- سخن مؤلف 3
- فصل اوّل: شیعه و تشیّع 5
- اشاره 5
- 1.«شیعه» در لغت و اصطلاح 6
- 2. واژه شیعه در قرآن و حدیث 10
- اشاره 14
- 3 پیدایش مذهب شیعه 14
- اشاره 17
- نتیجه بحث 17
- 1. جدایی و تمایز پیشگامان نصّ (شیعه) از دیگران 18
- اشاره 18
- همراه با استدلال های اهل سقیفه 19
- نیتجه کشمکش های سقیفه 20
- 2. پیشگامان تشیع در صدر اسلام 21
- تشیع، ساخته و پرداخته عبداللَّه بن سبا 24
- اشاره 24
- 4. فرضیه های موهوم پیرامون پیدایش شیعه 24
- نظر محقّقان درباره این فرضیه 26
- عبداللَّه بن سبا، یک افسانه تاریخی 28
- رنگ و ریشه ایرانی تشیّع 29
- 5. اختلاف میان شیعه امامیه و فرقه های دیگر شیعی 33
- 6. نقش شیعه در بنای تمدّن اسلامی 35
- فصل دوم: اصول اعتقادی 36
- اشاره 36
- اشاره 37
- اصول اعتقادی 37
- 1. توحید ذاتی 38
- 2. توحید در صفات 39
- 3. توحید در آفرینش 40
- 4. توحید در ربوبیّت 42
- 5. توحید در حاکمیّت 44
- 6. توحید در عبادت 46
- 7. صفات ذات و صفات فعل 48
- 8. صفات ثبوتیه و سلبیّه 49
- 9. صفات خبریّه 50
- 10. قضا و قدر 52
- 11. انسان، موجود مختار 53
- اشاره 54
- 12. ضرورت نبوّت عامّه 54
- صفات انبیا 55
- 13. نبوّت خاصّه 56
- 14. معاد و قیامت 57
- 15. مسائل کلامی مخصوص شیعه امامیّه 58
- اشاره 61
- فصل سوم: معیار توحید و شرک در عبادت 61
- اشاره 62
- معیار توحید و شرک در عبادت 62
- خلاصه سخن 67
- 1. استعانت از غیر خداوند متعال 69
- اوّل: حقیقت و معنای شفاعت 72
- 2. درخواست شفاعت از مأذونان برای شفاعت 72
- اشاره 72
- اشاره 75
- دوم: بررسی آیات نفی کننده و اثبات کننده شفاعت 75
- دسته اول: نفی کننده شفاعت 75
- دسته سوم: نفی صلاحیت بت ها برای شفاعت 76
- دسته دوّم: نفی شفاعت مورد اعتقاد یهود 76
- دسته چهارم: انحصار شفاعت در خدا و عدم شرکت دیگری 77
- دسته پنجم: شفاعت به اذن خدا 77
- شرایط شفیع 78
- سوم: محدوده شفاعت 80
- چهارم: ثمره شفاعت 81
- پنجم: شفاعت طلبی از پیامبر صلی الله علیه و آله و اولیا که مأذون در شفاعتند 81
- پیشینیان و درخواست شفاعت از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 83
- دو شبهه 85
- 3. نذر برای اولیا 88
- 4. تبرک به آثار اولیا 91
- اشاره 91
- 2. پیراهن یوسف علیه السلام و بینایی یعقوب علیه السلام 92
- 1. تبرّک به مقام ابراهیم علیه السلام 92
- 3. تابوت سکینه بنی اسرائیل 93
- 4. تبرک به جایگاه اصحاب کهف 94
- اشاره 98
- 5. زیارت قبور 98
- زیارت قبر پیامبر صلی الله علیه و آله 99
- 6. بنای بر قبور 102
- اشاره 106
- 7. بنای مساجد بر قبور و نماز در آنها 106
- روش مسلمانان در بنای بر قبور صالحان 107
- 8. گریه بر مرده 114
- اشاره 114
- تحلیلی بر حدیثِ عذاب شدن مرده برگریه بستگان 117
- 9. توسّل به پیامبر (ص) و اولیا با همه اقسامش 120
- اشاره 120
- اول: توسل به خود پیامبر صلی الله علیه و آله و قداست و شخصیت او 121
- دوم: توسّل به حق پیامبر صلی الله علیه و آله و پیامبران و صالحان 126
- سوم: توسل به دعای پیامبر صلی الله علیه و آله و صالحان پس از مرگ 128
- فصل چهارم: جایگاه قرآن نزد شیعه 130
- اشاره 130
- 1. جایگاه قرآن کریم نزد شیعه امامیّه 131
- 2. مصونیت قرآن از تحریف 132
- 3. تحریف در لغت و اصطلاح 133
- 4. امتناع راهیابی تحریف به قرآن 137
- 5. گواهی قرآن به عدم تحریف 140
- آیه حفظ 140
- آیه نفی باطل 142
- آیه جمع و قرائت قرآن 143
- 6. گواهی روایات بر مصونیّت قرآن کریم از تحریف 145
- 1. اخبار عرضه احادیث بر قرآن 145
- اشاره 145
- 2. حدیث ثقلین 146
- 7. اهل بیت و مصونیت قرآن از تحریف 147
- 8. شیعه و مصونیت قرآن از تحریف 149
- 9. آیات نانوشته که می گویند از قرآن است 153
- 1. آیه رجم 153
- اشاره 153
- 3. آیه رغبت 154
- 4. آیه جهاد 154
- 5. آیه شیردادن 154
- 2. آیه فراش 154
- شبهه اول: وجود مصحف علی علیه السلام 156
- 10. دو شبهه پیرامون تحریف 156
- شبهه دوم: مصحف فاطمه علیها السلام 157
- 11. تاریخ گردآوری قرآن کریم 160
- گردآوری قرآن در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله 160
- اشاره 160
- شواهد تاریخی 161
- تعارض احادیث جمع قرآن بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله، با نصّ قرآن 163
- ناسازگاری احادیث جمع قرآن پس از پیامبر صلی الله علیه و آله با حکم عقل 163
- فصل پنجم: امامت نزد شیعه و اهل سنت 166
- اشاره 166
- اشاره 167
- امامت نزد شیعه و اهل سنت 167
- 1. نقش امامت نزد شیعه امامیه 168
- 2. ساختار حکومت اسلامی پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله 170
- 3. ساختار اول: تعیین امام از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله 171
- 1. محال بودن ترک امت بدون پیشوا 171
- اشاره 171
- 2. امت اسلامی و خطر سه جانبه 172
- 3. تعیین امام در احادیث پیامبر صلی الله علیه و آله 173
- 1- اجماع مسلمانان 179
- اشاره 179
- 4. ساختار دوم: سپردن کار به مردم 179
- 2- آیا شوری اساس حکومت است؟ 181
- 3- آیا بیعت اساس حکومت است؟ 182
- 1. همه از قریش اند 184
- اشاره 184
- 2. اسلام همواره عزیز است 184
- 5. سنت نبوی و دوازده امام 184
- 4. پیوسته این دین برپاست 185
- 3. دین همواره عزیز و سربلند است 185
- 5. پیوسته این دین غالب است 185
- 6. همواره این امر، صالح است 186
- 7. پیوسته مردم در خیرند 186
- اشاره 189
- 6. اوصاف امام 189
- الف. عصمت 189
- ب. اعلمیت 191
- ج. برترین مردم 192
- 7. غُلات از شیعیان امامیه نیستند 193
- 8. فرق میان نبیّ، رسول و امام 195
- فصل ششم: اهل بیت علیهم السلام 197
- اشاره 197
- اشاره 198
- اهل بیت 198
- 1. اهل بیت در لغت 200
- 2. اهل بیت در قرآن کریم 202
- اشاره 202
- بررسی آیه تطهیر 203
- 3. اهل بیت علیهم السلام در احادیث پیامبر صلی الله علیه و آله 208
- اشاره 208
- ج. تعیین آنان با تلاوت آیه، درِ خانه ایشان 209
- الف. تصریح به نام آنان 209
- ب. وارد کردن زیر کساء 209
- 4. مرجعیت علمی اهل بیت علیهم السلام 210
- اشاره 210
- 1. حدیث ثقلین 211
- 2. حدیث سفینه 212
- 3. اعتراف پیشوایان مذاهب به افقهیّت اهل بیت علیهم السلام 213
- 5. نقش اهل بیت علیهم السلام در اتّحاد امّت 215
- 6. میراث علمی اهل بیت علیهم السلام 216
- اول: کتاب علی علیه السلام 216
- اشاره 216
- دوم: نهج البلاغه 218
- چهارم: رساله الحقوق 219
- سوم: صحیفه سجادیه 219
- پنجم: رساله امام رضا علیه السلام در فرایض و سنن 220
- ششم: رساله امام هادی علیه السلام 220
- هفتم: چهارصد کتاب از چهارصد نویسنده 221
- 7. فاطمه زهرا علیها السلام در کلام پیامبر صلی الله علیه و آله 223
- اشاره 223
- منزلت خانه فاطمه علیها السلام 224
- فصل هفتم: امام مهدی منتظر علیه السلام 226
- اشاره 226
- امام مهدی منتظر علیه السلام 227
- اشاره 227
- 1. ظهور مصلح جهانی در آخر الزّمان 228
- 2. اصل و نسب او 229
- 3. ولادت امام مهدی منتظر علیه السلام 231
- 4. تقسیم اولیای الهی به ظاهر و غایب 234
- 5. غیبت بعضی از پیامبران در امت های پیشین 236
- 6. امام مهدی علیه السلام و طول عمر 238
- 7. علایم ظهور امام منتظر علیه السلام 240
- 8. آثار سازنده وجود امام منتظر علیه السلام 241
- فصل هشتم: بدعت در قرآن و حدیث 245
- اشاره 245
- بدعت در قرآن و حدیث 246
- اشاره 246
- 1. بدعت در لغت و اصطلاح 247
- 2. بدعت گذاری در تعریف بدعت 250
- 3. عوامل پیدایش بدعت 253
- 4. بدعت نیکو، بدعت زشت 255
- اشاره 255
- الف- تقیّه هنگام ترس بر جان و مال 257
- د- خمس در قرآن و سنت 265
- ه- رجعت در قرآن کریم 275
- اشاره 283
- فصل نهم: صحابه و تابعین 283
- صحابه و تابعین 284
- اشاره 284
- 1. تعریف صحابه و تابعین 285
- 2. تأثیر همنشینی در جان ها 286
- 3. عدالت، ملکه تدریجیّ الحصول 289
- 4. انواع صحابه در قرآن 290
- 5. صحابه را صحابه بهتر می شناسند 292
- اشاره 294
- الف. خبردادن قرآن از ارتداد گروهی از صحابه 294
- 6. قرآن کریم و عدالت صحابه 294
- د. خیانت بعضی از بدریّون 297
- ه. فاسقی فریبکار 298
- و. نزاع و تخاصم بر سر غنائم 299
- ز. شایستگی عذاب بزرگ 300
- ح. فرار از جنگ 302
- ط. نسبت فریب به خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله 303
- ی. منافقان نفوذی در بین صحابه 304
- الف. سردسته گروه تبهکار 306
- اشاره 306
- 7. سنت نبوی و عدالت صحابه 306
- ب. نافرمانی نسبت به فرمان پیامبر صلی الله علیه و آله برای آوردن قلم و دوات 307
- ج. بازگشت به قهقرا پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله 309
- اشاره 315
- 8. موضع پیامبر صلی الله علیه و آله نسبت به صحابه ناشایست 315
- الف. همه آمرزیده اند مگر ... 315
- ب. خدایا از کرده خالد به درگاه تو برائت می جویم 316
- ج. پیشگویی از سرانجام ذوالخویصره 316
- و. خبر دادن پیامبر صلی الله علیه و آله از فرجام سیاه بعضی صحابه 317
- د. در تو شُعبه ای از کفر است 317
- ه. نماز نخواندن پیامبر صلی الله علیه و آله بر یکی از صحابه 317
- ز. خلوت صحابی با یک زن 318
- ح. یک صحابی میان دو پای یک زن 319
- ط. صحابی قصاص می شود 319
- ی. نفرین پیامبر صلی الله علیه و آله بر مُحلم بن جثامه 319
- 9. صحابه در آیینه تاریخ 321
- 10. هدف از بررسی عدالت صحابه چیست؟ 324
- 11. آیا سخن صحابه، از منابع تشریع است؟ 326
- 12. آیا خواب صحابی، از منابع تشریع است؟ 328
- اشاره 330
- فصل دهم: وضو و نماز 330
- وضو و کیفیت شستن دست ها 331
- 1. وضو 331
- وضو و مسح پاها یا شستن آنها؟ 333
- سبب اختلاف چیست؟ 336
- دو قرائت و مسح بر پا 340
- دو قرائت و شستن پاها 341
- کسره به خاطر مجاورت 342
- مسح بر پا در احادیث نبوی 344
- 2. اذان و اقامه 350
- اشاره 350
- اول: چگونگی تشریع اذان 350
- دوم: بخش های اذان و اقامه 354
- سوم: جزء بودنِ «حَیَّ عَلی خَیْرِالْعَمَلِ» در اذان 355
- چهارم: تثویب (الصّلاه خیرٌ من النّوم) در اذان صبح 357
- 3. دست روی دست گذاشتن (تکتّف) بدعت است یا سنّت؟ 362
- اشاره 362
- 1- بدعت بودن تکتف 363
- 4. جزء بودن بسم اللَّه و آشکار گفتن آن 374
- اشاره 374
- 1- بسم اللَّه، جزء فاتحه 375
- 2- سبع المثانی همان سوره فاتحه است 378
- 3- فاتحه الکتاب با بسم اللَّه هفت آیه است 382
- 4- لزوم بلند گفتن بسم اللَّه 382
- 5- أئمه اهل بیت علیهم السلام و جهر به بسم اللَّه 386
- 5. گفتن «آمین» پس از حمد 389
- 6. قنوت در رکعت دوم 392
- 7. سجود بر زمین 394
- اشاره 394
- 1- اختلاف فقها در شرایط آنچه بر آن سجده می شود 395
- 2- فرق مسجودٌ له و مسجودٌ علیه 398
- مرحله اول: سجده بر زمین 399
- 3- سنت در سجود، در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله و پس از او 399
- مرحله دوم: رخصت برای سجده بر حصیر و خُمره (سجاده حصیری) 403
- سجده بر لباس به خاطر عذر 404
- حاصل بحث 406
- راز استفاده از تربت پاک 407
- 8. نشستن پس از سجده دوم 410
- 9. چگونگی تشهد و سلام 411
- 10. جمع میان دو نماز در حضر در حال اختیار 413
- اشاره 413
- تنوع وقت در فقه اهل سنّت 417
- آنانکه تا حدّی با شیعه موافق اند 418
- اهل سنّتی که کاملًا با شیعه موافق اند 418
- قرآن و جمع بین دو نماز 419
- جمع بین دو نماز در حضر و حال اختیار، در روایات 421
- جمع صوری! 428
- توجیهات ردّ جمع بین دو نماز 428
آن است و مثل کتاب های تألیف شده ای مانند کتاب سیبویه و مُزَنی مشهور و یقینی است.
آنان که به این جایگاه توجه دارند، همان گونه که از کلیت آن آگاهند، از تفصیل و جزئیات آن هم با خبرند. روشن است که عنایت به نقل و ضبط قرآن کریم، بیش از عنایت به ضبط کتاب سیبویه و دیوان شاعران است. (1) نکته دیگری که شایسته ذکر است این است که راهیابی تحریف به قرآن کریم، از زشت ترین جرائمی است که سکوت در برابر آن جایز نیست. اگر تحریفی صورت گرفته باشد، چگونه امیر المؤمنین علیه السلام و یاران خاص او همچون سلمان، ابوذر، مقداد و دیگران سکوت کرده اند؟ در حالی که می بینیم آن حضرت و دختر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله به غصب فدک اعتراض کردند، با آن که اهمیت و عظمت فدک یک دهم قرآن هم نیست؟!
گواه درستی این سخن آن است که ابیّ بن کعب و خلیفه سوّم در قرائت آیه «وَالَّذِینَ یَکْنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّهَ» (2) اختلاف پیدا کردند. ابیّ بن کعب اصرار داشت که از پیامبر صلی الله علیه و آله، آن را با واو (والذین) شنیده است. نظر خلیفه سوم این بود که آیه واو ندارد (الذین). هنگام نگاشتن قرآن به صورت نسخه واحد و فرستادن به مرکز نواحی، میان آنان مشاجره پیش آمد. ابیّ او را تهدید کرد و گفت: این آیه باید با واو نوشته شود، وگرنه دست به شمشیر می برم! ناچار واو را نوشتند. (3)همچنین امام علی علیه السلام دستور داد بخشش های عثمان را به بیت المال برگردانند و فرمود: به خدا قسم حتی اگر با آنها زنان به ازدواج در آمده یا کنیزان خریداری شده باشند، برخواهم گرداند، چرا که در عدالت، گسترش است و هر که از عدالت به تنگ آید، از ستم بیشتر به تنگ خواهد آمد. (4) اگر تحریفی صورت گرفته بود، برگرداندن آیات حذف شده به قرآن واجب تر و
1- مجمع البیان: ج 1، ص 15 بخش فن پنجم، چاپ صیدا.
2- توبه: 34
3- الدرّ المنثور: ج 4، ص 179
4- نهج البلاغه، خطبه 15 نسخه صبحی صالح.