کاوشی در اصول عقاید صفحه 37

لزوم تحقیق در درستی دلیل

بجاست، بلکه واجب است انسان، ادله را با دقت بررسی کند و صلاحیت آنها را برای استدلال و اثبات مدعا، طبق ضوابط عقلی و نقلی، با دقت و وسواس، ارزیابی نماید و البته، در این کار شتاب نکند و با بصیرت تمام کارش را به انجام رساند تا نزد پروردگارش معذور باشد. علاوه بر آن، شایسته است در صورت امکان، بیش از آنچه گفتیم، تحقیق و بررسی کند تا حقیقت روشن تر گردد و بصیرت افزون تری حاصل شود؛ زیرا هرگاه ادلۀ شخص بر آنچه می داند و بدانچه باور دارد قوی تر باشد، پای بندی او به آنها بیشتر خواهد بود.

این امر در تحقیق از دین حق، لزوم و سزاواری بیشتری می طلبد؛ زیرا انسان همواره با شبهاتی روبه روست که از سوی شیطان القا می شود و گمراهان بدان دامن می زنند و در دینداری خود، به فتنه ها و آزمون های سختی دچار می شود. حال اگر دلیل های دینی انسان مؤمن، پرشمار و قدرتمند باشد و بصیرت دینی اش نیز افزون، بدون شک دینش از دستبرد انحراف، گمراهی، ارتداد و انحراف از صراط مستقیم مصون خواهد بود.

گاه نیز آزمون ها و بلاها، اسباب قوت در دین می شود؛ زیرا انسان مؤمن به این ابتلائات وعده داده شده است. پس هرگاه بلایی به او رو می کند، درمی یابد خدایی که دین را برنامۀ زندگی او قرار داده، در وعده هایش صادق است و دروغ نمی گوید.

اما کسی که در ایمانش سستی کند و در دینش بصیرت کافی و لازم نداشته باشد، نمی تواند در مقابل بلاها و مصیبت ها تاب آورد. بلکه قامت خم می کند و نابود می شود.

خدای متعال در کلامی نورانی چنین می فرماید:

وَ لَمَّا رَأَ الْمُؤْمِنُونَ الْأَحْزابَ قالُوا هذا ما وَعَدَنَا اللهُ وَ رَسُولُهُ وَ صَدَقَ اللهُ وَ رَسُولُهُ وَ ما زادَهُمْ إِلَّا إِیماناً وَ تَسْلِیماً (احزاب: ٢٢)

مؤمنان با دیدن لشکر احزاب گفتند: این همان است که خدا و رسولش به ما