ایضاح الکفایه: درسهای متن کفایه الاصول حضرت آیه الله فاضل لنکرانی جلد 3 صفحه 58

ثالثتها: أنّه لا یوجب تعدّد الوجه و العنوان تعدّد المعنون، و لا تنثلم به وحدته(1)، فانّ المفاهیم المتعدّده و العناوین الکثیره ربما تنطبق علی الواحد، و تصدق علی الفارد الّذی لا کثره فیه من جهه، بل بسیط من جمیع الجهات لیس فیه حیث غیر حیث و جهه مغایره لجهه(2) أصلا کالواجب تبارک و تعالی، فهو علی بساطته و وحدته و أحدیّته(3) تصدق علیه مفاهیم الصّفات الجلالیّه و الجمالیّه له الاسماء الحسنی و الامثال العلیا، لکنّها بأجمعها حاکیه عن ذلک الواحد الفرد الاحد.

عباراتنا شتی و حسنک واحدو کلّ الی ذاک الجمال یشیر(4) [1].

3- تعدّد عنوان، باعث تعدّد معنون نمی شود

[1]- سؤال: اگر یک واقعیّت خارجی- مانند زید- داشتیم که دارای دو یا چند عنوان- مانند عالم، ضاحک و جسم- بود آیا این امر سبب می شود که دو یا چند واقعیّت

1- ای وحده المعنون سواء کانت الوجوه و العناوین تقییدیه او تعلیلیه خلافا للمشهور من ان الحیثیات التعلیلیه غیر موجبه لتکثر المحیث بخلاف الحیثیات التقییدیه فانه موجبه للتکثر عندهم قطعا ... ر. ک: شرح کفایه الاصول مرحوم حاج شیخ عبد الحسین رشتی 1/ 221.

2- [ یعنی المغایره من حیث الوجود و الا فلا اشکال فی تغایر کل جهه لاخری مفهوما، فان مفهوم العلم غیر مفهوم القدره و هکذا.

3- الظاهر ان المراد بهذه الالفاظ الثلاثه هنا واحد و هو نفی الترکیب و ان کان المتبادر فی بادئ النظر من الوحده هو نفی الشریک عنه تعالی شأنه لکن المناسب للمقام لما کان نفی الترکیب حتی لا یتوهم کون صدق کل عنوان باعتبار جزء من الاجزاء هو اراده البساطه من الوحده] ر. ک: منتهی الدرایه 3/ 87.

4- و العمده فی هذه المسأله هو اتقان هذه المقدمه و قد أتقنّاها حق الاتقان فی الثمرات و بینا ان الحیثیات التقییدیه ما لم تکن مستنده الی حیثیات تعلیلیه مستقله متکثره لا توجب تعدد المحیث و هذا هو السر فی عدم تعدد الذات الاحدیه تبارک و تعالی مع اجتماع حیثیات تقییدیه کثیره فیه تبارک و تعالی و لا فرق فی هذه الجهه بینه تعالی و بین غیره. ر. ک: شرح کفایه الاصول مرحوم حاج شیخ عبد الحسین رشتی 1/ 222.