شیعه شناسی و پاسخ به شبهات جلد 2 صفحه 490

تشابه بین وهابیان و خوارج

با مراجعه به تاریخ خوارج و بررسی حالات آنان روشن می شود که در موارد گوناگونی این دو فرقه شبیه یکدیگرند، که به برخی از آنها اشاره می کنیم:1 ـ همان گونه که خوارج آراء شاذ و خلاف مشهور داشتند؛ مثل قول به این که مرتکب گناه کبیره کافر است، وهّابیون نیز چنین اند.2 ـ خوارج معتقدند می توان دارالاسلام را در صورتی که ساکنان آن مرتکب گناه کبیره شوند دارالحرب نامید. وهابیون نیز این گونه اند.3 ـ در سخت گیری در دین و جمود و تحجر در فهم آن شبیه هم بودند: خوارج به کلمه «لا حکم إلاّ لله» تمسک کرده و امام علی (علیه السلام) را از حکم خلع کردند، وهابیون نیز با ملاحظه برخی از آیات و عدم توجه به بقیه، حکم به تکفیر مسلمین نمودند.4 ـ همان گونه که خوارج از دین خارج شدند، وهابیون نیز با اعتقادات خرافی و باطل از دین خارج شدند. لذا در صحیح بخاری حدیثی آمده است که به طور کامل بر آنان قابل انطباق است:بخاری به سند خود از پیامبر (صلی الله علیه وآله) نقل می کند که فرمود: «مردانی از طرف مشرق زمین خروج می کنند، آنان قرآن می خوانند، ولی از گلوی آنان تجاوز نمی کند، از دین خارج می شوند همان گونه که تیر از کمان خارج می شود، علامت آنان تراشیدن سر است.» .

-2

1- ر.ک. محمد بن عبدالوهاب، الرسائل العلمیة، ص 79؛ صنعانی، تطهیر الاعتقاد، ص 17؛ فتح المجید، ص 40 ـ 41 وکشف الشبهات و....

2- صحیح بخاری، کتاب التوحید، باب 57، ح 7123.

در شرح این حدیث می گوید: «من قبل المشرق» یعنی از طرف شرق مدینه مثل نجد و مانند آن.می دانیم که نجد مرکز وهابیون و موطن اصلی آنان بود که از آن جا به دیگر شهرها منتشر شدند. وهم چنین تراشیدن موی سر و بلند گذاشتن ریش از شعارها و نشانه های آنان است.5 ـ در احادیث نبوی در وصف خوارج می خوانیم: «آنان اهل اسلام را می کشند و بت پرستان را رها می کنند.» این عمل عیناً در وهابیون مشاهده می شود.6 ـ عبدالله بن عمر در وصف خوارج می گوید: «اینان آیاتی را که در شأن کفار نازل گشته می گرفتند و بر مؤمنین حمل می نمودند.» این عمل در وهابیون نیز هست.