مجموعه گفتمان های مذاهب اسلامی (دفتر اول) صفحه 76

اختیار شمایم. پس هر آنکه من سرپرست اویم علی نیز سرپرست او است. خدایا! دوست بدار آنکه او را دوست دارد. و دشمن بدار آنکه او را دشمن بدارد. یاری کن آنکه او را یاری کند و خوار گردان آنکه دست از یاری او بکشد. دوست بدار آنکه او را دوست بدارد و دشمن بدار آنکه به او کینه ورزد. (1) .»

و در پی آن فرمود: خداوندا! خود گواه باش.

هنوز پیامبر و علی از یکدیگر جدا نشده بودند که این آیه نازل گشت:

" الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ اْلإِسْلامَ دِیناً..." (2) .

امروز دین شما را کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان آیین (جاویدان) شما پذیرفتم.

و پیامبر خدا را تکبیر گفت بر اینکه دین را کامل کرده، نعمت را تمام نموده و به رسالت او و ولایت علی خرسند گشته است.

بحث سندی

شاید بتوان گفت: برترین ویژگی و امتیاز حدیث غدیر خم استحکام و صلابت سند آن می باشد بطوری که به لحاظ کثرت راویان و ناقلان جزو کم نظیرترین احادیثی است که در منابع فریقین ذکر شده است. از آنجا که با استناد به این حدیث شریف کوشش می شود یکی از اصولِ اعتقادی امامیه به اثبات رسد، انتظار می رود سند آن قطعی و یقینی بوده و هیچ خدشه در آن راه نیابد و این مستلزم تحقیق پیرامون تواتر حدیث می باشد. (3) .

1- ایهاالناس! الله مولای و أنا مولاکم. فمن کنت مولاه فهذا علیٌ مولاه. ألّلهمَّ وال من والاه و عاد من عاداهُ وانصر من نصره و اخذل من خذله و أحبَّ من أحبّه و أبغض من أبغضه.

2- مائده: 3.

3- علمای حدیث گفته اند، متواتر خبر جماعتی است که عادةً تبانی آنها بر کذب ممکن نباشد. طبق این تعریف رکن اساسی در تحقق تواتر تعدد و کثرت راویان است به گونه ای که احتمال هم داستان شدن آنان بر دروغ بافی را بردارد.

در زمینه ی اثبات تواتر حدیث غدیر پژوهش های ارزنده و مبسوطی توسط علمای نامدار امامیه انجام گرفته که از مهم ترین آنها می توان به دو کتاب «الغدیر» اثر علامه امینی و «عبقات الانوار» اثر میرحامد حسین کهنوی اشاره کرد. که مراجعه به آنها مفید و جالب می باشد.