نماز معلولان بر اساس فقه شیعه صفحه 98

سرطان حنجره، آتاکسی اشاره کرد که موجب عدم امکان قرائت سالم و شرایط آن می شود. البته توضیح هر یک از این بیماری ها در صفحه 6 این رساله آمده است.

گفتار دوم: ادله وجوب و جزئیت قرائت

اشتراط صحت نماز به انجام قرائت و بطلان نمازِ بدون آن، در روایات مختلف و همچنین در کلام فقها و گاه بدون آنکه به دلیل آن پرداخته باشند، به اشاره رفته، و مورد اجماع مسلمین شمرده می شود.(1) حتی در روایات نیز، بیشتر از کیفیت قرائت سخن گفته شده تا وجوب اصل آن. لذا طرداً للباب از روایات متعددی که در کتب روایی آمده است، به دو روایت اشاره می شود و بیان کوتاهی در سند و دلالت این روایات آورده ایم.

یکم. صحیحه زراره از امام باقر علیه السلام

«عَلِی بْنُ إِبْرَاهِیمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیرٍ عَنْ جَمِیلٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِیلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیرٍ عَنْ جَمِیلِ بْنِ دَرَّاجٍ عَنْ زُرَارَهَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنِ الرَّجُلِ ینْسَی تَکْبِیرَهَ الِافْتِتَاحِ قَالَ یعِیدُ: سؤال کردم از امام باقر علیه السلام راجع به کسی که تکبیر ابتدای نماز را فراموش کرده بود، حضرت فرمود اعاده کند.»(2)

از نظر سند، این صحیحه که با چندین طریق نقل شده، مورد اعتماد شیخ کلینی در کافی(3)

و همچنین شیخ طوسی در تهذیب(4)

و استبصار(5) بوده و در کلام فقها نیز بسیار نقل شده و مورد ارجاع بوده است.

به عنوان نمونه محقق حلی در المعتبر،(6)

علامه حلی در منتهی،(7) صاحب مدارک در مدارک

1- . حلّی، علامه، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، ج5، ص25: «قد أجمع المسلمون علی أنّ التکبیر واجب فی الصّلاه»؛ محقق، نجم الدین، جعفر بن حسن، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج1، صص70-69 و 74-71؛ اصفهانی، فاضل هندی، محمد بن حسن، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، ج3، ص424-417 و ج4، صص69-5؛ بحرانی، آل عصفور، یوسف بن احمد بن ابراهیم، الحدائق الناضره فی أحکام العتره الطاهره، ج8، صص21-18 و 161-91؛ نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج9، صص226-201 و 385-284؛ دزفولی، مرتضی بن محمد امین انصاری، کتاب الصلاه، ج1، ص615-543؛ یزدی، سید محمد کاظم طباطبایی، العروه الوثقی فیما تعم به البلوی، ج1، ص632-626 و 661-643؛ حکیم، سید محسن طباطبایی، مستمسک العروه الوثقی، ج6، صص89-51 و 292-147؛ خویی، سید ابوالقاسم موسوی، موسوعه الإمام الخوئی، ج14، صص166-88 و 493-262.
2- . حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه إلی تحصیل مسائل الشریعه، ج6، ص12، ابواب تکبیره الاحرام، باب2: باب بطلان الصلاه بترک تکبیره الاحرام...، ح1.
3- . کلینی، ابوجعفر، محمد بن یعقوب، الکافی، ج3، ص347، کتاب الصلاه، باب السهو فی افتتاح الصلاه، ح1.
4- . طوسی، ابوجعفر، محمد بن حسن؛ تهذیب الأحکام، ج2، ص143، کتاب الصلاه، بَابُ 9: تفصیل ما تقدم...، ح15.
5- . طوسی، ابوجعفر، محمد بن حسن؛ الإستبصار فیما اختلف من الأخبار، ج1، ص351، کتاب الصلاه، ابواب السهو و النسیان، باب 204: من نسی تکبیره...، ح2.
6- . حلّی، محقق، نجم الدین، جعفر بن حسن، المعتبر فی شرح المختصر، ج2، ص151.
7- . حلّی، علامه، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، ج5، ص26.