مجموعه گفتمان های مذاهب اسلامی (دفتر اول) صفحه 119

سرانجام اینکه در دیدگاه علی (علیه السلام) خلافت حق اختصاصی خاندان بنی هاشم می باشد:

«همانا امامان از قریش اند که درخت آن را در خاندان هاشم کِشته اند، دیگران در خور آن نیستند و پیشوایانی غیر از آنان شایستگی آن را ندارند. (1) .»

همه شواهد فوق حکایت می کند که در دیدگاه علی (علیه السلام) خلافت و جانشینی حق اختصاصی ایشان بوده و دیگران به جفا او را از آن بازداشتند با مقایسه ی این دست شواهد با گفته های دیگری که موضوع آنها را احقیت و اولویت تشکیل می دهد می توانیم نتیجه بگیریم اولویت و اصلحیت مذکور در آنها هم به گونه ی اختصاص می باشد. یعنی در یک سو مقتضی برای تصدی خلافت تام و تمام بوده و در طرف دیگر مفقود می باشد.

احادیث مناشده

افزون بر آنچه از گفته های حضرت علی (علیه السلام) در نهج البلاغه مستفاد گشت، بررسی در کتب حدیث و تاریخ نشان می دهد که آن حضرت در مناسبت های مختلف بارها به حدیث غدیر استشهاد کرده و صحابه ی حاضر در غدیر را بر آن گواه گرفته است که به این موارد احادیث مناشده اطلاق شده است. از جمله:

1) در شورای منتخب خلیفه ی دوم که علی (علیه السلام) هم در ضمن آنها جای داشت، استدلال هایی از ایشان نقل شده که به حدیث مناشده معروف شده در یکی از این استدلال ها به حدیث غدیر استناد کرده و گفته است: شما را به خدا آیا کسی در میانتان می باشد که پیامبر (صلی الله علیه وآله) درباره ی او گفته باشد من کنت مولاه... آنان جملگی گفتند: البته که خیر. (2) .

2) قبل از شروع جنگ جمل، طلحه را برای اتمام حجت نزد خود خواسته و با او به

1- إنَّ الأئمّة من قریش غرسوا فی هذا البطن من هاشم، لاتصلح علی سواهم و لاتصلحُ الولاةُ من غیرِهم. پیشین خ144.

2- ابن المغازلی، المناقب ص114، و خوارزمی، المناقب 157 و فرائد السمطین، باب پنجاه و هشت، ج1، ص319.