- دیباچه 1
- مقدمه 3
- اشاره 3
- اشاره 7
- فصل اول: پرتویی در ابتدای راه 7
- ١. پیامد بدعت 9
- ٢. بدعت در لغت 19
- ٣. بدعت در اصطلاح 20
- اشاره 23
- الف) بدعت از دیدگاه قرآن کریم 24
- ب) معنا و آثار بدعت از دیدگاه روایات 29
- اشاره 35
- الف) گمان رسیدن به مقام بالای عبادت خدای تعالی 36
- ب) پیروی از هوا و هوس 41
- ج) تسلیم در برابر غیر قرآن و سنت 42
- ٧. تقسیم بدعت 48
- فصل دوم: نقش اهل بیت پیامبر: در مبارزه با بدعتها 62
- اشاره 62
- ١. جبر و تفویض 63
- اشاره 66
- ٢. رأی و قیاس 66
- ٣. تشبیه و تجسیم 69
- اشاره 69
- ب) یدان (دو دست) 72
- الف) وجه (صورت) 72
- تأویل آیاتی که در ظاهر بر تشبیه و تجسیم دلالت میکنند 72
- د) خشم و خشنودی 75
- ج) استواء (استیلا یافتن یا قرار گرفتن) 75
- اشاره 77
- الف) ابراز بیزاری و لعن آنان 78
- ب) هشدار به مردم از پیروی این افراد و آشکار کردن دروغهای آنها 78
- ج) رد سخنان باطلِ غالیان 82
- اشاره 91
- فصل سوم: چیزی که دلیل دارد بدعت نیست 91
- اشاره 98
- کارهای منسوب به بدعت 98
- ١. جشن گرفتن در میلاد نبوی و مناسبتهای اسلامی 99
- ٢. رفتن به زیارت قبر پیامبر و ائمّه و صالحان 105
- اشاره 105
- الف) استحباب سفر برای زیارت قبر پیامبر اکرم (ص) 108
- ب) بررسی دلیل قائلین به تحریم سفر به قصد زیارت قبر رسول خدا (ص) 110
- ج) مناقشه در دلیل ابن تیمیه بر تحریم 113
- اشاره 116
- فصل چهارم: نمونههایی از بدعت 116
- ١. نهی از متعه حج 116
- اشاره 116
- الف) نهی از متعه حج از چه زمانی پیدا شد؟ 120
- ب) موضع مسلمانان در برابر این نهی 122
- اشاره 124
- ٢. اقامه نماز تراویح به جماعت 124
- الف) نخستین کسی که فرمان داد تراویح را به جماعت بخوانند 128
- ب) موضع مسلمانان در برابر بدعتِ خواندنِ نماز تراویح به جماعت 130
- اشاره 133
- ٣. نماز ضُحی 133
- ب) روایات اهل سنت درباره این مسئله 134
- الف) وقت نماز ضحی 134
- اشاره 134
- یک - روایات مجمل 134
- دو - روایات ضعیف و جعلی 137
- سه - روایاتی که مشروعیت نماز ضحی را نفی میکند 139
- 4. نمونههای دیگری از بدعت 142
- نتیجه 143
- کتابنامه 145
َمَسْجِدِ إیلِیا» ؛(1)«تنها به سوی سه مسجد سفر کرده میشود: مسجد کعبه، مسجد من و مسجد ایلیا» .
اینک این مسئله را از دو جنبه بررسی میکنیم:
جنبه نخست: آوردن اخبار و احادیثی که بر استحباب زیارت قبر پیامبر اکرم (ص) تأکید میکند؛
جنبه دوم: بررسی و تحلیل حدیثی که ابن تیمیه آن را دال بر حرمت مسافرت برای زیارت قبر آن حضرت دانسته است.
الف) استحباب سفر برای زیارت قبر پیامبر اکرم (ص)
برای استدلال بر استحباب سفر به قصد زیارت قبر حضرت رسول (ص) میتوان به چندین مورد استدلال کرد. اما ما به بیان مجموعهای از دیدگاههای دانشمندان گذشته که به استحباب سفرِ زیارت قائل هستند و حتی برخی از ایشان آن را واجب دانستهاند، بسنده میکنیم.
کسی نمیتواند منکر این حقیقت شود که علمای گذشته و عامه امت برای زیارت قبر پیامبر اکرم (ص) مسافرت کردهاند؛ سبکی در این عبارت به این مطلب اشاره کرده است:
مردم همه ساله پس از انجام مناسک حج به زیارت آن حضرت میرفتند و برخی نیز قبل از حج مبادرت به این کار میکردند. این چیزی است که ما خود دیدهایم و گذشتگان ما نیز شاهد آن بودهاند و دانشمندان از زمانهای قدیم همین امر را برای ما نقل کردهاند. این مسئلهای است که کسی در آن شک ندارد و همه آنها حتی اگر مسیرشان از آن طرف نباشد، به زیارت آن حضرت رفته، مسافت زیادی را طی کرده و اموال بسیاری را هزینه کرده و بلکه در این راه
1- صحیح مسلم، ج ۴، ص ١٢۶؛ سنن ابیداود، ج ١، ص ۴۶٩؛ سنن نسائی، ج ٢، صص ٣٧و٣٨.