- پیشگفتار 1
- عمل ناتمام به احکام اسلام 1
- علاج سودمند 2
- عمل ناتمام به احکام اسلام 2
- پی نوشتها 3
- پاره ای از راه کارهای اسلامی 3
- اتحاد و هوشیاری 3
- پاره ای از راه کارهای اسلامی 3
- اتحاد و هوشیاری 4
- پیامدهای ترک اتحاد و هوشیاری 4
- پی نوشتها 5
- ایستادگی و پایداری 5
- ایستادگی و پایداری 5
- سستی مسلمانان 5
- پی نوشتها 6
- نماز و زکات 7
- پیشی گرفتن دیگران بر مسلمانان 7
- نماز و زکات 7
- پی نوشتها 8
- حج و جهاد 8
- حج و جهاد 8
- پی نوشتها 9
- مسلمانان اوّلین و جهاد 9
- مسلمانان اولین و حج 9
- امر به معروف و نهی از منکر 10
- گذشته و حال مسلمانان 10
- امر به معروف و نهی از منکر 10
- پی نوشتها 11
- ثروت در اسلام 12
- ثروت در اسلام 12
- اسلام و برابری مردان و زنان 12
- اسلام برترین نظام اقتصادی 13
- پی نوشتها 13
- اسلام برترین نظام اقتصادی 13
- اوامر و نواهیِ اسلام 14
- اوامر و نواهیِ اسلام 14
- پی نوشتها 14
- چرا سهل انگاری در ازدواج 15
- چرا سهل انگاری در ازدواج 15
- عامل سوم 15
- اسلام و ازدواج 15
- عامل نخست 15
- عامل دوم 15
- اسلام و موانع پیشرفت 16
- پی نوشتها 16
- اسلام و موانع پیشرفت 16
- داوری در اسلام 17
- مسلمانان امروز و می گساری 17
- وظایف قاضی 17
- داوری در اسلام 17
- جامعه و سیاست در اسلام 18
- پی نوشتها 18
- جامعه و سیاست در اسلام 18
- مسلمانان و برادری اسلامی 19
- نمونه ای از امتِ واحده 19
- پی نوشتها 20
- آزادی های جامعه مسلمان 20
- آداب اسلامی 21
- آداب اسلامی 21
- پیامد های عمل نکردن به آداب اسلامی 22
- سنتِ حجامت 22
- سنت های دیگر 23
- سنّت ازدواج 23
- لطف پروردگار به انسان از طریق وضع قانون 24
- سپاس گزاری نکردن مردم از خالق 25
- پی نوشتها 25
- تشویق و تنبیه, ضامن إجرا 26
- تشویق و تنبیه, ضامن إجرا 26
- أهم و مهم 26
- در سرزمین دشمن 27
- إکراه 27
- ناچار ساختن 27
- اضطرار 27
- ندانستن تکلیف 27
- زندان و جریمه 28
- افراط و تفریط 28
- شرط های دیگر 28
- دگرگونی در احوال مسلمانان 29
- دگرگونی در احوال مسلمانان 29
- پی نوشتها 29
کسی که به وظیفه شرعی خود آگاه نیست بر او نیز حدّ جاری نمی شود, زیرا در اسلام حدّ بر کسی است که حرام را با علم به حرام بودن آن مرتکب می شود, و یا می داند که نباید این کار را انجام دهد . بنابراین, چنانچه از روی نادانی خمر بنوشد یا نماز نخواند گناه یا کیفری بر او نیست, لذا در تاریخ می بینیم شخصی شراب نوشیده بود و ادعا کرد که آیه تحریم (خمر) را نشنیده و حرام بودن شراب خواری را نمی دانسته است؛ امیرمؤمنان دستور داد او را نزد قاریان قرآن ببرند و مسئله آن شخص را از آنان جویا شوند, پس چون قاریان گفتند که او این آیه را نشنیده, حضرت دستور داد حد بَر وی جاری
نشود
شرط های دیگر
برای اجرای قوانین جزائی اسلام شروط دیگری هم در نظر گرفته شده است که در هنگام اجرا باید مدِّ نظر باشد, و برخی علما برای اجرای پاره ای از آن احکام, بیش از چهل شرط را لازم دانسته اند, و روشن است که فراهم بودن همه آن شرایط, اِجرای حدود را به کاری شبیه محال تبدیل می کند, لذا به همین جهت مواردِ اجرای قوانین جزائی در صدر اسلام و بلکه در طول قرن های متمادی نیز از تعداد انگشتان دست فراتر نرفته است
زندان و جریمه
اسلام به غیر از قوانین جزائی, زندان را نیز در نظر گرفته است, امّا بسیار محدود و دقیق و حساب شده است, برای زندانی, در زندان هیچ گونه شکنجه روحی و جسمی جایز نیست, و باید به دور از هر گونه فساد و انحراف باشد, بلکه در قوانین اسلامی, زندانی که باعث تربیت زندانی و تهذیب نفس و اصلاح اخلاق وی, و تعدیل کننده روش و رفتار او می گردد, وضع شده است .
جریمه نیز از جمله قوانین جزائی اسلام است که آن نیز بسیار محدود, و موجب تربیتِ فرد و تهذیب اخلاق وی را در پی داشته باشد . نه این که نسبت به وی اجحاف کنند و ستم نمایند به گونه ای که جلو هر نوع فعالیت فرد را گرفته, او را فقیر و تهیدست گرداند تا نسبت به همه چیز متنفّر و بیزار و ناخشنود گردد . به غیر از زندان و جریمه, قانون دیگری نیز در مجموعه قوانین جزائی اسلام است که نه در محدوده قصاص و نه در دایره حدّ می گنجد , و آن تعزیر و تأدیب, است, امّا این حکم در چارچوب
عقل و عطوفت اسلامی اجرا می شود . و همه این ها برای حفظ حقوق فرد و جامعه و سالم ماندن جامعه از پرده دری است, از این گذشته برخی فقهای معاصر فتوا داده اند : زندانی در اسلام از سیزده دسته تجاوز نمی کند آن هم با شرایطی که باید فراهم شود
افراط و تفریط
قوانین جزائی اسلام به دور از هرگونه اِفراط و تفریط است؛ هم چنان که در زمان رسول خدا و امیرمؤمنان علی که حاکمان اسلامی بودند و اِجرای قوانین به عهده آنان بود؛ به این اصل عمل می کردند . امام حسن مجتبی که زمان کوتاهی متصدی اجرای احکامِ الاهی بودند, به دور از هرگونه اِفراط و تفریط عمل می کردند . امّا سایر امامان حکومت ظاهری نداشتند که اجرای احکام بدست آنان باشد, بلکه, چیزی که از ایشان به ما رسیده است روایات و احادیثی است که فقیهان در کتاب های فقهی خود ثبت کرده اند و آن احادیث و روایات بیانگر سیره این بزرگواران و جدشان رسول خدا و امیرمؤمنان است .