- دیباچه 1
- مقدمه 3
- اشاره 3
- اشاره 7
- فصل اول: پرتویی در ابتدای راه 7
- ١. پیامد بدعت 9
- ٢. بدعت در لغت 19
- ٣. بدعت در اصطلاح 20
- اشاره 23
- الف) بدعت از دیدگاه قرآن کریم 24
- ب) معنا و آثار بدعت از دیدگاه روایات 29
- اشاره 35
- الف) گمان رسیدن به مقام بالای عبادت خدای تعالی 36
- ب) پیروی از هوا و هوس 41
- ج) تسلیم در برابر غیر قرآن و سنت 42
- ٧. تقسیم بدعت 48
- فصل دوم: نقش اهل بیت پیامبر: در مبارزه با بدعتها 62
- اشاره 62
- ١. جبر و تفویض 63
- اشاره 66
- ٢. رأی و قیاس 66
- اشاره 69
- ٣. تشبیه و تجسیم 69
- الف) وجه (صورت) 72
- تأویل آیاتی که در ظاهر بر تشبیه و تجسیم دلالت میکنند 72
- ب) یدان (دو دست) 72
- ج) استواء (استیلا یافتن یا قرار گرفتن) 75
- د) خشم و خشنودی 75
- اشاره 77
- ب) هشدار به مردم از پیروی این افراد و آشکار کردن دروغهای آنها 78
- الف) ابراز بیزاری و لعن آنان 78
- ج) رد سخنان باطلِ غالیان 82
- اشاره 91
- فصل سوم: چیزی که دلیل دارد بدعت نیست 91
- کارهای منسوب به بدعت 98
- اشاره 98
- ١. جشن گرفتن در میلاد نبوی و مناسبتهای اسلامی 99
- اشاره 105
- ٢. رفتن به زیارت قبر پیامبر و ائمّه و صالحان 105
- الف) استحباب سفر برای زیارت قبر پیامبر اکرم (ص) 108
- ب) بررسی دلیل قائلین به تحریم سفر به قصد زیارت قبر رسول خدا (ص) 110
- ج) مناقشه در دلیل ابن تیمیه بر تحریم 113
- اشاره 116
- اشاره 116
- ١. نهی از متعه حج 116
- فصل چهارم: نمونههایی از بدعت 116
- الف) نهی از متعه حج از چه زمانی پیدا شد؟ 120
- ب) موضع مسلمانان در برابر این نهی 122
- اشاره 124
- ٢. اقامه نماز تراویح به جماعت 124
- الف) نخستین کسی که فرمان داد تراویح را به جماعت بخوانند 128
- ب) موضع مسلمانان در برابر بدعتِ خواندنِ نماز تراویح به جماعت 130
- ٣. نماز ضُحی 133
- اشاره 133
- یک - روایات مجمل 134
- ب) روایات اهل سنت درباره این مسئله 134
- الف) وقت نماز ضحی 134
- اشاره 134
- دو - روایات ضعیف و جعلی 137
- سه - روایاتی که مشروعیت نماز ضحی را نفی میکند 139
- 4. نمونههای دیگری از بدعت 142
- نتیجه 143
- کتابنامه 145
ای ابوجعفر، تویی آن ولی و سرپرستی که من دوستش دارم و به آنچه تو راضی باشی، راضیام و پیروی خواهم کرد.
-
اینک مردانی نزد ما آمده، احادیثی از شما نقل میکنند که سینههای ما از شنیدن آنها تنگ آمده است. -
اینها احادیثی است که مغیره در میان مردم پخش کرده و بدترین چیزها همین بدعتهای نوظهور است.(1)
ج) رد سخنان باطلِ غالیان
این افراد سخنان دروغی را به اهل بیت (ع) نسبت میدادند و گاه اگر فرصت مناظره و احتجاجی با اهل بیت (ع) به دست میآمد، از هرگونه بحث و مناظره واهمه داشتند؛ چه اینکه چون «ابن ابیالعوجا» ی زندیق میخواست با امام صادق (ع) به بحث و مناظره بپردازد، «ابن مقفع» او را از این کار برحذر داشت و به او گفت: «این کار را نکن؛ چرا که بیم دارم آنچه را به آن اعتقاد داری بر تو فاسد گرداند»(2)
وقتی که سخنان باطل غالیان در خصوص اهل بیت (ع) به آن بزرگواران میرسید، آشکارا به رد آن سخنان میپرداختند و اعتقاد حق را که بر خلاف اعتقاد غالیان بود، برای مردم اثبات میکردند؛ برای مثال: بسیاری از غالیان به خدایی ائمه معتقد بوده یا به حلول روح الهی در آنان اعتقاد داشتند؛ از جمله سخنان اهل بیت (ع) در رد این اعتقاد، سخن امام صادق (ع) است که فرمود:
1- عیون الاخبار، ابن قتیبه، ج ٢، ص ١۵١، کتابهای العلم و البیان. أبَا جَعْفَرٍ أنْتَ الإمَامُ اُحِبُّهُ وَ أرْضَی الَّذِی تَرْضَی بِهِ وَ اُتَابِعُ أتَانَا رِجَالٌ یحْمِلُونَ عَلَیکُمُ أحَادِیثَ قَدْ ضَاقَتْ بِهِنَّ الأضَالِعُ أحَادِیثَ أفْشَاهَا المُغَیرَة فِیهِمُ وَ شَ-رُّ الاُمُورِ المُحْدَثَاتُ البَدَائِعُ .
2- کافی، ج ١، ص ٧۴.