جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در نهضت امام حسین (ع) صفحه 1

مقدمه

در بررسی و تحلیل عوامل و انگیزه های قیام کربلا به منظور دست یابی به علت نخستین و بنیادین به عامل و انگیزه شاخص و مهمی به نام «امر به معروف و نهی ازمنکر» برمی خوریم سید الشهدا حسین بن علی (ع) در وصیت نامه خویش بر این عامل تام و انگیزه والا تاکید می ورزد و هدف اصلی خود را از مخالفت با دستگاه خلافت مبتذل یزید، امر به معروف و نهی از منکر و مقابله با ظلم و جور و فساد و خیانت و بدعت ها و انحراف هایی که از همه سو، جامعه اسلامی را به محاصره درآورده و مردم را از راه روشن و صائب دین به بی راهه های فسق و گمراهی راه نمون می کردند، معرفی می نماید.امر به معروف و نهی از منکر در نهضت حسینی علت العلل قیام مقدس کربلاست و این به دلیل جایگاه رفیع این عنصر در حرکت تاریخی امام حسین (ع) و نقش بنیادین آن در به ثمر نشستن آن جهاد مقدس است لذا اهمیّت و جایگاه امر به معروف و نهی از منکر را از منظر امیرالمؤمنین حضرت علی (ع) ابو جحیفه که از نیکان اصحاب امام (ع)، دوست و مورد اطمینان او بود از حضرت امیر (ع) روایت نموده که آن حضرت درباره امر به معروف و نهی از منکر چنین فرمود:«اوّل چیزی که از آن مغلوب می گردید و شکست می خورید (بر اثر بدبختی و دور ماندن از رحمت الهی از شما گرفته می شود)، جهاد، (زد و خورد) با دستهایتان است (که با کفار و مشرکان

نمی جنگید و حدود خدا را بر فاسقان و ستمکاران و گناهکاران اجرا نمی نمائید و آنان را تعزیر و تأدیب نمی کنید). پس از آن جهاد با زبان هایتان است (که معاصی و زشتی ها را می بینید و می شنوید و ندیده و نشنیده می انگارید). پس از آن جهاد با دل هایتان است (که با ستم کاران و بدکاران سود رسان دوستی و احترام نموده و با پرهیزگاران و نیکان تهی دست بی اعتنایی کرده دوری می گزینید). پس کسی که به دل کار شایسته را نشناخت و ناشایسته را انکار ننمود (و نیکوکاران را دوست نداشته و بدکاران را دشمن ندانسته که این کار در باب امر به معروف و نهی از منکر اقل ّ واجب است ، وارونه گشته و سرش پایین و پایش بالا خواهد شد. (در دنیا آسایش نداشته سرگردان می شود و در آخرت نیک بختی را از دست داده به کیفر همیشگی گرفتار می گردد).»

حماسه حسینی

رخداد حماسه و نهضت عاشورای حسینی آینه عزت و افتخار و واقعه ای است بی نظیر که تاریخ اسلام و تاریخ بشریّت بدلی برای آن سراغ ندارد. جایگاه بلند امر به معروف و نهی از منکر، در قالب عاشورا، که نقطه آغاز هزاران حماسه و نهضت مشابه حسینی در تاریخ و فرهنگ بشری آن را به صورت رویدادهای جاودانه درآورده است که همچون نگین درخشانی بر تارک تاریخ های جهان می درخشد. با وجود دستان تحریف گری که در طول چهارده قرن در صدد تحریف حقیقت ارزش های نهضت حسینی (ع) برآمده اند آنچه از عاشورا و در پس آن هزاران عاشورای دیگر برای ما به یادگار مانده از چنان عمق و غنایی برخودار است که فرجام تاریخ پیام آور ارزش های والای انسانی و الهام بخش انسان های آزاده و

خداجو خواهد بود.فلسفه و جایگاه امر به معروف و نهی از منکر دیرباز مظهر عشق به خداوند و تسلیم محض در برابر او و سمبل قیام در راه دین و برچیدن شرک و تمامی خواهان ستمگر و جنایت پیشه گان فاسدی است که به جز ترویج هوا و هوس و ابتذال به چیزدیگری نمی اندیشند. در مقابل آنان شاهدان شهادت طلبی که از هیچ نیزه و کمانی نمی هراسند، زیبنده ورق به ورق تاریختند؛ بزرگ مردانی که به حماسه و نهضت حسینی اقتدا کرده اند و دل به عاشورا باخته اند. بدانیم که از واقعه معطر کربلا تا امروز و فرداها سینه های جوان مردانی در حراست دین خدا و اسلام و قرآن آماده جان فشانی بوده و خواهد بود، تا اسلام محمّدی (ص) و حسینی (ع) بر تارک آسمان جهان زنده و جاودانه بماند.همه ما مسلمانان از شیعه و سنی به رسالت ارزشمند امر به معروف و نهی از منکر کاملاً آگاهیم جدا سازی حق از باطل و عدل از ظلم به منظور پایداری حق و عدل و نابودی باطل و ظلم همواره رسالتی عظیم است و عاشورای عظیم تجّلی تام ّ این رسالت است : عاشورا دست بلندِ همّت آمران به معروف و ناهیان از منکر است که از افق شهادت کربلا برآمد و تا قله خورشید فرا رفت تا همواره برفراز تاریخ بماند و سیاهی های جاهلیت ِ از نو جان یافته را در همه ابعاد الحاد و فجور و ضلالت و بی خبری از چهره خورشید اسلام و قرآن فرو شوید.عاشورای حسینی فریادی از تمامی مظلومیت اباعبدالله الحسین (ع) است که برای اجرای فرمان های حضرت رسول (ص) در بنیان نهادن امر به

معروف و نهی از منکر،به آسمان برخواست و برای همیشه خواب غفلت را از سرهای شور گستران آبادی ها و افق ها بیرون کرد. فلسفه امر به معروف و نهی از منکر هجای بلندی بود که در روز عاشورا و در نهضت کربلای حسینی برای همیشه حق را از باطل جدا ساخت تا دیگر یزیدیان عصرها، نتوانند با اسلام جاهلیت را زنده کنند.اگر صدای رسای مظلومیت امر به معروف و نهی از منکر امام حسین (ع) نبود،عاشورا نبود، و اگر عاشورا نبود، اسلام نمی ماند، و اگر اسلام نمانده بود تمدن اسلامی پدید نمی آمد.نهضت حسینی و حماسه عاشورا، نشان افتخار است که تاریخ آن را به سینه اسلام آویخته است و مشعل جاوید هدایت گشته که تاریخ آن را بر سر راه فرزندان اسلام قرار داده است و این فرزندان اسلامند که باید آن را زنده بدارند و مراسم عاشورا را با یاد کرد اهداف والای آن برگزار کنند و از مکتب انسان ساز و مجاهدپرور عاشورا پیوسته بهره مند گردند.حرکت نهضت حسینی و حماسه عاشورا پایه های مستحکم آمران به معروف و ناهیان از منکر است که با آیه آیه قرآن عزیز، عجین گشته است حرکتی که فرزند متقی و رشید و آگاه پیامبر (ص) در راه احیای امر به معروف ها و زدودن چهره اسلام از منکرات حتی از جان عزیز و والایش دریغ نورزید، همان زنده کردن قرآن و فعال ساختن ارزش های فراموش شده اسلام بود که با شهادتش و با قطرات خون عزیزانش گویا دوباره اسلام روح و جان تازه ای به خود گرفت و از نو پدیدار گشت یزید مظهر همه منکرات و ضد ارزش ها بود و حماسه امام

حسین (ع) و یارانش مظهر همه معروف ها و ارزش ها و در کارزاری عجیب پرچم دار بزرگ ارزش ها با خون خود و اهل بیت معظمش همه ضد ارزش ها را محکوم کرد. هر قطره ای از اقیانوس نهضت حسینی در عاشورا یک شعور ناب قوی و یک محتوای ژرف غنی و یک مکتب آموزنده انسانی و یک ترتیل خون بار آیات قرآنی و یک سجده مترنم نورانی و یک سیال حیات آفرین اخلاقی و یک حماسه پویا در مسیر صیرورت های بلند آهنگ بشری است حماسه و نهضت حسینی و عاشورای اباعبدالله (ع) ضربان قلب خورشید است در سینه خاک حماسه روز عاشورا، بعثت را زنده کرد، نهضت حسینی برای همیشه محتوای غدیر را در معبر اعصار بشر، به فریاد خواند. واژه های عاشورا، فقط تشنگی شهادت و اسارت نیست نماز و عدالت و عزت و افتخارِ تمام تاریخ نیز هست بلکه واژه های اصلی همین چهارتاست نماز، واژه شب عاشورا و عدالت واژه روز عاشورا است و عزت پیام نهضت های مکرر جهان اسلام بعد از عاشورا و افتخار یعنی داشتن رهبران دینی درانقلاب ها و به خصوص در نظام مقدس اسلامی که ناب ترین رهبران هم چون خمینی و خامنه ای عزیز _ که از طرف خدا بر ما منّت نهاده شد، تا تشنگی شهادت و اسارت را سکوی پرتاب جایگاه امر به معروف و نهی از منکر بدانیم و در اجرای آن از هیچ کوششی دریغ نورزیم تاریخ گواهی می دهد که ای حسین (ع)! تو، به اجرای قسط و عدل فرمان دادی و جامعه اسلامی را به ناب ترین معروف ها به فرمان عدالت علوی فراخواندی و تو راست گویی و صدیقی و به هر چه فرا خواندی صادقانه با خون خود

و یاران عزیزت به مهر تأیید رساندی عاشورا، شهادت پسر پیامبر، اسارت دختران پیامبر و آواره گرداندن آنان در شهرها و بیابان ها و حاضر نمودن آنان با غل و زنجیر در دربار ابن زیاد و کاخ سبز دمشق در حضور حاضران مجلس یزید، به همراه اظهار شادمانی از فتح و پیروزی و غلبه بر فرزندان پیامبر، چرا و برای چه این سؤالی بود که افکار را به خود مشغول می داشت و سینه ها را می جوشاند. تا خطبه های علی وار بانوی قهرمان کربلا و سخن رانی ولی خدا که «ماییم فرزندان مکه و منا، زمزم و صفا و مروه ماییم فریاد گران راستین اذان و حاملان جاوید قرآن و اهل بیت رسول خداییم »بدین گونه بود که افعال و فلسفه بنیادین امر به معروف و نهی از منکر در عاشورا از مرز شهادت و اسارت گذشته بود و بر فراز قله جاودان رسالت جای گرفت رسالت ِ احیای قرآن و نجات انسان سنت نبوی و پیام رسول خدا (ص). حماسه نهضت حسینی و قیام عاشورا دوباره حق ّ نزول و قرآن را باز سازی کرد و سیاهی های متراکم منکر جاهلیت را زدود. و نجات معروف ها را از همه تمهیدهای الحادی و حذف های تعبیه شده اموی تضمین نمود. قرآن یک بار دیگر با حنجره آمران به معروف ها در عاشورا تلاوت شد تاهیچ گاه فراموش نگردد، و فراموش نمی گردد، تا وارث کبیر عاشورا، بار دیگر آن را تلاوت کند و احکام فراموش شده آن را عملی گرداند، زندگی ها را تطهیر کند و زندگی قرآنی را نمودار سازد و معنای حکومت اسلامی را نشان دهد.حماسه و نهضت حسینی نه حادثه ای مانده در مقطعی از زمان و