کاوشی در اصول عقاید صفحه 205

نخست : آثار و نشانه های آیین حق - هر فرقه و مذهبی که باشد - و اصول و عقاید نجات بخش آن، باید واضح، روشن و برخوردار از حجت ها و دلایل قاطع باشد تا دستخوش شبهات بنیان کن و اختلافات و دشمنی های انبوه نشود؛ بلکه به قول پیامبر (ص) ، شب آن مانند روزش، روشن و آفتابی باشد؛ تا آن که بیرون از این دایره قرار می گیرد و به هلاکت می رسد، از سر دشمنی و عناد با خدا و پیامبرش، یا سهل انگاری در یافتن آیینِ حق و تبعیت از آن، به چنین سرنوشتی دچار شود.

پایداری در مسیر حق جویی

نتیجه اینکه: مسلمانانِ با درایت و خردورز - علی رغم اختلاف مذهب و رویکرد - باید خطر اختلافات و درگیری های موجود بین خود را بشناسند؛ زیرا بی تردید در این بین، عده ای از ایشان، حق و حقیقت ناب و نورانی را رها کرده اند؛ حقیقتی که انحراف از آن، سبب هلاکت است، نه از آن رو که حق پوشیده مانده، بلکه به دلیل تسامح این گروه در شناخت آن، یا تعصب و لجاجت ورزیدن در برابر آن است؛ به گونه ای که سرانجام، تنها ثمرۀ حاصل از این تسامح و تعصب، خسران و عذاب دائم اخروی است.

پس بر ایشان لازم است که از این گمراهان و غافلان کناره بگیرند و خود، در پی حق و حقیقت آشکار، جهد و جدّ بسیار همراه با رویکردی اصول گرایانه و به دور از باورها و مسلّمات موروثی و تعصّبات و دشمنی های ویرانگر در پیش گیرند تا به کمک دلایل محکم و حجت های آشکار، دربارۀ حق که بر هیچ پژوهشگری پوشیده نیستند، به آن دست یابند. نیز مبادا در امر دین، به ادعاهای واهی و سخنان بی پایه و اجتهاداتِ خودساخته که هیچ اساس محکمی ندارند، بسنده کنند که در روز قیامت، نزد خدای متعال، عذری مقبول به شمار نمی روند.