دین و آزادی صفحه 259

1- 396. آل عمران {3} آیه 85.

2- 397. مجموعه آثار شهید مطهری،ج 1، ص 255.

جهاد ابتدایی، موافق آزادی عقیده

قطعاً هیچ کس نمی تواند بر جهاد دفاعی که هدف آن جلوگیری از هجوم دشمن است، خدشه ای وارد کند؛ ولی در مورد جهاد ابتدایی که «آغاز جنگ از ناحیه مسلمانان» است و فقها با اجازه معصوم علیهم السلام آن را جایز می دانند، برخی آن را منافی آزادی عقیده می دانند، در حالی که جهاد ابتدایی به معنای تحمیل عقیده نیست. علاوه بر آن، با رفع موانع انسان بهتر می تواند بیندیشد و اعتقادات صحیح را قبول کند. از همه مهم تر بعضی از مورخان اسلامی ادعا کرده اند که تاکنون جهاد ابتدایی به معنای واقعی کلمه در تاریخ اسلام رخ نداده و ریشه همه جنگ ها توطئه های علنی و غیر علنی کفار بوده اند.

آیه اللَّه جوادی آملی در این باره می نویسد:

جنگ و جهاد ابتدایی، برای تحمیل دین بر مردم نیست، بلکه ستیزی با سران بی منطق کشورهای بی دین و فتنه گر و تبلیغات فریبنده و بی اساس آنان است: «وَقاتِلُوهُمْ حَتَّی لَا تَکُونَ فِتْنَهٌ؛(1) با آنان پیکار کنید تا فتنه (شرک و سلب آزادی) برچیده شود». پس جنگ ابتدایی، نه تنها برای تحمیل عقیده نیست، بلکه موافق آزادی عقیده و برای مهیاسازی آن است. پیامبران الهی همگی پاسداران دل های مردم و شکوفاسازان فطرت آنان هستند: «وَیُثِیروا لَهُم دَفائِنَ الْعُقُول»؛(2) گنج های پنهان عقل ها را آشکار سازند». مردم امانت های الهی هستند