شیعه شناسی و پاسخ به شبهات (جلد 1) صفحه 514

-1

(2)(3)(4)(5)

فتاوای علمای اهل سنت در حرمت خروج بر پیشوای ستمگر

هم چنین علمای اهل سنت اتفاق کرده اند بر این که خروج برضدّ امام و خلیفه جائر و ستمگر جایز نیست.از قدما، عبدالله بن عمر و احمد بن حنبل از مخالفین سرسخت خروج علیه خلیفه مسلمین بوده اند گرچه ظالم و جائر باشد. ابوبکر مروزی از احمد بن حنبل نقل می کند که او امر به جلوگیری از خون ریزی و انکار شدید از خروج علیه خلیفه مسلمین می نمود. .

-6

1- التمهید، باقلانی.

2- الاحکام السلطانیة، ص 17.

3- اصول الدین، ص 190 و 278.

4- الفِصَل، ج 4، ص 175.

5- شرح المواقف، ج 8، ص 353.

6- السنّة، ج 1، ص 131.

.امام نووی در شرح صحیح مسلم ادعای اجماع نموده است و می گوید:... و امّا بر خروج امامان مسلمین و جنگ با آنان به اجماع مسلمین حرام است اگرچه فاسق و ظالم باشند. .ولی این ادعا صحیح نیست، زیرا همان گونه که بعداً خواهیم گفت، شیعه امامیه مخالف آن است و معتقد است که نه تنها اطاعت از حاکم ظالم و جائر و فاسق جائز نیست بلکه خروج علیه او نیز با شرایط خاصی واجب است.دکتر محمّد فاروق نهبان حرمت خروج بر امام جائر و فاسق را به اکثر اهل سنت نسبت می دهد و می گوید: علما در حکم انقلاب و شورش علیه امام ظالم و فاسق دو نظر دارند:نظر اوّل آن است که خروج بر امام و خلع او از قدرت جایز است. این رأی معتزله و خوارج و زیدیه و برخی از مرجئه است، بلکه خروج را واجب می دانند و به آیه: " وَتَعَاوَنُوا عَلَی الْبِرِّ وَالتَّقْوَی "، و آیه " فَقَاتِلُوا الَّتِی تَبْغِی حَتَّی تَفِیءَ إِلَی أَمْرِ اللهِ " و آیه " لاَ یَنَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ "، تمسک کرده اند....نظر دیگر آن است که شمشیر کشیدن بر علیه امام جائز نیست، زیرا منجّر به فتنه و خون ریزی خواهد شد و این نظرِ اکثریت اهل سنّت و رجال حدیث و عده زیادی از صحابه از قبیل ابن عمر و سعد بن ابیوقّاص و اسامة بن زید است. .