سیمای عقاید شیعه : ترجمه کتاب دلیل المرشدین الی الحق الیقین صفحه 28

حیات او بوده است. او را نیز گروهی از علما درغگو و اهل جعل شمرده اند. (1) ب. شعیب. مقصود از او شعیب بن ابراهیم کوفی است که مجهول است. ابن عدی گفته است: شناخته شده نیست. ذهبی گفته است: روایتگری کتاب های سیف از اوست و ناشناخته است. (2) ج. سیف بن عمر. این ریشه فتنه است. ابن حبّان گفته است: سیف بن عمر راوی مجعولات است. گفته اند خودش نیز جعل حدیث می کرد و به کفر متّهم شد (3) و سخنان دیگری که نشان دهنده بدسرشتی وفساد عقیده وبی پروایی اونسبت به جعل و دروغ است.

وقتی سند این نقل چنین است، چگونه می توان در تحلیل پیدایش جمعیت عظیمی از مسلمانان که یک پنچم یا یک چهارم آنان را تشکیل می دهند، به چنین داستانی تکیه کرد؟ پس اعتماد به این نقل، فریب و گمراهی است.

عبداللَّه بن سبا، یک افسانه تاریخی

تا کنون فرض کردیم که عبداللَّه بن سبا وجود خارجی داشته و وضع را برای مسلمانان آشفته می ساخته است. نمی توان پذیرفت یک یهودی حیله گر و متظاهر به اسلام، بتواند تا این حدّ قدرت داشته باشد که بر ضدّ خلافت آشوب برانگیزد و افراد خود را در شهرها بپراکند، با دیگران نامه نگاری داشته باشد، تا به آنجا که کار به کشتن خلیفه بیانجامد و در نتیجه، دو سپاه در بصره روی هم قرار گیرند و آنان را هم به جان هم اندازد و از این میان مذهبی به نام شیعه پدید آید ...

اکنون به حقیقت دیگری بر می گردیم که پژوهشگران معاصر پرده از آن برداشته اند و آن این است که شواهد و قراین نشان می دهد که عبداللَّه بن سبا نیز مثل «مجنونِ» بنی

1- میزان الاعتدال: ج 2، ص 117، لسان المیزان: ج 3، ص 12

2- همان: ج 2، ص 275، همان: ج 2، ص 145

3- همان: ج 1، ص 438، تهذیب التهذیب: ج 4، ص 255