در آمدی بر تاریخ قرآن (معارف) صفحه 107

البته عده‌اي اظهار مي‌كنند كه:

اين حديث خود دليل است بر اينكه همه سور قرآني در زمان پيامبر صلّي اللّه عليه و اله و سلّم مشخص و مرتب بوده و هر دسته‌اي از آنها لقب خاصي داشته است. هر دسته از اين سوره‌ها شامل سوره‌هاي زير است:

طوال: بقره، آل عمران، نساء، مائده، انعام، اعراف، انفال و توبه.

مئون: سوره‌هايي كه آيات آنها نزديك به صد يا كمي بيش از صد است.

مثاني: سوره‌هايي كه به دنبال مئون آمده آيات آنها قدري كمتر از صد است.

مفصل: خود به سه قسم است:

الف- طوال مفصل ازق تا عمّ.

ب- اوساط مفصل از عم تا والضحي

ج- قصار مفصل از والضحي تا آخر قرآن «1»

ج- تعيين مكان آيات در سوره‌ها

چنانكه از پاره‌اي روايات پيداست مكان آيات در سوره‌ها براساس وحي و به دستور پيامبر صلّي اللّه عليه و اله و سلّم مشخص گرديده است. از جمله عثمان بن ابي العاص گويد:

«كنت عند رسول الله صلّي اللّه عليه و اله و سلّم اذ شخص ببصره ... فقال: اتاني جبرئيل عليه السّلام فامرني أن اضع هذه الآية بهذا الموضع من هذه السورة:» يعني: «ان الله يأمر بالعدل و الاحسان ...» «2»

از آنجا كه سوره، واحد قرآن به شمار مي‌رود، شكل‌گيري سوره‌ها در عصر پيامبر صلّي اللّه عليه و اله و سلّم- خصوصا سوره‌هاي بزرگ- زمينه تدوين جامع قرآن در عصر پيامبر اكرم صلّي اللّه عليه و اله و سلّم به شمار مي‌رود. (1)- شناخت قرآن، 104