عاملی ،وسائل الشیعه، ج٤، ص1207.
3- "یسَبحُ للِهِ ما فِی َّ السماواتِ وَما فِی اْلأْرَضِ المَلکِ الُّقْدوسِ العَزیزِ الحَکیم" (جمعه: 1)
4- "سَخرنْا مَعَ داوُدَ الجِبالَ یسَبحْن" (انبیاء: 79)
5- "وَیسَبحُ َّ الرعْدُ ِبِحَمْدِه" (رعد: 13)
6- نور: .٤١
7- محمدبن احمد انصاری قرطبی ،تفسیر قرطبی، ج٨، ص5581.
8- عبد علی عروسی حویزی ،تفسیر نور الثقلین، ج٣، ص٤٤٤.
9- مولوی، مثنوی معنوی