شیعه پاسخ می گوید صفحه 115

بنابراین می توان میان روایات مسح و غسل (شستن پاها) چنین جمع کرد که رسول خدا(صلی الله علیه وآله) وظیفه مسح را در وضو انجام می داده ، و بعد برای نظافت پاها ، گاهی پاها را می شسته است ، بی آن که جزء وظیفه وضو باشد ، بعضی از راویان که ناظر این صحنه بوده اند چنین پنداشته اند که شستن پاها جزء وظیفه وضوست .

اتّفاقاً در میان شیعیان نیز بسیاری چنین کاری را می کنند و بعد از آن که وظیفه وضو یعنی «مسح» را انجام دادند ، پاهای خود را به طور کامل برای نظافت می شویند .

این کار در آن محیط که به خاطر گرمی هوا از نعلین استفاده می شد نه از کفش های پوشیده ، لازم تر به نظر می رسید ، زیرا نعلین پاها را به طور کامل از آلودگی حفظ نمی کند .

به هر حال وظیفه واجب یعنی مسح ، امری جدا از شستشوی متعارف پاها بوده است .

این احتمال نیز وجود دارد ، که اجتهاد در مقابل نص ، جمعی از فقیهان را به فتوای به غسل و شستن پاها وادار کرده ، چون فکر کرده اند آلودگی پاها تنها با شستن از بین می رود ، سپس ظاهر آیه سوره مائده را که دستور به مسح

می دهد رها ساخته اند ، همان گونه که در کلمات بعضی از دانشمندان اهل سنّت در بحث های سابق گذشت که می گفتند بهتر آن است که پاها را به خاطر آلودگی که دارند بشوییم و مسح کافی نیست .

شریعت سهل و آسان

به یقین اسلام یک دین جهانی و برای تمام مناطق روی زمین در تمام اعصار و قرون است و در عین حال شریعت سمحه و سهله و کاملا آسان می باشد ، فکر کنید پنج بار شستن پاها در شبانه روز در نقاط مختلف دنیا چه مشکلات مهمّی ایجاد می کند و گروهی را به سبب این سخت گیری ، از وضو و نماز بیزار می سازد .

و این است نتیجه اجتهاد در برابر نص و رها ساختن روایات مسح .

این احتمال نیز منتفی نیست که قسمتی از روایات غسل (البتّه نه همه آنها) در عصر بنی امیّه که بازار جعل احادیث رونق گرفت و معاویه مبالغ کلانی برای بعضی جاعلان حدیث قرار داد ، جعل شده باشد ، زیرا همه می دانستند که علی(علیه السلام) طرفدار مسح پاهاست و معاویه اصرار داشت در همه چیز بر خلاف آن حضرت عمل کند .