شیعه شناسی و پاسخ به شبهات جلد 2 صفحه 404

4 ـ علامه حلّی (رحمه الله) می فرماید: «آمین در آخر حمد نزد امامیه حرام است و با گفتن آن نماز باطل می گردد.» (1) .

فتاوای عامه

نووی در نقل اقوال چنین می گوید:

1 ـ رأی ابوحنیفه آن است که امام آمین را بلند و مأموم آهسته بگوید.

2 ـ از مالک دو روایت نقل شده است: یکی از آنها مثل رأی ابوحنیفه است و دیگر آن که در نماز اصلاً گفته نشود.

3 ـ رأی شافعی آن است که مأموم به حدی بگوید که تنها خودش بشنود. ولی کلام دیگری که از او نقل شده که باید بلند بگوید.

4 ـ رأی احمد بن حنبل آن است که برای نمازگزاران مستحب است که به طور جهر آمین بگویند.

او در آخر، رأی خود را این چنین بیان می کند: «مستحب است که هرکس بعد از فاتحه ـ در نماز یا بیرون از آن ـ آمین بگوید و در استحباب آن فرقی بین امام و مأموم و کسی که فرادا نماز می خواند نیست.» (2) .

توقیفی بودن عبادت ها

شکی نیست که نماز جزء عبادات است و اصل در عبادات، توقیفی بودن است، یعنی در مقدار و کیفیت آن باید اذن شارع باشد و خروج از این قاعده مصداق بدعت و تشریع محرّم است.

ابن قدامه حنبلی می گوید: «عبادات توقیفی است و هیچ جزءِ یا شرطی از آن با قیاس یا علت تراشی ثابت نمی گردد؛ خصوصاً نماز.» (3) .

1- تذکرة الفقهاء، ج 1.

2- المجموع ج 3، ص 373.

3- المغنی، ج 1، ص 506.