در آمدی بر تاریخ قرآن (معارف) صفحه 123

تماما با تواتر نسل‌به‌نسل مسلمين بالا مي‌رود تا به پيامبر صلي اللّه عليه و اله و سلم برسد. «1» و اين از ضروريات تاريخ و مسلمات دين است.

ثانيا- انگيزه جمع‌آوري قرآن از روي پوست، سنگ و سينه‌هاي مردم چه بوده است؟

آنها مي‌توانستند به قرآني كه توسط كاتبان وحي در زمان رسول اكرم صلي اللّه عليه و اله و سلم جمع شده بود مراجعه كنند. قرآني كه از روي رقاع به دستور پيامبر صلي اللّه عليه و اله و سلم تأليف شده بود و ديگر نوبت به خزيمه يا ديگري نمي‌رسيد.

يا بايد پرسيد: چرا به مصحف ابن مسعود، ابي، علي عليه السّلام و يا مصحف خود زيد رجوع نكردند؟ اين قرآنها آماده و در دسترس بودند، اگرچه از نظر ترتيب باهم اختلاف داشتند يا با برخي در حاشيه توضيحاتي داشت.

ثالثا- چرا قرآن را از آن چهار تن يعني: ابن مسعود، سالم مولاي ابو حذيفه، ابي بن كعب و معاذ بن جبل، كه پيامبر صلي اللّه عليه و اله و سلم دستور داده بود قرآن را از آنها بگيرند، اخذ نكردند؟

همچنان‌كه پيامبر صلي اللّه عليه و اله و سلم به اصحاب فرموده بود: اگر مي‌خواهند قرآن را تروتازه مانند هنگام نزول فراگيرند، آن را از ابن ام عبد، (ابن مسعود) اخذ كنند.

و باز فرموده بود: قاري‌ترين آنها ابيّ بن كعب است.» «2»

نتيجه آنكه درباره هدف جمع قرآن در زمان ابو بكر و حاصل اين كار تأمّل بيشتري لازم است.

ديدگاه آية الله معرفت‌

آيه الله معرفت- برخلاف ديدگاه آية الله خويي- معتقد است كه جمع قرآن (در (1)- در ادامه نقد آقاي معرفت نسبت به اين نظر را بنگريد.