- اشاره 1
- مقصد دوّم «نواهی» 1
- اشاره 1
- متعلّق نهی «ترک» است یا «کفّ» 2
- آیا صیغه نهی دالّ بر دوام و تکرار هست؟ 5
- «اجتماع امر و نهی» 8
- 1- مقصود از کلمه «واحد» چیست؟ 8
- اشاره 8
- اشاره 11
- 2- فرق بین مسأله «اجتماع امر و نهی» با «نهی در عبادت» 11
- نقد و بررسی کلام صاحب فصول رحمه اللّه 14
- 3- مسأله اجتماع امر و نهی از مسائل علم اصول است 17
- 4- آیا مسأله اجتماع امر و نهی، عقلی است یا لفظی؟ 20
- 5- آیا بحث اجتماع امر و نهی، شامل تمام اقسام ایجاب و تحریم می شود؟ 24
- 6- آیا در اجتماع امر و نهی، وجود مندوحه معتبر است؟ 27
- 7- بحث اجتماع امر و نهی، ارتباطی به مسأله تعلّق احکام به طبایع ندارد 30
- 8- اعتبار مناط امر و نهی در ماده اجتماع 34
- 9- مناط امر و نهی در مادّه اجتماع چگونه احراز می شود؟ 37
- اشاره 42
- 1- ثمره بحث، بنا بر قول به جواز: 42
- 10- ثمره بحث اجتماع امر و نهی 42
- 2- ثمره بحث بنا بر قول به امتناع: 43
- اشاره 50
- فرق باب تعارض با بحث اجتماع امر و نهی 50
- 1- تضادّ احکام خمسه 53
- 2- متعلّق تکالیف چیست؟ 55
- 3- تعدّد عنوان، باعث تعدّد معنون نمی شود 58
- 4- دفع دو توهّم 59
- اشاره 64
- تقریر دلیل امتناع 64
- اشاره 65
- اشاره 65
- دلیل اوّل قائلین به جواز اجتماع 65
- ادلّه مجوّزین 65
- ردّ دلیل اوّل مجوزین 68
- دلیل دوّم قائلین به جواز اجتماع 68
- اشاره 68
- ردّ دلیل دوّم مجوّزین 70
- اشاره 71
- دلیل سوّم قائلین به جواز اجتماع 71
- ردّ دلیل سوم مجوّزین 73
- اشاره 76
- عبادات مکروهه بر سه قسم است 77
- احکام عبادات مکروهه 78
- «حکم قسم اوّل» 78
- حکم قسم دوّم از عبادات مکروهه و تطبیق آن با قواعد 85
- حکم قسم سوّم از عبادات مکروهه و تطبیق آن با قواعد 90
- دلیل چهارم قائلین به جواز اجتماع 100
- اشاره 100
- ردّ دلیل چهارم مجوّزین 101
- اشاره 105
- تنبیهات مسئله اجتماع امر و نهی 105
- تنبیه اوّل: ملاک اضطرار رافع حرمت چیست؟ 105
- حکم اضطرار به سوء اختیار 108
- مختار و دلیل مصنّف 110
- نقد و بررسی کلام شیخ اعظم 115
- نقد و بررسی سائر اقوال در مسئله 128
- ثمره مسأله خروج از دار غصبی 137
- اشاره 142
- تنبیه دوّم 142
- اشاره 149
- 1- اقوائیّت دلالت نهی، نسبت به امر 149
- وجوه ترجیح نهی بر امر 149
- 2- اولویّت دفع مفسده از جلب منفعت 155
- 3- استقرا 162
- [تنبیه سوم:] الحاق تعدّد اضافات به تعدّد جهات 171
- اشاره 171
- اشاره 173
- آیا نهی در شی ء، مقتضی فساد آن شی ء هست یا نه 173
- 1- فرق بین بحث فعلی با بحث اجتماع امر و نهی چیست؟ 173
- 2- بحث فعلی از مباحث الفاظ هست 175
- 3- ملاک بحث، شامل نهی «تنزیهی» هم می شود 177
- 4- معنای عبادت 182
- 5- مقصود از «شی ء» در عنوان بحث چیست؟ 186
- 6- معنای «صحّت» و «فساد» 187
- 7- تأسیس اصل 200
- 8- اقسام تعلّق نهی به عبادت 202
- اشاره 211
- اقسام تعلّق نهی به معامله 211
- 1- نهی در عبادت، مقتضی فساد است 212
- 2- آیا نهی در معامله، مقتضی فساد است؟ 220
- آیا نهی بر صحّت متعلّق خود دلالت می کند؟ 227
- مقصد سوّم «مفاهیم» 234
- اشاره 234
- تعریف مفهوم: 234
- اشاره 240
- مفهوم شرط 240
- الف: تبادر 245
- ادلّه قائلین به ثبوت مفهوم شرط 245
- ب: انصراف 246
- ج: تمسّک به مقدّمات حکمت 248
- ادلّه منکرین مفهوم شرط 258
- اشاره 258
- وجه اوّل: 259
- وجه دوّم: 262
- وجه سوّم: 263
- 1- ضابطه اخذ و اثبات مفهوم 264
- اشاره 264
- بیان چند امر 264
- نقد و بررسی کلام شیخ اعظم 272
- 2- تعدّد شرط و وحدت جزا 279
- اشاره 287
- 3- تداخل یا عدم تداخل مسبّبات 287
- اقوال در بحث تداخل 289
- تحقیق و مختار مصنّف در بحث تداخل 290
- نقد و بررسی کلام فخر المحقّقین رحمه اللّه 303
- نقد و بررسی تفصیل علّامه حلّی رحمه اللّه 307
- تعیین محلّ نزاع در بحث تداخل 309
- مفهوم وصف 311
- اشاره 311
- تعیین محلّ نزاع در مفهوم وصف 320
- اشاره 325
- مفهوم غایت 325
- آیا غایت، داخل در مغیا هست 328
- مفهوم استثنا 330
- اشاره 330
- حکم مستثنی، منطوقی هست یا مفهومی؟ 335
- سائر ادوات دالّ بر حصر 337
- مفهوم لقب 346
- مفهوم عدد 347
- مقصد چهارم «عامّ و خاص» 349
- اشاره 349
- [تعریف عام] 350
- اقسام عام 353
- 2- عامّ مجموعی: 353
- اشاره 353
- 1- عامّ استغراقی: 353
- 3- عامّ بدلی: 354
- آیا اسماء عدد از افراد عام است؟ 357
- آیا «عموم»، دارای لفظ خاصّی هست؟ 358
- الفاظ دالّ بر عموم 362
- اشاره 369
- آیا عامّ مخصّص، نسبت به «باقی» حجّیّت دارد؟ 369
- نقد و بررسی فرمایش شیخ اعظم در «تقریرات» 381
- [شبهه مفهومیه] 385
- آیا اجمال مخصّص به عام سرایت می کند یا نه؟ «مخصّص مجمل» 385
- «شبهه مصداقیّه» 392
- احراز مشتبه به وسیله اصل موضوعی 410
- آیا در غیر از مورد تخصیص می توان به عام تمسّک نمود؟ 418
- اصالت العموم در چه موردی حجّت است؟ 429
- آیا قبل از فحص از مخصّص می توان به «عام» عمل کرد؟ 432
- تفاوت «فحص» در محلّ بحث با «فحص» در باب اصول عملیّه 438
- آیا خطابات شفاهیّه، شامل غائبین و معدومین می شود یا نه؟ 440
- اشاره 440
- [تبیین محل نزاع] 441
- «ثمره اوّل» 458
- ثمره خطابات مشافهیّه و مناقشه در آن 458
- ثمره دوّم 460
- تعقّب عام به ضمیر 470
- تخصیص عام به مفهوم مخالف 479
- استثنای عقیب جمل متعدّد 485
- اشاره 493
- تخصیص عامّ کتابی به خبر واحد معتبر 493
- ردّ دلیل اوّل: 495
- ادلّه مانعین و ردّ آن 495
- اشاره 495
- دلیل اوّل: 495
- الف: جواب نقضی: 495
- اشاره 495
- ب: جواب حلّی: 496
- دلیل دوّم: 497
- جواب دلیل دوّم: 497
- ردّ دلیل سوّم: 498
- دلیل سوّم: 498
- دلیل چهارم: 501
- ردّ دلیل چهارم: 501
- تعارض عام و خاص 502
- اشاره 502
- «نسخ» 510
- «بداء» 516
- ثمره بین نسخ و تخصیص 521
- تعریف مطلق: 523
- مقصد پنجم «مطلق و مقیّد»، «مجمل و مبیّن» 523
- اشاره 523
- اشاره 525
- مصادیق کلمه «مطلق» 525
- 1- اسم جنس 525
- اشاره 525
- موضوع له اسم جنس 526
- 2- علم جنس 529
- 3- مفرد معرف به لام 532
- 4- نکره 539
- اشاره 546
- مقدّمات حکمت 546
- تأسیس اصل 553
- اقسام انصراف 555
- آیا اگر مطلق، دارای جهات متعدّد باشد، می توان به آن تمسّک نمود؟ 561
- اشاره 563
- حمل مطلق بر مقیّد 563
- حمل مطلق بر مقیّد، مختصّ احکام تکلیفی نیست 574
- نتیجه مقدّمات حکمت، مختلف است 575
- تعریف مبیّن: 580
- تعریف مجمل: 580
- اشاره 580
- مجمل و مبیّن 580
- فهرستها 585
- اشاره 585
- الفهرس الموضوعی 586
- فهرست موضوعی کتاب 592
و أمّا تفصیلا، فقد أجیب عنه بوجوه یوجب ذکرها بما فیها من النّقض و الابرام طول الکلام بما لا یسعه المقام، فالاولی الاقتصار علی ما هو التّحقیق فی حسم مادّه الاشکال، فیقال و علی اللّه الاتّکال: انّ العبادات المکروهه علی ثلاثه أقسام: أحدها: ما تعلّق به النّهی بعنوانه و ذاته، و لا بدل له کصوم یوم العاشوراء، و النّوافل المبتدئه فی بعض الاوقات.
ثانیها: ما تعلّق به النّهی کذلک، و یکون له البدل کالنّهی عن الصّلاه فی الحمام.
ثالثها: ما تعلّق النّهی به لا بذاته، بل بما هو مجامع معه(1) وجودا، أو ملازم له خارجا، کالصّلاه فی مواضع التّهمه بناء(2) علی کون النّهی عنها لاجل اتّحادها مع الکون فی مواضعها [1].
______________________________
وجود ندارد. و بدل برای آن تصوّر نمی شود لذا هم شما و هم ما باید برای آن، راه حل ارائه نمائیم.
پاسخ تفصیلی از دلیل سوّم مجوّزین
اشاره
[1]- نسبت به دلیل سوّم مجوّزین جواب هائی داده اند که بیان آن، موجب اطاله سخن می شود لذا بهتر است از ذکر آن خودداری شود و به بیان آنچه مورد نظر خود ما
1- [ ... و حاصله: ان النهی لم یتعلق بذات العباده بل تعلق بما یغایرها مفهوما و یتحد معها وجودا کالنهی عن الصلاه فی مواضع التهمه بناء علی تعلقه بالکون فیها و اتحاده مع الصلاه بناء علی ان الاکوان کالافعال داخله فی حقیقه الصلاه. و اما بناء علی خروجها عن حقیقتها فالنهی حینئذ متعلق بالکون الخارج عن حقیقتها الملازم لها خارجا فالصلاه فی مواضع التهمه یمکن أن تکون مثالا للنهی عما هو متحد مع الصلاه و منطبق علیها و یمکن أن تکون مثالا للنهی عما هو خارج عنها ملازم لها خارجا.
2- غرضه: ان مثالیه الصلاه فی مواضع التهمه للنهی عن الکون المتحد مع الصلاه مبنیه علی دخول الاکوان فی ماهیه الصلاه اذ علی فرض خروجها عن حقیقتها تندرج الصلاه فی مواضع التهمه فی النهی عما یلازم الصلاه خارجا لکون الاکوان حینئذ مقدمه لافعال الصلاه کما تقدم آنفا.] ر. ک: منتهی الدرایه 3/ 110.