- دیباچه 1
- مقدمه 3
- اشاره 3
- اشاره 7
- فصل اول: پرتویی در ابتدای راه 7
- ١. پیامد بدعت 9
- ٢. بدعت در لغت 19
- ٣. بدعت در اصطلاح 20
- اشاره 23
- الف) بدعت از دیدگاه قرآن کریم 24
- ب) معنا و آثار بدعت از دیدگاه روایات 29
- اشاره 35
- الف) گمان رسیدن به مقام بالای عبادت خدای تعالی 36
- ب) پیروی از هوا و هوس 41
- ج) تسلیم در برابر غیر قرآن و سنت 42
- ٧. تقسیم بدعت 48
- اشاره 62
- فصل دوم: نقش اهل بیت پیامبر: در مبارزه با بدعتها 62
- ١. جبر و تفویض 63
- اشاره 66
- ٢. رأی و قیاس 66
- ٣. تشبیه و تجسیم 69
- اشاره 69
- الف) وجه (صورت) 72
- تأویل آیاتی که در ظاهر بر تشبیه و تجسیم دلالت میکنند 72
- ب) یدان (دو دست) 72
- ج) استواء (استیلا یافتن یا قرار گرفتن) 75
- د) خشم و خشنودی 75
- اشاره 77
- الف) ابراز بیزاری و لعن آنان 78
- ب) هشدار به مردم از پیروی این افراد و آشکار کردن دروغهای آنها 78
- ج) رد سخنان باطلِ غالیان 82
- اشاره 91
- فصل سوم: چیزی که دلیل دارد بدعت نیست 91
- اشاره 98
- کارهای منسوب به بدعت 98
- ١. جشن گرفتن در میلاد نبوی و مناسبتهای اسلامی 99
- اشاره 105
- ٢. رفتن به زیارت قبر پیامبر و ائمّه و صالحان 105
- الف) استحباب سفر برای زیارت قبر پیامبر اکرم (ص) 108
- ب) بررسی دلیل قائلین به تحریم سفر به قصد زیارت قبر رسول خدا (ص) 110
- ج) مناقشه در دلیل ابن تیمیه بر تحریم 113
- اشاره 116
- اشاره 116
- ١. نهی از متعه حج 116
- فصل چهارم: نمونههایی از بدعت 116
- الف) نهی از متعه حج از چه زمانی پیدا شد؟ 120
- ب) موضع مسلمانان در برابر این نهی 122
- اشاره 124
- ٢. اقامه نماز تراویح به جماعت 124
- الف) نخستین کسی که فرمان داد تراویح را به جماعت بخوانند 128
- ب) موضع مسلمانان در برابر بدعتِ خواندنِ نماز تراویح به جماعت 130
- اشاره 133
- ٣. نماز ضُحی 133
- یک - روایات مجمل 134
- ب) روایات اهل سنت درباره این مسئله 134
- الف) وقت نماز ضحی 134
- اشاره 134
- دو - روایات ضعیف و جعلی 137
- سه - روایاتی که مشروعیت نماز ضحی را نفی میکند 139
- 4. نمونههای دیگری از بدعت 142
- نتیجه 143
- کتابنامه 145
از دادن خون خویش نیز ابایی نداشته و اعتقاد دارند این کار عبادت خدا و موجب تقرب به خدای متعال است؛ چون محال است که همداستان شدن این جمع عظیم از شرق و غرب جهان در طول سالها که دانشمندان و صالحان و دیگران نیز در میان آنها وجود دارند، اشتباه بوده باشد، درحالیکه همه آنها با قصد قربت به خدای متعال این کار را انجام میدهند و اگر مسلمانی نیز به این کار موفق نشود، یا از روی ناتوانی جسمی یا به لحاظ مشکل مالی بوده و آن شخص همواره از این امر، متأسف و آرزومند زیارت آن حضرت بوده است. حال اگر کسی ادعا کند که این جمع عظیم همه اشتباه کردهاند، خود به راه خطا رفته است!(1)
در کنار تصریح سبکی در برابر قائلان به حرمت، شمار بسیاری از دانشمندان نیز با او همراه شدهاند؛ به متن برخی از این نظریهها توجه کنید:
«ابوالحسن ماوردی» (متوفای۴۵٠. ق) میگوید:
وقتی که سرپرست حاجیان از حج باز میگردد، حجاج را برای زیارت قبر رسول خدا (ص) از راه مدینه میبرد تا حج بیتالله و زیارت قبر رسولالله را برای آنها جمع کند و حرمت آن حضرت نیز رعایت شده، حق اطاعت از ایشان به جا آمده باشد و این بدان جهت است که زیارت قبر رسول خدا (ص) اگرچه از اعمال و واجبات حج نیست، اما از
اعمال مندوب و عبادات مستحبه آن است.(2)
«ابن الحاج محمد بن محمد عبدری قَیروانی مالکی» (متوفای (ع)٣٧. ق) مینویسد:
و اما در باب عظمت و جلالت قدر انبیا و پیامبران الهی که درود خداوند بر همه آنها باد، همین بس که زائران از راههای دور به قصد
1- شفاء السقام فی زیارة خیر الأنام، سبکی، ص ١٠٠.
2- الأحکام السلطانیة، ماوردی، ص ١٠۵.