سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 3 صفحه 584

درس دویست و پنجاه و هفتم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

بیان مرحوم حائری(ره) در تداخل اسباب

مرحوم محقق حائری(قدس سرّه) در مقدمۀ دومشان بیان کردند که علل تشریعیه همانند علل تکوینیه است، و آن خصوصیات و آثار و جهاتی که در علل تکوینیه وجود دارد، در علل شریعیه هم وجود دارد، و مسائلی را بر این معنا مترتّب کردند. یکی: مسألۀ عدم تداخل اسباب بود که هر سبب شرعی، یک مسبب خاص لازم دارد، همان طوری که هر سبب تکوینی، یک مسبب خاص دارد، و معنا ندارد که دو علّت مستقل و دو سبب مستقل، بر معلول واحد، اجتماع کنند. لذا هر جنابتی که القاعده مستقلا، سببیّت برای وجوب غسل دارد، و اگر دلیلی بر خلاف قائم بشود، علی خلاف القاعده، قائم شده است و الاّ قاعده اقتضای عدم تداخل می کند.

دلالت امر بر مره و تکرار، فور و تراخی

مطلب دیگری که بر این مطلب، متفرّع می کنند، دو بحث است که در باب اوامر مطرح است: یک بحث این است که آیا امر دلالت بر مرّه می کند یا دلالت بر تکرار می کند یا بر هیچ کدام دلالت ندارد و