شیعه شناسی و پاسخ به شبهات جلد 2 صفحه 552

بررسی ادله بسته بودن باب اجتهاد

-1

1- مراغی، الاجتهاد فی الشریعه، ص 357.

.2 ـ انضباط مذاهب و کثرت پیروان:برخی نیز مضبوط و محدود شدن مذاهب فقهی از طرفی و کثرت جمعیت مقلدان را از طرفی دیگر عامل دیگری برای حصر مذاهب و سدّ باب اجتهاد معرفی کرده اند. .در جواب می گوییم: از چه زمانی کثرت مقلدان و تابعان و انضباط مذاهب از ادله ای قرار گرفته که ما را از عمل به قول خود باز می دارد؟ چه بسا کسانی باشند که از پیشوایان فقهی مذاهب چهارگانه اعلم باشند که قطعاً و به طور حتم در طول تاریخ بعد از عصر آنان تا این زمان پیدا شده اند. چه کسی می تواند ادعا کند قابلیت ها برای استنباط و اجتهاد تنها در یک عصر معینی بوده است؟ با این که حقیقت خلاف این را نشان می دهد، زیرا نسل آینده بشر با استفاده از نتایج فکری بشر پیشین و به کار بردن اندیشه خود به نتایج جدید و پربارتری خواهد رسید.استاد مراغی می گوید: «من با احترامی که برای مخالفان خود در این مسئله قائل ام، رأی آنان را نمی پذیرم، زیرا در بین علمای حوزه های دینی مصر کسانی را می بینم که به طور حتم شروط اجتهاد در آنان پدید آمده و تقلید برایشان حرام است.» .3 ـ تأثیر سیاست:احمد امین می گوید: «بسته شدن باب اجتهاد با اختیار و میل علمای اسلامی نبوده است، بلکه ضرورتی پیش آمد که آنان را به چنین تصمیمی واداشت؛ زیرا علمای