- دیباچه 1
- اشاره 3
- مقدمه 3
- اشاره 7
- فصل اول: پرتویی در ابتدای راه 7
- ١. پیامد بدعت 9
- ٢. بدعت در لغت 19
- ٣. بدعت در اصطلاح 20
- اشاره 23
- الف) بدعت از دیدگاه قرآن کریم 24
- ب) معنا و آثار بدعت از دیدگاه روایات 29
- اشاره 35
- الف) گمان رسیدن به مقام بالای عبادت خدای تعالی 36
- ب) پیروی از هوا و هوس 41
- ج) تسلیم در برابر غیر قرآن و سنت 42
- ٧. تقسیم بدعت 48
- فصل دوم: نقش اهل بیت پیامبر: در مبارزه با بدعتها 62
- اشاره 62
- ١. جبر و تفویض 63
- اشاره 66
- ٢. رأی و قیاس 66
- اشاره 69
- ٣. تشبیه و تجسیم 69
- الف) وجه (صورت) 72
- تأویل آیاتی که در ظاهر بر تشبیه و تجسیم دلالت میکنند 72
- ب) یدان (دو دست) 72
- د) خشم و خشنودی 75
- ج) استواء (استیلا یافتن یا قرار گرفتن) 75
- اشاره 77
- ب) هشدار به مردم از پیروی این افراد و آشکار کردن دروغهای آنها 78
- الف) ابراز بیزاری و لعن آنان 78
- ج) رد سخنان باطلِ غالیان 82
- اشاره 91
- فصل سوم: چیزی که دلیل دارد بدعت نیست 91
- کارهای منسوب به بدعت 98
- اشاره 98
- ١. جشن گرفتن در میلاد نبوی و مناسبتهای اسلامی 99
- ٢. رفتن به زیارت قبر پیامبر و ائمّه و صالحان 105
- اشاره 105
- الف) استحباب سفر برای زیارت قبر پیامبر اکرم (ص) 108
- ب) بررسی دلیل قائلین به تحریم سفر به قصد زیارت قبر رسول خدا (ص) 110
- ج) مناقشه در دلیل ابن تیمیه بر تحریم 113
- اشاره 116
- فصل چهارم: نمونههایی از بدعت 116
- ١. نهی از متعه حج 116
- اشاره 116
- الف) نهی از متعه حج از چه زمانی پیدا شد؟ 120
- ب) موضع مسلمانان در برابر این نهی 122
- اشاره 124
- ٢. اقامه نماز تراویح به جماعت 124
- الف) نخستین کسی که فرمان داد تراویح را به جماعت بخوانند 128
- ب) موضع مسلمانان در برابر بدعتِ خواندنِ نماز تراویح به جماعت 130
- اشاره 133
- ٣. نماز ضُحی 133
- ب) روایات اهل سنت درباره این مسئله 134
- یک - روایات مجمل 134
- الف) وقت نماز ضحی 134
- اشاره 134
- دو - روایات ضعیف و جعلی 137
- سه - روایاتی که مشروعیت نماز ضحی را نفی میکند 139
- 4. نمونههای دیگری از بدعت 142
- نتیجه 143
- کتابنامه 145
صاحبانشان جای گرفته و با اعتقادات آنان آمیخته شده که از چارچوب فقهی خود بیرون آمده و نزد کسانی که انجام دادن آنها را مشروع میدانند و نزد مخالفان آنها بُعد عقیدتی به خود گرفته است. اینک به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد:
١. جشن گرفتن در میلاد نبوی و مناسبتهای اسلامی
بیشک، جشن گرفتن در تولد پیامبر اکرم (ص) - در چارچوب ضوابط و اصول شرعی - نشاندهنده محبت، ولایت و دنبالهروی از رسولاکرم (ص) و در نتیجه، بزرگداشت رسالت درخشان اسلامی است.
پیشتر گفتیم ملاک در بدعت دانستن یا ندانستن چیزی، این است که آن چیز سبب افزودن چیزی به دین یا کم کردن چیزی از دین خدا باشد. اگرچه انجام هرکاری که در زمان رسول خدا (ص) انجام نمیشده است، بدعت به معنای لغوی آن نیست؛ یعنی انجام دادن کاری که پیش از این سابقه نداشته است و البته هیچ تعارض و مخالفتی هم با تشریع ندارد، بدعت به شمار نمیآید. همچنین گفتیم تا هنگامی که دلیل عام، مجالی برای دربرگرفتن کاری داشته باشد و آن عمل در مصادیق آن عام داخل شود، نبودن دلیل خاص برای آن کار به معنای داخل شدن آن در دایره بدعت نیست.
در اسلام دلایل بسیاری است که بر وجوب احترام و بزرگداشت پیامبر اکرم (ص) چه در زمان حیات مبارک و چه پس از درگذشت آن بزرگوار تأکید دارد و همین دلایل درباره اهل بیت آن حضرت نیز وارد شده است. از آنجا که پیشینیان برای ابراز محبت به رسولخدا و خاندان او راه و روش خاصی داشتند، آیندگان نیز حق دارند برای ابراز این