در آمدی بر تاریخ قرآن (معارف) صفحه 83

مي‌گرفت، در اينجا به برخي قرائن اشاره شود:

6- 1) تعيين امام جماعت براساس احفظ يا اقراء بودن قاري‌

در اين رابطه عمرو بن سلمة بن قيس الجر مي‌گويد:

«روستاي ما بر سر آب گذري در مسير مدينه قرار داشت، به طوري كه مسافراني كه به مدينه رفته يا بازمي‌گشتند در آبادي ما توقف كرده و اخبار مدينه را گزارش مي‌كردند. گاه كه اهالي آبادي از مسافران جوياي وقايع مي‌شدند، آنها مي‌گفتند كه شخصي در مدينه مدعي است كه پيامبر صلّي اللّه عليه و اله و سلّم است و خداوند او را به رسالت برانگيخته و چنين و چنان چيزهايي به او وحي كرده است، در اينجا مسافران برخي از آياتي را كه شنيده بودند مي‌خواندند و در نوبتي آنان قرآني نمي‌خواندند مگر آنكه در ذهن و حافظه من جا مي‌گرفت و بدين وسيله قرآن زيادي حفظ كردم، من همواره در انتظار كارواني به سر مي‌بردم كه آيات جديدي بر من بخواند تا اين‌كه روزي- در همان سال فتح مكه- پدرم به مدينه رفت و چند روزي خدمت رسول خدا صلّي اللّه عليه و اله و سلّم اقامت كرد. چون بازگشت به اهالي آبادي گفت: من از سوي رسول خدا صلّي اللّه عليه و اله و سلّم مي‌آيم كه حقّا خداوند او را برانگيخته است. آن حضرت شما را به مسائلي امر كرده و از مسائلي نهي مي‌كند: آن حضرت فرموده است كه چگونه و در چه زمانهايي نماز بخوانيد و اين‌كه چون وقت نماز رسيد، يكي از شما اذان بگويد و آنكه احفظ و اقرء است امامت را به عهده گيرد ... در اينجا اهالي آبادي نگاه كردند، اما كسي را غير از من نيافتند كه قرآن بيشتري در خاطر داشته باشد، زيرا من آنها را از كاروانيان آموخته بودم، من در اين زمان بچه‌اي بيش نبودم كه اهالي قبيله صدايم زدند، ركوع و سجود نماز را به من آموختند و مرا به عنوان امام پيش روي خود قرار دادند ....

از آن زمان تاكنون- زمان معاويه- اجتماعي در قبيله جرم منعقد نشد مگر آنكه قرآن را حفظ كرده باشد.