دیدگاههای دو خلیفه صفحه 62

شغل خلفا و بعضی از اصحاب

توحیدی در کتاب «بصائر القدماء و سرائر الحکماء»، از قریش هرکس را که حرفه و صنعت او معلوم بود، ذکر کرد و بیان کرد که چه حرفه و صنعتی داشته است.

می گوید: ابوبکر صدیق رضی الله تعالی عنه بزاز بود و عثمان و طلحه و عبدالرحمن بن عوف رضی الله تعالی عنهم نیز همین حرفه را داشتند. و عمر دلّال بود که بین فروشنده و خریدار در حرکت بود. و ابو عبیده ی جراح در مدینه قبر می کند.(44)

و سعد بن ابی وقّاص، تیر می تراشید و ولید بن مغیره، آهنگر بود و ابوالعاص برادر ابی جهل نیز آهنگر بود. و عقبه بن

ابی معیط شراب می فروخت، و ابوسفیان بن حرب روغن و خورشت می فروخت و عبدالله بن جدعان برده فروش بود و کنیز می فروخت و نضربن الحارث عوّاد بود و عود می نواخت، و حکم بن ابی العاص خصّاء بود و گوسفندان را اَخته می کرد و حریث بن عمرو و ضحّاک بن قیس فهری و ابن سیرین نیز به همین حرفه مشغول بودند.(45)

در کتاب «عقدالفرید» آمده است که: عمر در دوران جاهلیّت مُبَرْطِش بود. یعنی دلال معاملات خرید و فروش بین یابع و مشتری بود.(46)

بهمین جهت ابوهریره و ابی بن کعب او را چنین توصیف کردند که در بازار دست می زد. یعنی بین خریدار و فروشنده دلالی می کرد و قرارداد می بست.(47)

و حنبلی در کتاب «نهایه الطلب» می گوید: عمر قبل از اسلام فروشنده ی (دلال) خران بود.(48)

مساوات ابوسفیان و معاویه با مقاتلین بدر در بخشش

گروهی تصور می کنند که بخشش عمر فقط بر سابقه ی مشارکت در جنگهای اسلامی استوار بود، در حالیکه نقل شده است که او برای بزرگان مکّه مانند ابوسفیان بن حرب و معاویه بن ابی سفیان پنج هزار درهم قرار داده بود. سپس برای افراد قریش که در جنگ بدر حاضر نبوده اند براساس مقام و منزلتشان بخشش نمود. و برای مادران مؤمنین (همسران پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم)) شش هزار، شش هزار و برای عایشه و ام حبیبه (دختر ابوسفیان) و حفصه دوازده هزار قرار داد.(49)