سیمای عقاید شیعه : ترجمه کتاب دلیل المرشدین الی الحق الیقین صفحه 117

و چون بر تربت پاک پدرش ایستاد و مشتی از خاک قبر برداشت و بر چشم خویش نهاد و گریست، این اشعار را خواند:

کسی که تربت احمد را ببوید، باکی نیست که تا ابد مشک و عنبر نبوید.

بر من مصیبت هایی وارد شد که اگر بر روزها فرود می آمد، شب می شدند.

ابوبکر بر رحلت پیامبر گریست و مرثیه خواند، با این مضمون که ای دیده، گریه کن و خسته نشو، گریه بر سرور رواست. حسّان بن ثابت هم بر پیامبر می گریست و مرثیه می خواند. (1)

تحلیلی بر حدیثِ عذاب شدن مرده برگریه بستگان

گاهی به حدیث معروفی تمسّک می شود که می گوید: مرده با گریه بستگانش بر او، مورد عذاب قرار می گیرد و با این دستاویز جلوی گریستن را که خواسته فطری انسان است می گیرند. ولی اینان، مفهوم حدیث را درست درنیافته اند که باید آن را بررسی کرد.

در صحیح مسلم آمده است: نزد عایشه، این سخن فرزند عمر نقل شد که «مرده با گریه بستگانش عذاب می شود». عایشه گفت: خدا او را رحمت کند، سخنی را شنیده ولی آن را به درستی درنیافته است، جنازه یک یهودی را از کنار پیامبر خدا صلی الله علیه و آله عبور دادند، در حالی که بر او می گریستند. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: شما بر او گریه می کنید، در حالی که او عذاب می شود. (2) در سنن ابی داود هم از عروه، از عبداللَّه بن عمر نقل شده است: پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود:

مرده با گریه بستگانش بر او، عذاب می شود. این را برای عایشه نقل کردند. عایشه با اشاره به سخن فرزند عمر، گفت: پیامبر صلی الله علیه و آله بر قبر یک یهودی عبور کرد و فرمود: صاحب این قبر عذاب می شود، در حالی که بستگانش بر او گریه می کنند. سپس این آیه را خواند:

1- الغدیر: ج 6، ص 165

2- صحیح مسلم: ج 3، ص 44 باب عذاب مرده با گریه بستگان.