بررسی گسترده ی فقهی: معونه الظالمین، الولایه من قِبَل الجائر و جوائز السلطان صفحه 232

اطراف شبهه ی محصوره خارج از ابتلاء باشد ملحق به غیر محصوره و در نتیجه ملحق به صورت اوّل کردند، درست نیست.

مبنای مختار: عدم تنجّز علم اجمالی در صورت خروج بعض اطراف از محلّ ابتلاء

ما در اصول، مبنای شیخ را در اشتراط تنجّز علم اجمالی به مورد ابتلاء بودن تمام اطراف پذیرفتیم و قائل شدیم در صورتی که بعض اطراف علم اجمالی خارج از ابتلاء باشد، مانعی از تمسّک به اصل در اطراف مورد ابتلاء نیست؛ زیرا تنها دلیل عدم جریان اصول نافی تکلیف در تمام اطراف علم اجمالی، استهجان عقلائی آن است؛ یعنی چون تمسک به اصول در تمام اطراف علم اجمالی عقلاءاً مستهجن است، در همه ی اطراف جاری نخواهد بود و در بعضی دون بعضی دیگر نیز چون ترجیح بلا مرجّح است جاری نمی شود، امّا اگر بعض اطراف از محلّ ابتلاء خارج باشد، مانعی از جریان اصل در اطراف مورد ابتلاء وجود ندارد؛