کتابخانه بالقرآن

کاوشی در اصول عقاید صفحه 199

صفحه 199

خبر دادن پیامبر (ص) از تفرقۀ امت

با وجود هشدارهای بسیار در قرآن، پیامبر خدا (ص) از اختلاف و تفرقۀ امت خویش پس از رحلتشان خبر می دهد؛ همچون امت های گذشته که پس از پیامبران خود دچار تفرقه شدند. در این باره حضرت می فرماید:

قوم یهود، هفتاد و یک فرقه شدند، هفتاد فرقه در آتش و یک فرقۀ آنان اهل بهشتند. مسیحیان نیز هفتاد و دو فرقه شدند که جز یک فرقه، دیگران در آتشند. این امت، به زودی هفتاد و سه فرقه خواهند شد؛ هفتاد و دو فرقه در آتش و یک فرقه در بهشتند. . . . (1)

این مطلب با روایات فراوان و متواتر از آن حضرت (ص) مناسبت دارد که دربارۀ گرفتار شدن امت مسلمان، به آنچه دیگر امت ها دچار شدند، نقل شده است. در حدیث است که پیامبر (ص) فرمود: «وجب به وجب و ذراع به ذراع، سیره و سنن پیشینیان خود را دنبال خواهید کرد، تا آنکه اگر آنها به سوراخ سوسماری وارد شده باشند، شما نیز چنین خواهید کرد» . گفتند: «ای پیامبر خدا (ص) ، آیا منظور شما از گذشتگان، یهود و نصاراست؟» فرمودند: «پس که؟ !» (2)

در تفرقه و اختلاف امت های گذشته شکی نیست و به فراوانی در قرآن کریم از این مطلب یاد شده و اکنون نیز این حقیقت، در بعضی از این امت ها مشهود است.

1- مجمع الزوائد، ج6، ص٢٣٣، کتاب جنگ با طغیانگران، بخش مربوط به خوارج و کتاب فتنه ها، باب تفرقۀ امت ها و تبعیت از سنت های گذشتگان؛ تفسیر قرطبی، ج4، ص١6٠؛ تفسیر ابن کثیر، ج٢، ص٧٨؛ سنن دارمی، ج٢، ص٣١4؛ مصباح الزجاجه، ج4، ص١٧٩؛ مسند ابی یعلی، ج6، ص ٣4١؛ معجم کبیر، ج٨، ص٢٧٣؛ اعتقاد اهل السنه، ج١، ص١٠٣؛ السنه، ابن ابی عاصم، ج١، ص٣٢؛ الترغیب و الترهیب، ج١، ص44؛ حلیه الاولیاء، ج٣، ص٢٢٧ و مصادر فراوان دیگر.
2- صحیح بخاری، ج٣، ص١٢٧4 و ج6، ص٢66٩؛ سنن ابن ماجه، ج٢، ص١٣٢٢؛ مجمع الزوائد، ج٧، ص٢6١؛ المستدرک علی الصحیحین، ج١، ص٩٣؛ صحیح ابن حبان، ج١5، ص٩5؛ مسند احمد، ج٢، ص٣٢٧؛ مسند طیالسی، ج٢، ص٢٨٩ و. . . .