- پیشگفتار 1
- عمل ناتمام به احکام اسلام 1
- عمل ناتمام به احکام اسلام 2
- علاج سودمند 2
- اتحاد و هوشیاری 3
- پی نوشتها 3
- پاره ای از راه کارهای اسلامی 3
- پاره ای از راه کارهای اسلامی 3
- پیامدهای ترک اتحاد و هوشیاری 4
- اتحاد و هوشیاری 4
- پی نوشتها 5
- سستی مسلمانان 5
- ایستادگی و پایداری 5
- ایستادگی و پایداری 5
- پی نوشتها 6
- نماز و زکات 7
- پیشی گرفتن دیگران بر مسلمانان 7
- نماز و زکات 7
- حج و جهاد 8
- حج و جهاد 8
- پی نوشتها 8
- مسلمانان اولین و حج 9
- پی نوشتها 9
- مسلمانان اوّلین و جهاد 9
- امر به معروف و نهی از منکر 10
- امر به معروف و نهی از منکر 10
- گذشته و حال مسلمانان 10
- پی نوشتها 11
- اسلام و برابری مردان و زنان 12
- ثروت در اسلام 12
- ثروت در اسلام 12
- پی نوشتها 13
- اسلام برترین نظام اقتصادی 13
- اسلام برترین نظام اقتصادی 13
- پی نوشتها 14
- اوامر و نواهیِ اسلام 14
- اوامر و نواهیِ اسلام 14
- چرا سهل انگاری در ازدواج 15
- چرا سهل انگاری در ازدواج 15
- عامل دوم 15
- عامل نخست 15
- عامل سوم 15
- اسلام و ازدواج 15
- اسلام و موانع پیشرفت 16
- اسلام و موانع پیشرفت 16
- پی نوشتها 16
- مسلمانان امروز و می گساری 17
- داوری در اسلام 17
- داوری در اسلام 17
- وظایف قاضی 17
- جامعه و سیاست در اسلام 18
- پی نوشتها 18
- جامعه و سیاست در اسلام 18
- نمونه ای از امتِ واحده 19
- مسلمانان و برادری اسلامی 19
- آزادی های جامعه مسلمان 20
- پی نوشتها 20
- آداب اسلامی 21
- آداب اسلامی 21
- پیامد های عمل نکردن به آداب اسلامی 22
- سنتِ حجامت 22
- سنت های دیگر 23
- سنّت ازدواج 23
- لطف پروردگار به انسان از طریق وضع قانون 24
- سپاس گزاری نکردن مردم از خالق 25
- پی نوشتها 25
- أهم و مهم 26
- تشویق و تنبیه, ضامن إجرا 26
- تشویق و تنبیه, ضامن إجرا 26
- در سرزمین دشمن 27
- ندانستن تکلیف 27
- اضطرار 27
- إکراه 27
- ناچار ساختن 27
- زندان و جریمه 28
- شرط های دیگر 28
- افراط و تفریط 28
- دگرگونی در احوال مسلمانان 29
- دگرگونی در احوال مسلمانان 29
- پی نوشتها 29
در سرزمین دشمن
هم چنین در سرزمین دشمن, حدّ جاری نمی شود . بنابراین چنان چه مسلمانی در زمین دشمن, یعنی در کشوری غیر اسلامی مرتکب خلافی شد که مستوجب حدّ بود, حاکم شرع بدونِ اِجرای حد او را آزاد می کند
اضطرار
ناچار بودن, یکی از موارد عدم اجرای حد است . بدین معنا که فرد از روی ناچاری مرتکب عمل خلاف شده باشد, مانند : سرقت در قحط سالی, و یا ارتکاب زنا برای رفع تشنگی, لذا امیرمؤمنان علیه السلام از آن زنی که در اثر شدت تشنگی ناچار از نوشیدن آب بود؛ ولی صاحب آب جز در برابر زنا, از آب دادن به او خودداری کرده بود؛ حدّ را بر آن زن جاری نکرد .
ناچار ساختن
یکی دیگر از موارد عدم اِجرای حدّ ناچار ساختن و مجبور کردن فرد است . و روشن است که ناچاری غیر از اِجبار است, و آن مانند این است که شخصی را با طناب بسته و با زور در گلویش شراب بریزند .
إکراه
هم چنین اگر ارتکاب جرم یا عمل خلاف از روی إکراه باشد, حدّ إجرا نمی شود, به عنوان مثال چنانچه فردی توسّطِ ستمگری وادار به شرب خمر شود, حدّی بر او نیست, زیرا اسلام کسی را که از روی اِکراه مرتکب عمل شود, مؤاخذه نمی کند . و در اسلام عملی که از روی اکراه باشد مورد بخشش بوده و گناهی بر آن نیست . که این مسئله از فرمایش رسول خدا در حدیث, رفع1, استفاده می شود و آن حدیث مشهوری است که فقیهان و علمای أصول آن را در کتاب های فقه و اصول ذکر کرده اند .
1 . قال رسول الله صلی الله علیه و أله و سلم : «رفع عن أُمتی تسع . . . » رسول خدا صلی الله علیه و أله و سلم فرمود : نُه چیز از أمت من برداشته شده است . . .