شیعه شناسی و پاسخ به شبهات (جلد 1) صفحه 575

-1

-2

-3

-4

دلالت حدیث غدیر

دلالت حدیث غدیر بر امامت امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب را از دو طریق می توان اثبات کرد:الف) دلالت به وضع لغوی؛ب) دلالت به قرائن.

دلالت به وضع لغوی

ابن بطریق می گوید: کسی که کتاب های لغت را بررسی کند، در می یابد که برای لفظ مولی معانی زیادی ذکر نموده اند؛ از قبیل: مالک، عبد، آزادکننده، آزاد شده، صاحب، قریب،همسایه، هم قسم، دوست، تابع و معانی دیگر. لکن حق آن است که ولی یک معنا بیشتر ندارد و آن اولی و سزاوارتر به کاری است، که این معنا به حسب استعمال، در هر موردی فرق می کند. پس مشترک معنوی است. و در اصول گفته اند که اشتراک معنوی اولی از اشتراک لفظی است... .علامه امینی فهم صحابه از حدیث غدیر را بهترین دلیل بر دلالت بر ولایت گرفته اند، زیرا با مراجعه به اشعار و کلماتشان پی می بریم که آنان از حدیث غدیر معنای

-5

1- الغدیر ج 1 ص 154.

2- همان.

3- تذکرة الحفّاظ ج 3 ص 231.

4- الغدیر.

5- عمده ابن بطریق، ص114 ـ 115.

جمله " الست اولی بکم من انفسکم "؛ آیا من اولی به شما از خود شما بر نفستان نیستم. در این که اولی به معنای امامت است؛ تعداد 64 نفر از علمای عامه نقل کرده اند. و این خود قرینه ای بر جمله من کنت مولاه فعلیّ مولاه می باشد، که مراد امامت است.معنای اولویتقسطلانی می گوید: نبی اولی به مؤمنین است؛ در تمام امور از خود آنها در نفوذ حکمش و وجوب طاعتش.ابن عباس و ابن عطا در شرح آیه " النَّبِیُّ أَوْلی بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ " می گویند: یعنی، هر گاه پیامبر(صلی الله علیه وآله) آنان را برای امری دعوت کند، ولی نفسشان آنان را بر امری دیگر دعوت نماید، اطاعت پیامبر(صلی الله علیه وآله)، اولی از اطاعت نفس شان است. .گفتاری به همین مضمون، از قاضی بیضاوی، زمخشری، نسفی و سیوطی رسیده است.

(2)(3)(4)(5)