- دیباچه 1
- اشاره 3
- مقدمه 3
- اشاره 7
- فصل اول: پرتویی در ابتدای راه 7
- ١. پیامد بدعت 9
- ٢. بدعت در لغت 19
- ٣. بدعت در اصطلاح 20
- اشاره 23
- الف) بدعت از دیدگاه قرآن کریم 24
- ب) معنا و آثار بدعت از دیدگاه روایات 29
- اشاره 35
- الف) گمان رسیدن به مقام بالای عبادت خدای تعالی 36
- ب) پیروی از هوا و هوس 41
- ج) تسلیم در برابر غیر قرآن و سنت 42
- ٧. تقسیم بدعت 48
- اشاره 62
- فصل دوم: نقش اهل بیت پیامبر: در مبارزه با بدعتها 62
- ١. جبر و تفویض 63
- اشاره 66
- ٢. رأی و قیاس 66
- اشاره 69
- ٣. تشبیه و تجسیم 69
- الف) وجه (صورت) 72
- ب) یدان (دو دست) 72
- تأویل آیاتی که در ظاهر بر تشبیه و تجسیم دلالت میکنند 72
- ج) استواء (استیلا یافتن یا قرار گرفتن) 75
- د) خشم و خشنودی 75
- اشاره 77
- ب) هشدار به مردم از پیروی این افراد و آشکار کردن دروغهای آنها 78
- الف) ابراز بیزاری و لعن آنان 78
- ج) رد سخنان باطلِ غالیان 82
- اشاره 91
- فصل سوم: چیزی که دلیل دارد بدعت نیست 91
- کارهای منسوب به بدعت 98
- اشاره 98
- ١. جشن گرفتن در میلاد نبوی و مناسبتهای اسلامی 99
- ٢. رفتن به زیارت قبر پیامبر و ائمّه و صالحان 105
- اشاره 105
- الف) استحباب سفر برای زیارت قبر پیامبر اکرم (ص) 108
- ب) بررسی دلیل قائلین به تحریم سفر به قصد زیارت قبر رسول خدا (ص) 110
- ج) مناقشه در دلیل ابن تیمیه بر تحریم 113
- اشاره 116
- فصل چهارم: نمونههایی از بدعت 116
- ١. نهی از متعه حج 116
- اشاره 116
- الف) نهی از متعه حج از چه زمانی پیدا شد؟ 120
- ب) موضع مسلمانان در برابر این نهی 122
- اشاره 124
- ٢. اقامه نماز تراویح به جماعت 124
- الف) نخستین کسی که فرمان داد تراویح را به جماعت بخوانند 128
- ب) موضع مسلمانان در برابر بدعتِ خواندنِ نماز تراویح به جماعت 130
- اشاره 133
- ٣. نماز ضُحی 133
- اشاره 134
- ب) روایات اهل سنت درباره این مسئله 134
- الف) وقت نماز ضحی 134
- یک - روایات مجمل 134
- دو - روایات ضعیف و جعلی 137
- سه - روایاتی که مشروعیت نماز ضحی را نفی میکند 139
- 4. نمونههای دیگری از بدعت 142
- نتیجه 143
- کتابنامه 145
الْیَمِینُ الْیَدُ وَ الْیَدُ الْقُدْرَةُ وَ الْقُوَّةُ یَقُولُ عَزَّوَجَلَّ وَ السَّمَوَاتُ مَطْوِیَّاتٌ بِقُدْرَتِهِ وَ قُوَّتِهِ سُبْحانَهُ وَ تَعالی عَمَّا یُشْرِکُونَ.(1)
منظور از یمین، همان ید و ید به معنای قدرت و قوّت است و خداوند در این آیه میفرماید: آسمانها درپیچیده به قدرت و قوّت پروردگار است که از هرچه به او شرک بورزند، منزه و ویراسته است.
ج) استواء (استیلا یافتن یا قرار گرفتن)
از «عبدالرحمان بن حجاج» نقل است که گفت:
از حضرت امام صادق (ع) درباره سخن خدای تعالی که فرمود: ( الرَّحْمنُ عَلَی الْعَرْشِ اسْتَوی)(2)؛ «خدای رحمان که بر عرش استیلا یافته است» ، پرسیدم، فرمود:
اسْتَوَی مِنْ کُلِّ شَیْءٍ فَلَیْسَ شَیْءٌ أَقْرَبَ إِلَیْهِ مِنْ شَیْءٍ لَمْیَبْعُدْ مِنْهُ بَعِیدٌ وَ لَمْیَقْرُبْ مِنْهُ قَرِیبٌ اسْتَوَی مِنْ کُلِّ شَیْءٍ.(3)
[خدای تعالی] نسبت به همه چیز مساوی است(4)؛ یعنی هیچ چیز نسبت به خدای تعالی از چیز دیگر نزدیکتر نیست، هیچ دوری از او دور نیست و هیچ نزدیکی از آن نزدیکتر نیست و نسبتش با همه اشیاء مساوی است.
د) خشم و خشنودی
در مناظرهای که میان «ابوقرّه» محدّث، از اصحاب «ابن شبرمه» و حضرت امام رضا (ع) رخ داد، ابوقره به آن حضرت عرض کرد:
1- توحید، صص ١۶١ و ١۶٢.
2- طه: ۵.
3- کافی، ج ١، ص ١٢٨.
4- در اینجا امام رضا ع استواء را به معنای مساوی بودن تفسیر کرده که از همان ریشه سَوِی است. مترجم .