سیمای عقاید شیعه : ترجمه کتاب دلیل المرشدین الی الحق الیقین صفحه 265

باره خداوند به کار رفته است، همچون:

1- «إِنَّهُمْ یَکِیدُونَ کَیْداً* وَ أَکِیدُ کَیْداً» (1)؛ «آنان کید و مکر می کنند، من هم کید می کنم.»

2- «وَ مَکَرُوا مَکْراً وَ مَکَرْنا مَکْراً» (2)؛ «آنان مکر کردند، ما هم مکر کردیم.»

3- «إِنَّ الْمُنافِقِینَ یُخادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خادِعُهُمْ» (3)؛ «منافقین با خدا خدعه می کنند، خدا هم با آنان خدعه می کند.»

4- «نَسُوا اللَّهَ فَنَسِیَهُمْ» (4)؛ «خدا را از یاد بردند، خدا هم آنان را از یاد برد.»

به هر حال، محققان شیعه در باره کاربرد لفظ بداء، با توجه به تغییر ناپذیری و عدم تبدیل در علم خدا، پژوهش ها و تحقیقات قوی و ارزنده ای دارند که اینجا مجال ذکر آنها نیست، علاقه مندان به کتاب هایی که چنین مباحثی را دارند مراجعه کنند. (5)

د- خمس در قرآن و سنت

ریشه مالیات خمس، آیه شریفه قرآن است:

«وَاعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْ ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبی وَالْیَتامی وَالْمَساکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَما أَنْزَلْنا عَلی عَبْدِنا یَوْمَ الْفُرْقانِ ...» (6)؛

«بدانید هر گونه غنیمتی به دست آورید، خمس آن برای خدا و برای پیامبر و برای نزدیکان و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه از آنان است، اگر به خدا

1- طارق: 15- 16

2- نمل: 50

3- نساء: 143

4- توبه: 67

5- ر. ک: توحید صدوق: ص 331- 336، تصحیح الاعتقاد شیخ مفید: ص 24، عده الاصول: ج 2، ص 29، کتاب الغیبه: ص 262- 264 چاپ نجف.

6- انفال: 41