امر به معروف و نهی از منکر: دو فریضه برتر در سیره معصومین علیهم السلام صفحه 18

معنای آیه (وَلایَعْصِیَنَّکَ فی مَعْرُوفٍ) (1)چیست؟ عمرو گفت: نه. امام باقر(علیه السّلام)فرمود: رسول خدا(صلّی الله علیه و آله ) در بستر مرگ به دخترش یادآور شد که چون من از دنیا رفتم، برایم صورت مخراش؛ موی پریشان نکن؛ فریاد بر میاور و برایم با صدای بلند عزداری مکن و فرمود: این همان معروفی است که در آیه (وَلایَعْصِیَنَّکَ فی مَعْرُوفٍ) (2)فرمود و رسول خدا(صلّی الله علیه و آله ) در بستر مرگ روی به خویشانش کرد و فرمود:

یا بنی هاشم، یا بنی عبدالمطّلب، لاتبغضوا علیّا ولا تخالفوا عن امره ولا تحسدوه وترغبوا عنه فتکفروا؛

ای فرزندان هاشم! ای فرزندان عبدالمطلب! با علی دشمنی نکنید و با فرمان او مخالفت نکنید که گمراه می شوید و بر او رشک نبرید و از او روی نگردانید که کافر خواهید شد. (3)

علی(ع) در آخرین روزها

آخرین ماه رمضان زندگی امیرمؤمنان(علیه السّلام) بود. ام کلثوم می گوید: دو گرده نان، کاسه ای شیر و اندکی نمک کوبیده در طبقی گذاشته، نزد پدرم؛ علی(علیه السّلام) بردم تا روزه بگشاید. علی(علیه السّلام) نماز گزارد؛ سپس به طرف سفره افطار آمد؛ نگاهی به آن کرد و بلند بلند گریست و فرمود:

دخترم! در یک طبق، دو غذا نزد پدرت می آوری؟ آیا می خواهی ایستادن من در محضر عدل الهی و در روز قیامت به طول انجامد؟ دخترکم! به راستی که حلال دنیا مورد حسابرسی قرار می گیرد و حرامش به عذاب الهی می انجامد.

دخترکم! دنیا، خانه فریب و جایگاه فرومایگی و پستی است. هر کس چیزی پیش فرستد، آن را [در آخرت] خواهد یافت.(4)

امام علی(علیه السّلام) آن شب را به دعا و مناجات سپری کرد و چون فجر دمید، آهنگ

1- ممتحنه،12.
2- بحارالانوار، ج 22 ، ص 496.
3- همان، ص 501.
4- همان، ج 42 ، ص 276.