در آمدی بر تاریخ قرآن (معارف) صفحه 44

نشان دهد، لذا از جا برخاست و به جانب قوم خود رفت، بزرگان قوم كه نظاره‌گر او بودند با خود گفتند كه: عتبه با وضعيتي مراجعت كرد كه از پيش ما با اين وضعيت نرفته بود. عتبه رو به دوستان خود كرد و گفت: اي جماعت قريش، آن سخناني كه مرا به گفتن آن دستور داده بوديد با محمد در ميان گذاشتم، اما چون از آنها فارغ شدم، او با سخن و كلامي به پاسخگويي پرداخت كه به خدا سوگند گوشهاي من نشنيده بود و من ندانستم چه پاسخي به او بدهم، اي جماعت قريش امروز حرف مرا بشنويد و اگر مي‌خواهيد از آن به بعد با من مخالفت كنيد و آن اينكه اين شخص (محمد) را به حال خود واگذاريد. او از عقايد خود دست نخواهد كشيد. وي را با اعراب تنها گذاريد. اگر او بر قبايل عرب چيره شود عزت، شرف و سروري او عزت، شرف و سروري شما خواهد بود. اما اگر قبايل عرب بر او چيره گردند، در اين صورت شما محمد را با دستهاي ديگران از سر راه برداشته‌ايد. در اينجا بزرگان قريش رو به عتبه كرده و گفتند: اي ابا الوليد آيا تو هم به محمد گرايش پيدا كرده‌اي؟» «1»

ادعاهاي قريش در تحليل قرآن «2»

اشاره

پس از اينكه پيامبر صلّي اللّه عليه و اله و سلّم دعوت خويشان و عموم قبايل عرب را آغاز كرد، قريش مقابله خود را با قرآن به‌طور جدي پي گرفتند. چنانكه مي‌دانيم قرآن از ابتداي نزول به عنوان معجزه رسول خدا صلّي اللّه عليه و اله و سلّم مطرح گرديد و اگر كفار و مشركان به اعجاز آن اقرار مي‌نمودند، ديگر بهانه‌اي جهت مخالفت با پيامبر اكرم صلّي اللّه عليه و اله و سلّم براي آنان باقي نمي‌ماند. از اين‌رو آنان تلاش وسيعي به خرج دادند تا- ولو آنكه نتوانند سوره‌اي همانند آن را عرضه كنند لااقل- ماهيت الهي آن را نفي كرده، اعتماد عمومي مردم و به خصوص مسلمانان را نسبت به (1)- القرآن الكريم و روايات المدرستين 1/ 107، به نقل از تاريخ ابن عساكر، الجامع لاحكام القرآن قرطبي و سيره ابن هشام 1/ 313 و ...