ایضاح الکفایه: درسهای متن کفایه الاصول حضرت آیه الله فاضل لنکرانی جلد 2 صفحه 112

2- اسقاط القضاء:

بعضی دیگر گفته اند معنای «اجزا» این است که: قضا را از عهده انسان، ساقط می کند و تکرار عمل در خارج از وقت لازم نیست.

نظر مصنّف رحمه اللّه: معنای کلمه اجزا از نظر لغت، عبارت از «کفایت» می باشد، فلان عمل، مجزی هست یعنی کافی است، در اوّل رساله های علمیّه هم نوشته شده عمل به این رساله، مجزی می باشد یعنی عمل به آن کفایت می کند منتها باید دید «ما یکفی عنه» آن چیست؟

«ما یکفی عنه» به اعتبار موارد و مصادیق، مختلف است.

اگر شما درباره صلات مع الوضوء- مأمور به به امر واقعی اوّلی- بحث نموده و گفتید صلات مع الوضوء، کافی است، معنایش این است که لازم نیست آن نماز، ثانیا تکرار شود و آن تکلیف، ثانیا گریبان گیر شما نیست پس معنای کفایت صلات مع الوضوء، این است که: «الصّلاه مع الوضوء کاف عن التّعبّد به ثانیا.»

امّا اگر گفتید صلات مع التیمّم- مأمور به به امر اضطراری(1)- کافی است معنای کفایتش این نیست که: کافی از اتیان مجدّد نماز مع التیمّم است بلکه معنایش این است که:

صلات مع التیمّم، کافی از اتیان صلات مع الوضوء در خارج از وقت است- حتّی اگر خارج از وقت، واجد الماء گشتید لزومی ندارد نماز مع الوضوء قضا و تکرار شود.

نتیجه: معنای کفایت به اعتبار موارد و مصادیق، مختلف است اگر گفتیم صلات مع الوضوء، کافی است، کفایتش به معنای اسقاط تعبّد ثانی است و چنانچه بگوئیم صلات مع التیمّم کافی است کفایتش به این معنا است که لزوم ندارد حتّی وقتی واجد الماء شدید- در خارج وقت- آن را قضا نمائید. پس اصل لغت اجزا در تمام موارد به معنای کفایت است منتها «ما یکفی عنه» در موارد مختلف، تفاوت می کند.

1- و همچنین در مأمور به به امر ظاهری.