شیعه پاسخ می گوید صفحه 148

شگفت آور این که بعضی از آنها حیات برزخی پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله) را انکار کرده و وفات او را در سر حدّ وفات کفّار دانسته اند . قرآن برای شهدا حیات جاویدان ذکر کرده : (بَلْ أَحْیَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ)(3) آیا مقام پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) از مقام شهدا کمتر است ، وانگهی همه شما در نماز به او سلام می فرستید ، اگر بعد از وفات توسّلِ توسّل جویان را درک نمی کند ، سلام شما بی معناست (پناه بر خدا از تعصّب کور و کر که انسان را به چه وادی ها می کشد) . خوشبختانه بعضی از آنها حیات برزخی آن حضرت را قبول دارند ، که بر طبق آن باید اشکال خود را پس بگیرند .

1 . سوره نمل ، آیه 80 .
2 . سوره مزمّل ، آیه 20 .
3 . سوره آل عمران ، آیه 169 .

2 غالیان و افراطیان

ما در میان دو گروه افراطی و تفریطی قرار داریم . از یک سو کسانی

که در مسأله توسّل مقصّرند ، اشکال تراشی می کنند و توسّلی را که قرآن و روایات اجازه داده مجاز نمی شمرند و گمان می کنند این باعث کمال توحید آنان است ، در حالی که در خطا و اشتباهند . توسّل به اولیاء الله به خاطر اطاعت ، عبادات ، اعمال و قربشان در درگاه خدا ، تأکیدی است بر مسأله توحید و همه چیز را از خدا خواستن .

گروه دوّم گروه افراطی هستند ، آنهایی که به وسیله توسّل راه غلوّ را پیش می گیرند . خطر این غلاه از خطر گروه اوّل کمتر نیست . تعبیراتی می کنند که با توحید افعالی سازگار نیست ، یا تعبیراتی دارند که با توحید در عبادت نمی سازد . در حالی که «لا مؤثّر فی الوجود إلاّ الله» مؤثّر واقعی در جهان هستی خداست و هر که هر چه دارد از اوست . بنابراین ما همان گونه که باید با منکران توسّل صحیح مبارزه کنیم یا آنها را ارشاد نماییم و از خطاها باز داریم ، گروه غلات و افراطی گران را نیز باید ارشاد کرده و به راه صحیح بازگردانیم .

در واقع می توان گفت یکی از عوامل پیدایش منکران توسّل افراط و غلوّ بعضی از طرفداران توسّل است . وقتی اینها راه افراط را پیش گرفتند ، طبیعی است گروهی تفریطی در مقابل آنها پیدا می شوند ، این قانونی است در همه مسائل اعتقادی ، اجتماعی و سیاسی که این دو دسته انحرافی لازم و ملزوم یکدیگر بوده و خواهند بود و هر دو راه خطا را می پیمایند .

3 توسّل به تنهایی کافی نیست