- دیباچه 1
- اشاره 3
- مقدمه 3
- اشاره 7
- فصل اول: پرتویی در ابتدای راه 7
- ١. پیامد بدعت 9
- ٢. بدعت در لغت 19
- ٣. بدعت در اصطلاح 20
- اشاره 23
- الف) بدعت از دیدگاه قرآن کریم 24
- ب) معنا و آثار بدعت از دیدگاه روایات 29
- اشاره 35
- الف) گمان رسیدن به مقام بالای عبادت خدای تعالی 36
- ب) پیروی از هوا و هوس 41
- ج) تسلیم در برابر غیر قرآن و سنت 42
- ٧. تقسیم بدعت 48
- اشاره 62
- فصل دوم: نقش اهل بیت پیامبر: در مبارزه با بدعتها 62
- ١. جبر و تفویض 63
- ٢. رأی و قیاس 66
- اشاره 66
- ٣. تشبیه و تجسیم 69
- اشاره 69
- الف) وجه (صورت) 72
- تأویل آیاتی که در ظاهر بر تشبیه و تجسیم دلالت میکنند 72
- ب) یدان (دو دست) 72
- ج) استواء (استیلا یافتن یا قرار گرفتن) 75
- د) خشم و خشنودی 75
- اشاره 77
- الف) ابراز بیزاری و لعن آنان 78
- ب) هشدار به مردم از پیروی این افراد و آشکار کردن دروغهای آنها 78
- ج) رد سخنان باطلِ غالیان 82
- فصل سوم: چیزی که دلیل دارد بدعت نیست 91
- اشاره 91
- اشاره 98
- کارهای منسوب به بدعت 98
- ١. جشن گرفتن در میلاد نبوی و مناسبتهای اسلامی 99
- اشاره 105
- ٢. رفتن به زیارت قبر پیامبر و ائمّه و صالحان 105
- الف) استحباب سفر برای زیارت قبر پیامبر اکرم (ص) 108
- ب) بررسی دلیل قائلین به تحریم سفر به قصد زیارت قبر رسول خدا (ص) 110
- ج) مناقشه در دلیل ابن تیمیه بر تحریم 113
- اشاره 116
- ١. نهی از متعه حج 116
- فصل چهارم: نمونههایی از بدعت 116
- اشاره 116
- الف) نهی از متعه حج از چه زمانی پیدا شد؟ 120
- ب) موضع مسلمانان در برابر این نهی 122
- ٢. اقامه نماز تراویح به جماعت 124
- اشاره 124
- الف) نخستین کسی که فرمان داد تراویح را به جماعت بخوانند 128
- ب) موضع مسلمانان در برابر بدعتِ خواندنِ نماز تراویح به جماعت 130
- اشاره 133
- ٣. نماز ضُحی 133
- ب) روایات اهل سنت درباره این مسئله 134
- الف) وقت نماز ضحی 134
- اشاره 134
- یک - روایات مجمل 134
- دو - روایات ضعیف و جعلی 137
- سه - روایاتی که مشروعیت نماز ضحی را نفی میکند 139
- 4. نمونههای دیگری از بدعت 142
- نتیجه 143
- کتابنامه 145
- آرام باش که همان خدایی که قرآن را با همه تفصیل و عبرتهایش به تو بخشیده، تو را هدایت کرده است.
- همانا که رسول خدا نوری است که همه از آن بهره میبرند. او شمشیری بُرّان و آخته از شمشیرهای خداست.(1)
«حسان بن ثابت» نیز در رثای ایشان گفته است:
- هرکس از او پیروی کند، هدایتکننده به سوی خدا گردد؛ وی کسی است که از بدبختیها نجات داده و به رشد میرساند.
- او پیشوایی است که با سختکوشی آنان را به سوی حق راهنمایی میکند و آموزگار صادقی است که اگر از وی پیروی کنند، سعادتمند شوند. (2)
در اینجا بر آن نیستیم همه این اشعار را گرد آوریم، اما لازم است به این نکته توجه کنیم که این دو شاعر و دیگر شاعران، اشعار خود را نه در خلوتِ خود، که در جمع مسلمانان قرائت کردهاند و کسی به آنها نگفته است شعرخوانی شما در جمع مردم بدعت است!
٢. رفتن به زیارت قبر پیامبر و ائمّه و صالحان
اشاره
دانشمندان مسلمان، همگی بر جایزبودن زیارت اهل قبور به صورت عام و جواز زیارت قبر پیامبران و اولیا و صالحان به صورت خاص اتفاق نظر دارند. تنها مخالفت در این مسئله، به «ابن سیرین» ،
1- السیرة النبویة، ابن هشام، ج ۴، صص ١۵۴ و ١۵۵: مهلاً هداک الّذیاعطاک نافلة ال -قرآنِ فیها مواعیظٌ و تفصیلُ إنّ الرسولَ لَنورٌ یستضاءُ به مُهَنَّدٌ مِن سیوفِ اللهِ مَسلولُ
2- همان، ص ٣١٨. یدلُّ عَلَیالرَّحْمَانِ مَنْ یقْتَدِیبِهِ وَینْقِذُ مِنْ هَوْلِ الْخَزَایا وَیرْشِدُ إمَامٌ لَهُمْ یهْدِیهِمُ الْ-حَقَّ جَاِداً ُعَلِّمُ صِدْقٍ إنْ یطِیعُوهُ یسْعَدُوا .