بدعت معیارها و پیامدها صفحه 91

صفحه 91

وُلْدَکَ؟ أَتَرَی اللهَ أَحَلَّ لَکَ الطَّیِّبَاتِ وَ هُوَ یَکْرَهُ أَنْ تَأْخُذَهَا؟ أَنْتَ أَهْوَنُ عَلَی اللهِ مِنْ ذَلِکَ.(1)

ای دشمنَکِ خود، [شیطان] پلید تو را سرگردان ساخته است؛ آیا به خانواده و فرزندان خود رحم نکردی، آیا چنین می‌پنداری که خداوند متعال چیزهای پاکیزه را بر تو حلال کرده، اما خوش ندارد که تو از آنها بهره‌مند شوی؟ تو به مراتب کوچک‌تر از آنی که خداوند بخواهد با تو چنین کند!

مرد عرض کرد: «یا امیرالمؤمنین! شما، خود، خشن‌ترین لباس‌ها را پوشیده]اید [ و غذاهای خشک و بدطعم می‌خورید» . امام (ع) فرمود:

وای بر تو! من مانند تو نیستم؛ همانا که خدای تعالی بر پیشوایان عادل واجب گردانده است که زندگی خود را با فقیرترین اقشار جامعه برابر کنند تا فقر فقیران به آنها فشار نیاورد.

از «علی بن جعفر» نقل است که گفت: از برادرم موسی بن جعفر (ع) پرسیدم: «آیا جایز است مردی مسلمان به سیاحت در زمین پرداخته یا در خانه بنشیند و رُهبانیت اختیار کند؟ فرمود: نه» .(2)

فصل سوم: چیزی که دلیل دارد بدعت نیست

اشاره

دانستیم که حقیقت بدعت، دروغ بستن به خداست که آن هم با داخل کردن چیزی در دین خدا یا کاستن چیزی از آن و نسبت دادن این کار به خدا و رسول، تحقق می‌یابد. بنابراین اگر ملاک ما در شناخت بدعت این باشد، مواردی که دلیلی دارند، موضوعاً از مقوله بدعت بیرون می‌روند که این دلیل، خود، بر دو گونه است:

نخست اینکه نصّی در قرآن یا سنت باشد که مورد را با حدود و مشخصات و جزئیات آن به روشنی معین کند؛ مانند جشن گرفتن در عید فطر یا عید قربان یا اجتماع در عرفه و مِنا که به این ترتیب، نه تنها آن جشن یا آن اجتماع بدعت نیست، بلکه سنت هم به شمار می‌آید؛ به ویژه که شریعت به این کارها فرمان داده است. پس انجام این کارها فرمان‌برداری از شرع است، نه بدعتگذاری.

دوم اینکه دلیل کلی و عامی در دو منبع اصلی شرع (قرآن و سنت)

باشد که آن دلیل عام، شامل این مصداق نوظهور نیز بشود. هرچند این


1- نهج البلاغه، خطبه ٢٠٩.
2- مسائل علی بن جعفر، ص ١١۶.
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه