- نظر امام(ره) در تقدم و تأخر اجزاء زمان و متضایف بودن معنای تقابل 2
- اشاره 2
- تضاد در مرحلۀ وجود 3
- تفکیک در زمانیات 4
- عدم فرق بین شرائط وضع و شرائط تکلیف 5
- پرسش: 8
- اشاره 9
- تحریر محل بحث در کلام محقق نائینی(ره) 9
- عدم لزوم تقارن زمانی در علل غائیه 11
- خروج عناوین تقدّم، تأخّر و امثال آن از محل نزاع 12
- خروج علل عقلیه از محل بحث 13
- پرسش: 14
- تبیین محل نزاع در کلام محقق نائینی(ره) 15
- اشاره 15
- تعریف قضایای خارجیه 16
- فرق بین قضیه حقیقیه و خارجیه 17
- حقیقیه بودن قضایای شرعی 18
- اشاره 22
- بررسی کلام نائینی(ره) در مقایسۀ بین شرایط و اجزاء 22
- جواب به محقق نائینی(ره) از برگشت حقیقت شرطیت به اضافه 24
- جواب به خروج اضافات و اعتبارات از محل بحث 25
- برگشت قضیۀ شرطیه به قضیۀ حملیه 26
- پذیرش اشکال از طرف محقق نائینی(ره) 27
- پرسش: 29
- اشاره 30
- مراحل تقسیمات مقدمه 30
- خروج مقدمۀ تکلیف و شرایط تکلیف از محل نزاع 31
- تعیین محل نزاع در کلام محقق نائینی(ره) 32
- تقابل بین اطلاق و اشتراط 35
- پرسش: 37
- اشاره 38
- تعریف واجب مطلق و مشروط 38
- تعریف واجب مطلق و مشروط از نظر صاحب فصول(ره) 40
- اختلاف شیخ انصاری(ره) و مشهور در تعریف واجب مطلق و مشروط 41
- نتیجۀ اختلاف شیخ(ره) و مشهور در واجب مطلق و مشروط 42
- پرسش: 43
- رجوع شرط به هیئت و یا ماده 44
- اشاره 44
- اختلاف از نظر مقام ثبوت و اثبات 45
- اراده مباشری و تسبیبی 46
- ارادۀ مطلق 47
- عدم دخالت قیود در اراده 48
- پرسش: 51
- اقسام قیود بحسب مقام ثبوت 52
- اشاره 52
- کلام محقق عراقی(ره) دربارۀ قیود و شرائط در شریعت 53
- اهمیت وقت نسبت به شرائط دیگر 54
- شرائط فعلیت مصلحت 55
- فرق بین وقت و سایر شرایط 56
- پرسش: 57
- اشاره 58
- ضابطۀ محقق عراقی(ره) در تمییز شرائط وجوب از واجب 58
- اشکال امام(ره) به محقق عراقی(ره) در ضابطۀ وجوب و واجب 59
- فرق بین استطاعت قهری و لازمه التحصیل 60
- اشکال به ضابطه بودن وجود مصلحت برای وجوب 60
- اشکال ضابطه محقق عراقی در رابطه با شرائط واجب 61
- رجوع قیود به هیئت و ماده از نظر مقام اثبات 62
- محل نزاع مشهور با شیخ در جملات شرطیه 63
- پرسش: 64
- راههای طرح قرینۀ عقلیه در جملات شرطیه 65
- اشاره 65
- حقیقت بعث 66
- لازمۀ رجوع قید به هیئت 67
- تقیید معنای حرفی 69
- پرسش: 71
- اشاره 72
- نقش قیود جملات در ارتباط به عالم لفظ و لحاظ 72
- نظر مشهور درباره حقیقت انشاء 73
- راه حل اشکال طبق مبنای مشهور 74
- پرسش: 77
- اشاره 78
- بررسی جزئیت معنای هیئت و معنای حرفی 78
- نظر مرحوم آخوند(ره) در باب معانی حروف 79
- بررسی عدم قابلیت تقیید جزئی 80
- اقسام و کیفیت تقیید جزئی 81
- قابلیت تقیید جزئی 82
- لازمۀ اطلاق جزئی 84
- پرسش: 85
- اشاره 86
- بررسی قول بعث مطلق و جواب آن 86
- نظر شیخ در واجب مشروط 88
- بررسی نظر مرحوم عراقی در واجب مشروط 89
- مراد از تکلیف و وجوب و احتمالات در آن 90
- ارتباط تکلیف و اراده 91
- پرسش: 92
- حقیقت بعث و تحریک 93
- اشاره 93
- بررسی تحقق اراده قبل از بعث تعلیقی 94
- تفکیک بین بعث و تحریک و حکم و تکلیف 96
- عدم نقش اراده کامنه در نفس در نزد عقلا 97
- اتحاد بین ایجاب و وجوب 98
- پرسش: 99
- اشاره 100
- در معنای حقیقت حکم 100
- نظر شیخ انصاری(ره) در رجوع قید به ماده 102
- نظر محقق عراقی(ره) در رجوع قید به هیئت 103
- نظریۀ استاد در معنای حکم 103
- مبنای مشهور در مقابل شیخ اعظم و محقق عراقی 104
- نتیجۀ مسأله بنابر مبنای مشهور 105
- پرسش: 106
- اشاره 107
- اشکال بر مبنای مشهور در مقدمه مشروط 107
- تعبیر ترشح در عبارات مرحوم آخوند(ره) 108
- معنای ترشح وجوب مقدمه از ذی المقدمه 109
- حقیقت ملازمه: بیان کاشفیت 111
- وجود یا عدم سریان از ذی المقدمه به مقدمه 112
- پرسش: 115
- کلام صاحب فصول(ره) در تقسیم واجب به منجّز و معلّق 116
- اشاره 116
- تعریف واجب معلق 117
- تفاوت واجب معلق و منجز 119
- تفاوت تقسیم مرحوم شیخ و صاحب فصول«ره» 120
- تفاوت واجب معلق و منجز بر مبنای شیخ و صاحب فصول 120
- راه سوم بر انکار تقسیم صاحب فصول از واجب 121
- پرسش: 123
- داعی صاحب فصول(ره) بر تقسیم واجب 124
- اشاره 124
- عدم ترتب فایده بر تقسیم صاحب فصول(ره) 124
- نقطۀ مشترک میان اشکالات بر تقسیم صاحب فصول(ره) 128
- عدم استحالۀ واجب معلق 128
- اشاره 132
- بیان مرحوم محقق اصفهانی(ره) در تعلق ارادۀ تکوینی بر امر استقبالی 132
- عدم تأخر ذاتی معلول 135
- نحوۀ سببیت اراده 136
- بیان صاحب کفایه(ره) در تعلق اراده بر امر استقبالی 137
- جواب محقق اصفهانی(ره) از بیان آخوند(ره) در تعلق اراده بر امر استقبالی 137
- پرسش: 138
- اشاره 139
- استحالۀ واجب معلق 139
- اشکال بر استحاله تکوینی محقق اصفهانی(ره) 142
- حقیقت و منشاء اراده و تفاوت آن با شوق 143
- پرسش: 145
- حقیقت اراده و تفاوت آن با شوق 146
- اشاره 146
- نفی مبدئیت شوق برای اراده 147
- وجود موانع در عدم تحقق اراده 150
- اشاره 154
- مدخلیت مقتضی، شرط، عدم المانع در علت تامه 154
- بیان یک مثال بر نحوۀ تعلق اراده بر مراد 155
- مقدمه دوم در تشخّص اراده 156
- مقدمه اول در تقدم و تأخر علت و معلول 156
- خلاصه اشکال استاد بر محقق نائینی(ره) در دو مقدمۀ مبنای ایشان 160
- پرسش: 161
- بیان محقق اصفهانی(ره) در ارادۀ تشریعیه 162
- اشاره 162
- تلازم بعث فعلی با انبعاث فعلی 163
- تفاوت بعث و انبعاث اعتباری با بعث و انبعاث تکوینی 164
- حقیقت بعث و انبعاث در بیان امام«ره» 165
- عدم رابطۀ علی و معلولی بین بعث و انبعاث 167
- پرسش: 168
- امکان تفکیک بعث و انبعاث تشریعی 169
- اشاره 169
- بیان مثال بر امکان انفکاک بعث و انبعاث اعتباری 170
- سبب تقسیم واجب به معلق و منجز از نظر صاحب فصول(ره) 171
- اشاره 175
- رجوع قید به ماده یا به هیئت 175
- نتیجۀ رجوع قید به ماده 176
- نحوۀ اخذ قیود اختیاری در ماموربه 179
- اشکال وجوب مقدمات حج قبل از استطاعت 180
- ملاک صحیح در تقسیم واجب 180
- بی فایده بودن تقسیم صاحب فصول(ره) 181
- پرسش: 182
- اشاره 183
- بیان راه حل در محظور تقدم وجوب مقدمه بر ذی المقدمه 183
- کیفیت تصویر شرط متقدّم و شرط متأخّر 184
- تبعیت وجوب مقدمه از ذی المقدمه 186
- ارشادی بودن اوامر بر تهیۀ مقدمات 188
- اقسام وجوب نفسی و تعریف وجوب نفسی تهیئی 188
- پرسش: 190
- رجوع قید به ماده بنا بر مبنای شیخ اعظم«ره» 191
- اشاره 191
- تفاوت قیود مرتبط به ماده از نظر لزوم تحصیل 192
- نحوۀ قیدیت استطاعت برای حج 193
- تفصیل مشهور در رجوع قید به ماده و هیئت 193
- معنای شرط مقارن 194
- اقسام قیود راجعۀ به هیئت و قیود راجعۀ به ماده 195
- تفاوت نتیجه در رجوع قید به ماده یا هیئت 196
- پرسش: 197
- اشاره 198
- مقتضای قواعد در ارجاع قید به ماده یا هیئت 198
- شک در رجوع قید به هیئت یا ماده 199
- استصحاب عدم وجوب در دوران بین رجوع قید به ماده یا هیئت 200
- دوران بین رجوع قید به مادّه یا هیأت و توجیه مرحوم مشکینی(ره) 201
- توضیح اطلاق بدلی و شمولی 202
- نتیجۀ بحث در اطلاق شمولی و بدلی 203
- پرسش: 204
- اطلاق شمولی و بدلی نسبت به هیئت و ماده 205
- اشاره 205
- بیان مرحوم آخوند(ره) در اقتضای اطلاق نسبت به انحاء وجوب 207
- بیان صاحب کفایه در عدم اقوائیت اطلاق شمولی نسبت به اطلاق بدلی 208
- دوران خاص بین تقیید و تخصیص نسبت به مطلق و عام 209
- پرسش: 210
- اشاره 211
- تفاوت اطلاق هیئت و ماده 211
- مقدمات حکمت در تمسک به اطلاق 212
- انکار اطلاق شمولی و بدلی 213
- نفی اطلاق شمولی از«أَحَلَّ اللّهُ الْبَیْعَ» 215
- تعدد دال و مدلول در«اکرم عالما» 216
- نفی اطلاق شمولی و بدلی 217
- پرسش: 218
- بیان شیخ أعظم در دوران بین رجوع قید به ماده یا هیئت 219
- اشاره 219
- جریان نزاع در واجب معلق 220
- نتیجۀ رجوع قید به هیئت 220
- تقیید هیئت مستلزم تضییق شمول ماده 221
- جواب آخوند«ره» از بیان شیخ اعظم«ره» در تقیید ماده 222
- عدم جریان نزاع اطلاق و تقیید در قید متصل به کلام 223
- پرسش: 225
- جریان نزاع در قید منفصل از کلام 226
- اشاره 226
- نتیجۀ رجوع قید به ماده 227
- نتیجۀ رجوع قید به هیئت 227
- تضییق اطلاق ماده در رجوع قید به هیئت 228
- تأیید بیان شیخ(ره) در قید منفصل 229
- تناقض بیان صاحب کفایه در ظهور اطلاقی 230
- پرسش: 232
- واجب نفسی و واجب غیری 233
- اشاره 233
- اقسام واجب نفسی از نظر مرحوم آخوند 234
- اشکال مرحوم آخوند به تعریف واجب نفسی 235
- بیان مرحوم آخوند در تداخل واجب نفسی در واجب غیری 237
- خلاصۀ بحث در تفاوت واجب نفسی و غیری 238
- پرسش: 238
- اشکال استاد بر صاحب کفایه در تعریف واجب نفسی و غیری 240
- اشاره 240
- منشاء وجوب در واجبات 241
- منشاء حسن و قبح در اشیاء 242
- تقسیم در وجوب یا واجب 244
- پرسش: 245
- بیان اقوال مختلف در حقیقت وجوب 246
- اشاره 246
- معنای واجب نفسی و مناقشۀ مرحوم آخوند در معنای واجب غیری 247
- تفاوت واجب غیری و نفسی 249
- بیان دو ثمره برای نفسیت و غیریت 250
- پرسش: 251
- اشاره 252
- دوران بین نفسیّت و غیریّت 252
- بیان استاد از کلام مرحوم آخوند، در تقسیم به لحاظ واجب 253
- بیان شیخ در وضع حروف 255
- تفاوت مبنای مرحوم آخوند و مشهور در باب حروف 256
- پرسش: 258
- اشاره 259
- بیان صاحب کفایه(ره) در دلالت صیغۀ أفعل بر طلب 259
- مناقشه در کبرای کلام شیخ«ره» در تقیید مفاهیم جزئی 260
- مناقشه استاد در کلام مرحوم آخوند(ره) در معنای هیئت افعل 260
- تحقیق در معنای حرفی 261
- بیان محقق نائینی(ره) در شک بین نفسیت و غیریت واجب 262
- عدم شک بین نفسیت و جزئیت، در دلیل واحد 264
- پرسش: 265
- اشاره 266
- بیان محقق نائینی(ره) در تمسک به اطلاق در شک بین نفسیت و جزئیت 266
- حالت دوم اطلاق احد الدلیلین 268
- حجیت مثبتات امارات و منها المطلق 269
- حالت سوم عدم اطلاق هر دو دلیل 270
- مناقشۀ استاد در بیان محقق نائینی در دوران بین نفسیت و غیریت واجب 270
- پرسش: 271
- ترشح وجوب مقدمه از ذی المقدمه 272
- اشاره 272
- وجود مبادی اراده در انجام مقدمه 273
- نفی رابطۀ علی و معلولی بین مقدمه و ذی المقدمه 273
- عدم انتساب وجوب مقدمه به شارع 274
- کفایت تحقق شرط واحد در دلالت اطلاق بر وجوب نفسی 275
- عدم جریان اصاله الاطلاق بعد از انتفاء شرطین 276
- خلط بین مقدمیت و قیدیت در کلام محقق نائینی 277
- پرسش: 278
- مناقشه استاد در دوران بین واجب نفسی و واجب غیری 279
- اشاره 279
- بررسی شرطیت واجب نفسی نسبت به واجب غیری 280
- عدم شرطیت علت نسبت به وجود معلول 281
- ضابطۀ شرطیت علت نسبت به وجود معلول یا عدم آن 282
- بیان امام«ره» در شک بین وجوب نفسی و غیری 283
- پرسش: 285
- فرض اول، شک بین جزئیت و غیریت 286
- اشاره 286
- مقتضای اصول عملیه در شک بین نفسیت و غیریت 286
- نتیجۀ نفسیت و غیریت 287
- نتیجۀ غیری بودن وضو 288
- بررسی بیان محقق نائینی(ره) در اشتراط واجب غیری 289
- فرض دوم، شک بین نفسیت و غیریت 291
- بیان شیخ اعظم«ره» در اقل و اکثر ارتباطی 291
- جریان دو اصل برائه و استصحاب در«ما نحن فیه» 292
- پرسش: 293
- اشاره 294
- جریان اصول عملیه شک بین وجوب نفسی و غیری 294
- تصویر صحیح حالت سوم در شک بین نفسی و غیری 295
- تفاوت واجب نفسی و واجب غیری از نظر مرحوم آخوند 297
- بازگشت دلیل دوم مرحوم آخوند به دلیل اول 299
- پرسش: 301
- اشاره 302
- بیان حقیقت ثواب و عقاب و رابطۀ آنها با اعمال 302
- معنای استحقاق ثواب و عقاب 305
- ثواب تفضلی بر برخی از اعمال در روایات 306
- پرسش: 308
- اشاره 309
- عدم استحقاق ثواب بر واجبات نفسی 309
- استحقاق عقوبت بر عصیان در واجبات نفسی 311
- عدم استحقاق ثواب در واجبات غیری 311
- نتیجه گیری از بحثهای گذشته پیرامون عدم استحقاق ثواب 313
- پرسش: 314
- اشاره 315
- طرح دو شبهه در استحقاق ثواب بر انجام مقدمات 315
- تفاوت از نظر تحسین و تقبیح 316
- بیان آخوند در تفاوت مقدمات از نظر اشقیت و احمضیت 317
- ترتب ثواب بر عنوان اشقیت و احمضیت 318
- شبهۀ عدم استحقاق ثواب بر طهارات ثلاثه 318
- جعل ثواب بر طهارات ثلاث از طرف شارع 319
- طرح سه اشکال بر عبادیت طهارات ثلاث 321
- پرسش: 322
- اثبات عبادیت طهارات ثلاث 323
- اشاره 323
- تعلق امر غیری بر مقدمه به حمل شایع 324
- بیان دو اشکال بر مبنای مرحوم نائینی در انتشار امر بر أجزاء مأموربه 328
- پرسش: 330
- اشاره 331
- تصحیح عبادیت طهارات ثلاث با انبساط أمر ضمنی بر اجزاء مرکب 331
- عدم عبادیت برخی از شرائط 336
- پرسش: 337
- اشاره 339
- اشکال به محقق نائینی«ره» در رابطۀ با عبادیت طهارات ثلاث 339
- خلاصۀ فرمایش امام«ره» در جواب از محقق نائینی 341
- تصحیح عبادیت اجزاء 341
- راه سوم در تصحیح عبادیت طهارات ثلاث 342
- پرسش: 345
- اشاره 346
- اشکال در عبادیّت طهارات ثلاث و راه تصحیح آن 346
- عدم اعتبار امر در عبادیت عبادات 348
- منشاء عبادیت طهارات ثلاث 349
- اجماع راهی برای احراز عبادیت عبادات 350
- پرسش: 352
- اشاره 353
- وجود امر در عبادیّت طهارات ثلاث 353
- استحباب طهارات ثلاث 354
- عبادیّت مطلقه 355
- راه جمع بین وجوب غیری و استحباب نفسی در وضو 357
- تفکیک بین متعلق امر نفسی و غیری 357
- عدم جمع داعویت امر استحبابی نفسی با امر غیری 359
- پرسش: 360
- اشاره 361
- اشکال عبادیت طهارات در رابطۀ با استحباب نفسی 361
- اشکال اتیان طهارات ثلاث بداعی امر غیری 362
- جواب از اشکال عبادیت طهارت ثلاث 363
- برگشت اشکال صحت طهارات بدون قصد قربت 365
- پرسش: 366
- اشاره 368
- کیفیت تصحیح عبادیت وضو 368
- عدم تصحیح عبادیت وضو به واسطه امر غیری 369
- فرق وضوی قبل از وقت با وضوی بعد از وقت 371
- امر رابع: تبعیت وجوب غیری از وجوب نفسی در اطلاق و اشتراط 373
- پرسش: 374
- تبعیت وجوب نفسی در اطلاق و اشتراط و قول صاحب معالم(ره) 375
- اشاره 375
- کلام نسبت داده شده به صاحب معالم 376
- تفاوت قضیه حینیه با قضیۀ شرطیه 377
- کلام مرحوم آخوند در ملازمه وجوبین در اطلاق و اشتراط 378
- پرسش: 379
- جواب مرحوم شیخ(ره) به مقید کردن واجب غیری به ارادۀ مکلف 380
- اشاره 380
- تقدم رتبۀ شرط بر جزاء 382
- تعبیر دیگری از کلام صاحب معالم(وجوب مقدمه مستلزم ارادۀ ذی المقدمه) 383
- جواب شیخ از تلازم بین وجوب مقدمه و ارادۀ مکلف 384
- پرسش: 385
- اشاره 386
- جواب صاحب معالم به شیخ در مورد ارادۀ متعلقۀ به واجبات 386
- مقارنت بین وجوب مقدمه با وجوب ذی المقدمه 387
- جواب مرحوم آخوند(ره) از صاحب معالم(ره) در وجوب غیری مقدمه 388
- پرسش: 389
- اشاره 390
- تبعیت وجوب غیری مقدمه از ذی المقدمه در اطلاق و اشتراط و اقوال مختلف 390
- بیان مرحوم شیخ(ره) در باب وجوب غیری مقدمه 392
- مقایسه قول مشهور با قول شیخ(ره) و صاحب معالم(ره) 393
- کلام شیخ(ره) در تصحیح عبادیت مقدمه 393
- احتمال حمل قضیۀ شرطیه به قضیۀ حینیه 394
- احتمال اول در کلام مرحوم شیخ(ره) 394
- پرسش: 396
- اشاره 397
- بیان سه احتمال در کلام شیخ(ره) و اشکال مرحوم آخوند(ره) 397
- اشکال دوم به شیخ در احتمال شرطیت مقدمه 398
- احتمال سوم در کلام شیخ در واجب بودن قصد توصل 400
- ایجاد اراده نظیر ایجاد وجود ذهنی 402
- پرسش: 402
- اشاره 403
- بیان احتمال سوم در کلام مرحوم شیخ 403
- اشکال تعلق امر به امور غیراختیاری 404
- طرح اشکال برحسب مقام اثبات 405
- پرسش: 407
- ثمرۀ بحث در مقدمۀ محرمۀ منحصره 408
- اشاره 408
- عدم تحقق عصیان بنابر قول مشهور 409
- تحقق تجری در فرض عدم علم به مقدمیت 409
- تحقق عصیان در مقدمه در کلام شیخ 411
- ثمرۀ نزاع بین مرحوم شیخ و مشهور 412
- پرسش: 414
- قول صاحب فصول(ره) در مسأله مقدمۀ موصله 415
- اشاره 415
- احتمالات کلام صاحب فصول دربارۀ مقدمۀ موصلۀ 416
- استحالۀ شرط ایصال در مقدمه 417
- بیان اشکال دور در بحث ثبوتی قید ایصال 419
- جواب استاد از اشکال دور در أخذ ایصال به عنوان قید واجب 420
- پرسش: 421
- بیان اشکال تسلسل در مقدمۀ موصله 422
- اشاره 422
- جواب از اشکال تسلسل در مقدمۀ موصله 424
- مرکبات صناعی و مرکبات أعتباری 425
- اجتماع وجوب غیری و وجوب نفسی در مقدمه موصله 426
- پرسش: 427
- اشاره 428
- تقریب اشکال اجتماع وجوبین در ذی المقدمه 428
- فرق ما نحن فیه با مسألۀ أجتماع أمر و نهی 429
- بیان اجتماع حکمین در ذی المقدمه 431
- پرسش: 434
- اشاره 435
- غرض وجوب اشیاء و وجوب مقدمه 435
- جواب استاد از اشکال مرحوم آخوند(ره) 437
- بیان صاحب کفایه در فرق واجبات تسبیبی و غیر تسبیبی 437
- مراد صاحب فصول از قید ایصال 439
- پرسش: 440
- اشاره 441
- سقوط وجوب غیری مقدمه قبل از تحقق ذی المقدمه 441
- مقایسۀ دو اشکال مرحوم آخوند 443
- تبیین کلام صاحب فصول 445
- تقریب قول صاحب فصول توسط محقق حائری(ره) 446
- پرسش: 447
- اشاره 448
- توجیه مرحوم محقق حائری نسبت به مقدمه موصله 448
- تقیید مقدمه به قید ایصال به نحو قضیۀ حنییه 450
- تشبیه مقام به امر نفسی 451
- پرسش: 452
- خلط بین مقام ثبوت و اثبات در کلام مرحوم محقق حائری(ره) 453
- اشاره 453
- رجوع کلام مرحوم محقق عراقی(ره) به کلام محقق حائری(ره) 455
- مراد صاحب فصول از قیدیت ایصال مقدمه 457
- رجوع به وجدان در کلام صاحب فصول در مقام اثبات 457
- پرسش: 459
- اشکال اثباتی مرحوم آخوند(ره) به صاحب فصول(ره) 460
- اشاره 460
- منشاء توهم صاحب فصول از نظر صاحب کفایه 462
- جهات تقییدیه و جهات تعلیلیه 463
- ثمرۀ نزاع بین قول مشهور و قول صاحب فصول 465
- پرسش: 465
- ارتباط ثمرۀ بین قول مشهور و صاحب فصول(ره) به مسألۀ ضد 466
- اشاره 466
- خصوصیت معتبر در وجوب مقدمی نزد صاحب فصول 468
- تصحیح عبادت در باب اجتماع امر و نهی طبق نظر صاحب فصول 470
- پرسش: 471
- اشاره 472
- بیان مرحوم شیخ انصاری(ره) در ثمرۀ نزاع در بحث ضدّ 472
- فرق بین کلام صاحب فصول و مشهور از نظر شیخ 474
- جواب مرحوم آخوند(ره) از بیان شیخ اعظم(ره) 475
- فرق بین اتحاد عینی و اتحاد خارجی و مقارنه امر و نهی 476
- بیان سه احتمال در معنای نقیض 477
- احتمال دوم در معنای نقیض 477
- پرسش: 478
- اشاره 479
- بیان سه احتمال در معنای نقیض 479
- بیان سه احتمال در حرمت نقیض شیء 480
- انتفاء ثمره بین قول مشهور و صاحب فصول(ره) 481
- توسعه در معنای نقیض 482
- انتفاء ثمره بین قول مشهور و صاحب فصول(ره) طبق احتمال سوم 484
- پرسش: 486
- تقسیم واجب به اصلی و تبعی 487
- اشاره 487
- بیان صاحب فصول(ره) در تقسیم واجب برحسب مقام اثبات 488
- عدم ارتباط تقسیم به مقام اثبات از نظر مرحوم آخوند(ره) 489
- واجب اصلی از نظر مرحوم آخوند(ره) 490
- دلیل کفایه بر تقسیم اصالت و تبعیت به حسب مقام ثبوت 492
- پرسش: 493
- منشأ وجوب مقدمه از نظر محقق اصفهانی(ره) 494
- اشاره 494
- اشکال استاد به محقق اصفهانی(ره) در ترشح اراده 496
- بیان دو اشکال به محقق خراسانی(ره) در تقسیم واجب 497
- اشکال دوم بر مرحوم آخوند(ره) در ارادۀ مستقله 498
- پرسش: 499
- مقصود از اراده مستقله در کلام مرحوم آخوند 500
- اشاره 500
- عدم تلازم نفسیت با التفات تفصیلی 501
- جریان اصل عملی در شک بین واجب اصلی و تبعی 502
- اثبات واجب اصلی با استصحاب به نظر محقق اصفهانی 503
- عدم جریان استصحاب عدم ازلی در مقام 504
- پرسش: 505
- ثمرۀ فقهی بحث مقدمۀ واجب 506
- اشاره 506
- بررسی ظهور ثمره بحث مقدمه واجب در باب نذر 509
- عدم تمامیت ثمرات مذکور 510
- پرسش: 511
- اشاره 512
- بررسی حصول فسق بواسطه ترک مقدمه واجب 512
- شبهۀ عدم وجود ثمره در بحث مقدمۀ واجب 514
- پرسش: 516
- اشاره 517
- بیان مرحوم شیخ ضیاء الدین عراقی(ره) در ثمرۀ نزاع بنا بر قول به ملازمه 517
- بیان استاد در ثمرۀ نزاع ملازمه بر قول مرحوم عراقی 519
- بیان تفاوت بین ثمرات سه گانه و دو ثمرۀ مرحوم عراقی عراقی 521
- پرسش: 523
- اشاره 524
- بررسی وجود ثمرۀ نزاع در باب ضمان 524
- بیان ثمره بحث مقدمه واجب 526
- عدم جریان اصل عملی در شک در وجود ملازمه 527
- امکان جریان استصحاب در نتیجۀ نزاع 528
- پرسش: 530
- اشاره 531
- عدم جریان استصحاب بواسطه عدم شرعی بودن وجوب ملازمه 531
- توسعه در معنای مجعول شرعی 532
- عدم جریان استصحاب بواسطه عدم ثمره عملی بحث ملازمه 534
- جمع بین حکم واقعی و استصحاب 535
- اشاره 538
- عدم ملازمه اجرای استصحاب با تفکیک بین حکم واقعی و ظاهری 538
- توسعۀ ملازمه تا مرتبۀ فعلیت 539
- عدم منافات اجرای استصحاب با قول به ملازمه 539
- بیان امام(ره) در جواب از عدم جریان استصحاب 541
- مجرای اصول: صورت شک در حکم واقعی و عدم فعلیت آن 542
- پرسش: 544
- عدم جریان استصحاب بعد از یقین به وجوب فعلی ذی المقدمه 545
- اشاره 545
- ادلۀ قائلین به ملازمه 548
- پرسش: 550
- اشاره 551
- وجوب مولوی اوامر متعلقۀ به برخی از مقدمات از نظر صاحب کفایه 551
- قول به ملازمه از راه وجدان در کلام صاحب کفایه 551
- بیان استاد از کلام مرحوم آخوند(ره)، در اثبات ملازمه 553
- مولویت اوامر شارع در باب عبادات، به طور مطلق 556
- اشاره 558
- دلیل دوم قائلین به ملازمه 558
- عدم تبعیت ارادۀ تشریعی از ارادۀ تکوینی 561
- ارشادی بودن امر به مقدمه 563
- پرسش: 564
- اشاره 565
- استدلال ابو الحسن بصری بر وجود ملازمه 565
- اتحاد متلازمین در وجوب و حرمت 568
- اصلاح قضیّۀ شرطیۀ اول 569
- پرسش: 571
- اشاره 572
- تحقق عصیان در ترک مقدمه بر فرض عدم ملازمه 572
- اتیان به مقدمه از نظر عقل 573
- مراد از وجوب شرعی مقدمه و فرق میان نظر مثبتین و منکرین ملازمه 575
- اشاره 579
- استدلال حضرت امام(ره) بر عدم ملازمه 579
- بیان دو احتمال در ناحیۀ مقدمه 580
- کلام قائلین به ملازمه دربارۀ خصوصیات ملازمه 580
- بیان احتمال دوم، عینیت امر به ذی المقدمه و مقدمه 582
- پرسش: 583
- بیان احتمالات بنا بر فعلیت بعث در طرفین ملازمه 584
- اشاره 584
- بیان ادلۀ قائلین به عدم صحت احتمال اول 585
- جواب استاد از احتمال، علیت و معلولیت بین ذی المقدمه و مقدمه 586
- بیان احتمال بعث تقدیری در ناحیۀ مقدمه 587
- بیان احتمالات در ملازمه بین الارادتین و بعث به ذی المقدمه و مقدمه 588
- احتمال دوم در نحوۀ تعلق اراده به بعث الی ذی المقدمه 589
- پرسش: 590
- نتیجۀ بحث در ناحیۀ ملازمۀ بین الارادتین 590
- اشاره 591
- تفصیل در بحث وجوب مقدمه و ادلۀ آنها 591
- فرق میان شرائط شرعیه و شرائط عقلیه و عادیه 594
- پرسش: 595
- اشاره 597
- توضیح احتمال دوم، عدم استکشاف شرطیت در عبارت مستدل 597
- راههای مختلف استکشاف شرطیت شرعیه 598
- عدم استکشاف شرطیت شرعیه از وجوب غیری 599
- پرسش: 602
- اشاره 603
- اقوال در مقدمات حرام 603
- استدلال مرحوم آخوند(ره) بر عدم ثبوت ملازمه در مقدمۀ حرام 606
- دلیل دوم صاحب کفایه بر تضییق دایره ملازمه در مقدمات حرام 607
- استلزام عدم اعتبار نیت در عبادات با اختیاری نبودن اراده 608
- پرسش: 609
- جواب امام«ره» از صاحب کفایه در تأخر اراده در افعال تولیدی 610
- اشاره 610
- طرح شبهۀ غیراختیاری بودن مقدمه اخیر و جواب استاد 612
- موجبۀ جزئیه بودن بیان امام«ره» 613
- پرسش: 614
زمان استقبال و آینده است. اما در تعلّق اراده به این امر استقبالی، هیچ گونه مانعی و هیچ گونه شبهه ای وجدانا برای ما وجود ندارد. این در رابطۀ با ارادۀ تکوینیه در کلام محقّق اصفهانی بود تا بعد ان شاء الله.
پرسش:
1 - عدم المانع چه مدخلیتی در تحقق علت تامه دارد؟
2 - با بیان یک مثال نحوۀ تعلق اراده بر مراد را بیان کنید.
3 - دو مقدمۀ محقق نائینی(ره) بر این که اراده جزء اخیر علت تامه است را بیان نمایید.
4 - مناقشۀ استاد در هر دو مقدمه محقق نائینی(ره) بر اثبات اراده جزء اخیر علت تامه، را تقریب نمایید.