شیعه شناسی و پاسخ به شبهات جلد 2 صفحه 453

7 ـ اولاد، ملحق به پدر و مادرند. لذا تمام آثار آن از قبیل: ارث و نفقه بر آنها مترتب می شود.

8 ـ حضانت و احکام آن.

9 ـ حرمت ازدواج با زن مشرک.

10 ـ منتشر شدن حرمت به سبب دامادی و شیردادن.

11 ـ احتیاج شروط عامه از قبیل: بلوغ، عقل، اختیار و مانند آن.

12 ـ در زن باکره احتیاج به اذن ولیّ است.

فرضیه نسخ حکم ازدواج موقت در قرآن کریم

1 ـ برخی، آیه: " وَالَّذِینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حافِظُونَ- إِلاّ عَلی أَزْواجِهِمْ أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَیْرُ مَلُومِینَ- فَمَنِ ابْتَغی وَراءَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ العادُونَ " (1) را ناسخ آیه جواز و حلّیت متعه دانسته اند، به این صورت که در این آیه ارتباط مشروع زناشویی به دو مورد منحصر شده است: یکی ازدواج دئام، و دیگری ملک یمین، و ازدواج موقت، خارج از این حکم است.

در پاسخ به این فرضیه باید گفت که اولاً: ازدواج موقت از نظر ماهیت با ازدواج دائمی تفاوتی ندارد؛ اگرچه در برخی از احکام نیز با هم اختلاف جزئی دارند.

ثانیاً: آیه مورد نظر از آیات مکّی است، در حالی که آیه مربوط به ازدواج موقت از آیات مدنی است. حکم ازدواج موقت به اجماع مسلمانان در مدینه نازل شده است، در حالی که ناسخ باید از نظر زمان بعد از منسوخ باشد.

2 ـ برخی معتقدند که آیه متعه به آیه میراث نسخ شده است. فخر رازی می گوید: «اگر زن متعه همسر انسان است باید توارث بین زوج و زوجه برقرار باشد، زیرا خداوند متعال می فرماید: " وَلَکُمْ نِصْفُ ما تَرَکَ أَزْواجُکُمْ "؛ نصف اموالی که همسران شما به جای گذارده اند مال شماست. در حالی که به اتفاق، بین زن و شوهر در نکاح متعه

1- معارج 70 آیه 29 و 31.