کاوشی در اصول عقاید صفحه 207

که با وجود آشکار بودن حق، از دایرۀ آن بیرون رفته و آن را نادیده گرفته اند، مؤیدات و حوادث تثبیت کنندۀ حق را آگاهانه و از روی عمد نادیده انگارند و منکر شوند یا علیه آن، سخنان یاوه و دروغ بر زبان آورند.

آری، پس از شناخت مستدلانۀ حق، می توان به اخلاص و صداقت گروهی که به آن گرویده اند گمان نیک برد؛ به خصوص که حق همواره از سوی مخالفان و معاندان، تحت تعقیب و فشار بوده است. بی شک پای بندی آنان که حق راستین را شناخته اند، با وجود مشکلات و سختی های پیش روی شان، خود نشان از اخلاص ناب و اهتمام واقعی آنان به حقیقت و عظمت مقاصد و اهدافشان دارد و این امر حسن ظن به ایشان و یقین به صداقتشان را می طلبد. نهایت اینکه این مطلب به تنهایی و بدون بررسی دلایل آنها در اثبات حقانیتشان، کافی نخواهد بود.

لزوم روشن بودن ادلۀ امامت

سوم: از آنجا که مسئلۀ امامت از مهم ترین علل اختلاف و تفرقه میان امت اسلامی است، به گونه ای که هر گروهی، گروه مقابل خود را در گمراهی و تباهی می بیند، باید استدلال بر این امر، چه برای اثبات و چه برای نفی آن، از استحکام و قاطعیت کافی برخوردار باشد، آن سان که حقانیت امر یا عدم آن را به وضوح نشان دهد تا اختلاف در آن، اختلافی پس از قیام بینه و ادله آشکار باشد و خروج از آن سبب خسران و هلاکت ابدی.

این سخن با آنچه به فراوانی از پیامبر (ص) روایت شده، تناسب بسیار دارد آنجا که می فرماید: «هر که بمیرد و امام زمان خود را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است» . (1)

نیز می فرماید: «هر که بدون امام بمیرد، به مرگ جاهلیت مرده است» . (2)